VERGİ MAHKEMESİNDE DAVA AÇ MAYA YETKİLİ OLANLAR

Danıştay Onbirinci Daire 

Tarhiyat öncesi uzlaşma isteyen ancak uzlaşmayan mükellef, uzlaşmanın gerçekleşmediğine dair tutanağın değil, vergi ceza ihbarnamelerinin tebliği üzerine 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açabilir. Ancak, tarhiyat öncesi uzlaşmanın gerçekleşmediğine dair tutanağın tebliği üzerine dava açılması halinde de, davanın vergi mahkemesinde incelenmesine bir engel yoktur. İstemin Özeti: Deri konfeksiyon işi ile uğraşan yükümlünün 1994 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporu ile önerilen tarhiyat için, tarhiyat öncesi uzlaşma talep edilen ve uzlaşmaya varılamayan kaçakçılık cezalı katma değer vergisine karşı açılan davada, Vergi Mahkemesi kararıyla; tarhiyat öncesi uzlaşmaya varılmaması halinde, tarh ve tebliğ aşamaları geçirildikten sonra dava açılabileceği, olayda ise, inceleme raporu ile belirlenen ve tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu vergi ve cezanın henüz tarh ve tebliğ aşamasını geçirmediği, bu durumda ortada idari davaya konu edilebilecek nitelikte, kesin ve yürütülmesi gerekeli bir işlem sözkonusu olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Davacı, dava konuşu miktardaki vergi ve cezanın daha sonra ihbarname ile istendiğin! ileri sürerek mahkeme kararının bozulmasını istemektedir. Karar: inceleme raporuyla önerilen ve tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu edilmekle birlikte üzerinde uzlaşılamayan vergi ve ceza ile ilgili ihbarname tebliğ edilmeden, tarhiyat öncesi uzlaşmanın, sağlanamadığına ilişkin tutanağın düzenlenmesi üzerine, sözkonusu vergi ve cezanın kaldırılması istemiyle açılan dava, bu vergi ve cezanın usulüne uygun bir şekilde ihbarname ile tebliği edilmediği, dolayısıyla idari davaya konu edilemeyeceği gerekçesiyle reddedilmiştir. Vergi Usul Kanunu'nun 377. maddesinde mükelleflerin ve kendilerine vergi cezası kesilenlerin, tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemesinde dava açabilecekleri, 378. maddesinde ise, vergi mahkemelerinde dava açılabilmesi için verginin tarh edilmesi, cezanın kesilmesi gerektiği kurala bağlanmıştır. Bir vergi incelenmesi sonucu düzenlenen raporda inceleme elemanı tarafından, tarhı gereken verginin matrahı ve miktarı ile kesile çek cezanın türü ve miktarının gösterildiği durumlarda, vergi dairelerinin, bu vergi ve cezaların yükümlülere duyurulmasını sağlayan vergi ceza ve ihbarnamelerim düzenlerken, inceleme raporu doğrultusunda işlem yapmaları gerekeceğinden, tarhiyat öncesi uzlaşmaya yarılamadığım saptayan tutanağın düzenlenmesiyle yukarıda değinilen kurallarda öngörüldüğü üzere vergi ve cezanın belirlendiğinin kabulü gerekir. Olayda, davanın açılmasından sonra tebliğ edilen ihbarnamede belirtilen vergi ve ceza ile tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu edilen miktarın, inceleme raporunda öngörülen vergi ve ceza ile aynı tutarda olduğu açıktır, idari işlemlerin tesis edildikleri tarihte hukuken var olan geçerli bir işlem niteliği kazandığı ve yazılı bildirimden amacın, ilgilileri işlemden haberdar etmek ve dava haklarım kullanmalarına olanak sağlamak olduğu dikkate alındığında, hak ve menfaatini ilgilendiren bir idari işlem tesis edildiğin! yetkili makamlarca yapılan yazılı bildirim dışında tarhiyat öncesi uzlaşma görüşmesinde öğrenen davacının açtığı davanın incelenmesine bir engel bulunmamaktadır. Dolayısıyla, uzlaşmaya konu vergi ve cezanın henüz tarh ve tebliğ aşamalarından geçmediği gerekçesiyle 2577 Sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14/3d ve 15/1b maddelerine dayanılarak davanın reddinde isabet görülmemiştir. Bu nedenle, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliği ile karar verildi.