Danıştay Dördüncü Daire 

Vergilendirmede vergiyi doğuran olayın gerçek durumu esastır. Bilirkişi incelemesi yaptırılması suretiyle re'sen takdir yoluyla salınan verginin yerinde olup olmadığına karar verilmesi gerekirken, bilirkişi incelemesi yapılabilmesi için istenilen ücretin yatırılmadığı gerekçesiyle, davanın reddi ve re'sen tarhiyatın onanmasına karar verilmesi hatalı bir uygulamadır. istemin Özeti: Mobilya ve dayanıklı tüketim malları ticaretiyle uğraşan davacının işyerinde yapılan fiili envanter ile defter ve belgeleri üzerinde yapılan kaydi envanter sonucu bir kısım hasılatın kayıt dışı bırakıldığının saptanması üzerine düzenlenen rapora göre 1994 yılı için adına re'sen gelir vergisi ve geçici vergi salınmış, kaçakçılık ve ağır kusur cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; mahkemelerince ilgili yıl defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması istendiği halde bilirkişi ücreti yatırılmadığından yaptırılamadığı, bu durumda yapılan tarhiyatın yerinde olduğu, ikmalen ve re'sen yapılan tarhiyatlar için geçici vergi tarh edilemeyeceği, vergi aslına ilişkin kaçakçılık cezası ile geçici vergiye ait ağır kusur cezasının kusur cezasına çevrilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen reddine karar vermiştir. Davacı elde ettiği gelirini beyan ettiğini ve faturasız mal satmadığım, davalı idare ise, kesilen kaçakçılık ve ağır kusur cezasının yerinde olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedirler. Karar: 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 134. maddesinde 'vergi incelemesinden maksat, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır.' denilmektedir. Dava konuşu olayda, davacının işyerinde yapılan fiili envanter sonuçlarının defter ve belgeleri üzerinde yapılan kaydi envanter ile karşılaştırılması sonucu bir kısım emtia satılmış olmasına rağmen fatura düzenlenmediği ve hasılatının kayıtlara intikal ettirilmediğinin saptanması üzerinde bulunan matrah farkı üzerinden tarhiyat yapılmıştır. Davacı, her ne kadar gerek dava dilekçesinde, gerekse temyiz dilekçesinde faturasız emtia satışları olup olmadığı, matrah farkının hangi hususlardan kaynaklandığı yolunda bir iddia ileri sürmemekte ise de, fiili envanter tespitleri de dikkate alınmak suretiyle yapılan kaydi envanter sonucu, saptanan hususlara ilişkin inceleme rapor eki tutanağı, imzadan imtina ederek imzalamamıştır. Mahkemece davacının faturasız emtia satışı olup olmadığının tespiti amacıyla defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmesine rağmen bilirkişi ücreti ödenmediğinden bilirkişi incelemesi yaptırılamamıştır. Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek durumu esas olup, davacının defter ve belgeleri istenmek suretiyle sözü edilen kanun hükmü doğrultusunda inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bilirkişi incelemesi yapılabilmesi için istenen bilirkişi ücretinin ödenmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğünce ileri sürülen iddialar bozulması istenilen kararın dayandığı gerekçeler karşısında yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, yükümlü temyiz isteminin kabulüyle Vergi Mahkemesi kararın in bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.