T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o YETKİLİ OLMAYAN KİŞİ NEZDİNDE TUTULAN TUTANAĞIN GEÇERSİZLİĞİ (İşyeri Kapatma Cezasına Dayanak Alınamayacağı)

o İŞYERİ KAPATMA CEZASI (Yetkili Olmayan Kişi Nezdinde Tutulan Tutanak)

o TUTANAK (Yetkili Olmayan Kişinin İmzaladığı Tutanak - İşyeri Kapatma Cezası)

Özet : Yükümlünün yetkili adamı olmadığı saptanan kişi nezdinde düzenlenen tutanağın, işyeri kapatma cezasına dayanak alınamayacağı hakkında.

Yükümlünün işyerinde yapılan denetimlerde sevk irsaliyesi düzenlemediği ... tarihli tutanakla ve ödeme kaydedici cihaz fişi vermediği ... tarihli tutanakla saptanmış, eylemin yinelenmesi halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağı 16.2.1994 günlü yazı ile yükümlüye bildirilmiştir.

... gününde ise ödeme kaydedici cihaz fişi vermediğinin tutanakla tespit edilmesi üzerine valilik onayı alınarak işyerinin, işlemin tebliğ tarihinden başlayarak 3 gün süre ile kapatılacağı, ... tarihli yazı ile duyurulmuştur. ... tarihinde vergi mahkemesinde dava açan yükümlü, işyeri kapatma cezasına ilişkin işlemin iptalini istemiştir. Davayı inceleyen ..... 1. Vergi Mahkemesi ... günlü ve 1994/491 sayılı kararıyla; işyeri kapatma işlemine dayanak alınan ... günlü tutanağın, ...'e imzalatıldığı ancak, adı geçenin bu işyerinde çalışmadığı, ... tarihinde işten ayrıldığının Bölge Çalışma Müdürlüğü yazısından anlaşıldığı, bu nedenle işyeri kapatma cezası için geçerli tüm unsurların oluşmadığı gerekçesiyle işlemi iptal etmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi ise 4.7.1995 günlü ve 1995/2262 sayılı kararıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 354 üncü maddesinde, 353 üncü maddenin 1 inci ve 2 nci bentlerinde yazılı belgelerin düzenlenmediğinin veya kullanılmadığının üç kez tespiti, ikinci tespit üzerine mükellefin bir yazı ile uyarılması ve tekerrürü halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağının duyurulmuş olmasının arandığı, maddede, özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren belge düzenlememe fiillerinin bir takvim yılında üç kez işlenmesi halinde işyeri kapatma cezası uygulanmasının öngörüldüğü, işyeri kapatma cezası uygulamasına neden olan üç ayrı tarihte yapılan tespitler üzerine yükümlü şirket adına özel usulsüzlük cezaları kesildiği anlaşıldığından, bu cezalara karşı dava açılıp açılmadığı, açılmışsa sonuçları araştırılmadan üçüncü tespitin usulüne uygun bulunmadığı gerekçesi ile işlemin iptali yolunda verilen vergi mahkemesi kararında yasaya uygunluk görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.

Bozma kararına uymayan ..... 1. Vergi Mahkemesi 5.10.1995 günlü ve 1995/877 sayılı kararıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 354 üncü maddesine göre yükümlülerin işyerlerinin kapatılabilmesi için 213 sayılı Yasanın 353 üncü maddesinin 1 ve 2 numaralı bentlerinde yazılı belgelerin bir takvim yılı içinde üç defa kullanılmadığının veya bulundurulmadığının saptanması gerektiği, bu saptamaların inandırıcı, kesin, hukuka uygun ve işyeri kapatma cezası uygulanmasını sağlayacak mahiyette olması gerektiği, maddede işyeri kapatma cezasının unsurlarının sayıldığı ancak, bu fiillerle ilgili olarak yapılan tespitler üzerine kesilen özel usulsüzlük cezalarının kesinleşip kesinleşmediğinin aranacağına ilişkin herhangi bir hükme yer verilmediği, 353 üncü maddeye yapılan yollamanın sadece kullanılması ve bulundurulması gereken belgelerin belirlenmesine yönelik olduğu, kaldı ki anılan madde uyarınca özel usulsüzlük cezası ile işyeri kapatma cezasının, gerek koşullarının ve unsurlarının tamamlanması gerekse nitelikleri yönünden birbirinden ayrı idari işlemler olduğundan birinin uygulanmasının diğerinin kesinleşmesine bağlı olmadığı, bu nedenle yapılan tespitler üzerine kesilen özel usulsüzlük cezalarına karşı dava açılmamış olmasının, bu tespitlerin hukuka uygunluğunun işyeri kapatma cezasının iptali istemiyle açılan dava aşamasında incelenmesine engel teşkil etmeyeceği, öte yandan, olay tarihinde özel usulsüzlük cezaları miktarının yargılama giderlerinden daha az olması nedeniyle yükümlülerin dava açma yerine, uzlaşma veya 213 sayılı Yasanın 376 ncı maddesindeki indirimden yararlanmak için idareye başvurma yolunu tercih edebilecekleri, gerek ekonomik nedenlerle, gerekse uyuşmazlığın kısa sürede çözümlenmesi amacıyla idare ile uzlaşma yönünde kanuni yollara başvurma hakkının kullanılmasının, cezaya dayanak alınan tespitlerin hukuka uygun olduğunu göstermeyeceği, özel usulsüzlük cezalarına ait uyuşmazlıkların idari yollardan çözümlenmiş olmasının bunlarla ilgili tespitlerin işyeri kapatma cezası yönünden de kesinleştiğini göstermeyeceği, işyeri kapatma cezasına dayanak alınan tespitlerin herhangi birisinin hukuken geçerli olmaması halinde, diğer iki tespit geçerli olsa bile ceza için maddede öngörülen unsurlar tamamlanmamış olacağından, bu tespitler üzerine kesilen özel usulsüzlük cezalarına karşı dava açılıp açılmadığının araştırılması, işyeri kapatma cezasına ait davanın sonucunu etkilemeyeceğinden, böyle bir araştırmaya gidilmesine gerek bulunmadığı, olayda, işyeri kapatma cezasına dayanak alınan ... günlü tutanağın ... isimli şahıs tarafından imzalandığı, oysa adı geçenin işyerinden ... tarihinde ayrıldığının anlaşıldığı, bu durum karşısında, işyerinden ayrılan personelin davacı şirketin yetkilisi durumunda bulunmadığından bu kişi tarafından imzalanan tutanağa dayanılarak işlem tesis edilemeyeceği, dolayısıyla işyeri kapatma cezası uygulamasını gerektiren tüm unsurların oluşmadığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.

Karar, vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş ve kanuna uygun olarak düzenlenen tutanaklar esas alınmak suretiyle tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenmiştir.

Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi Kararın özet bölümünde yazılı ..... 1. Vergi Mahkemesinin ... günlü ve 1995/877 sayılı direnme kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Kurulumuzca da uygun bulunmuş ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.

Bu nedenle temyiz isteminin reddine karar verildi.