Danıştay Üçüncü Daire

Döviz alımının belgesinin düzenlendiği tarihteki avansın Türk parası değeri île ihracatın yapıldığı tarihteki (nal bedelinin Türk parası karşılığı arasında doğan fiili kur zararının gider yazılabilmesi gerekir. istemin Özeti: Kalıp, kaporta, makine imalat' ve ticareti Ne uğraşan davacı şirketin, 1993 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda belirlenen matrah farkı üzerinden adına ikmalen salınan kurumlar vergisi ite kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı; Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 14. maddesi hükmünce yapılacak her urlu nakdi ve aynı bağış ve yardımlara miktar yönünden bir sınırlama getirilmediği gibi, ilgili yılın vergiye tabi gelirlerinden indirilmeleri öngörüldüğünden; diğer taraftan davacı şirketin okul inşaatın' üstlendiğim bildirmesi .üzerine 17.08.1993 tarihinde adına uygunluk belgesi verildiği anlaşıldığından, davacı şirketin inşaata başladığı ihtilaflı dönemde okut inşaatı harcadığı 4.677.865.502 lirayı kurum kazancından indirilmesinde isabetsizlik bulunmadığı cihette, milli eğitim müdürlüğüne bağışlanmak üzere yapılan okul inşaatı ile ilgili harcamaların kabul etmemesi suretiyle belirlenen matrah farkında yasal isabet görülmediği, yurt dışından gelen Türk lirası avanslar için hesaplanan kur farklarının gider yazılması huşusuna gelince; olayda davacı şirketin, Alman .... Firması ile 26.06.1989 tarihinde yapmış olduğu anlaşıma ile Stingef füzesinin taşıma sandıktan imalat) işini üstlendiği anlaşma gereği birim satış fiyatının üç ayrı para birimi (TL DM ve $) üzenden ödendiği ve mal bedellerinden mahsup etmek üzere gönderilen Türk lirası şeklindeki avans ödemelerin Alman firmasına mark olarak borçlanıldığı, bu nedenle bankalara davacı şirket adına Türk lirası olarak gelen avansların döviz alım belgeleri karşılığında davacı firmaya ödendiği, sonradan mal teslimin! müteakip ihracat hesabı kapatılırken gümrük çıkış beyannamesinin düzenlendiği tarihteki kurun nazara alındığının anlaşıldığı, bu şekilde döviz alım belgesinin düzenlendiği tarihte alınan avansların Türk lirası değeri île ihracatın yapıldığı tarihteki mat bedelinin Türk lirası karşılığı arasında lehte ve aleyhte kur farkı doğduğu, dolayısıyla davacı şirkete gönderilen Türk lirası cinsinden avansların o günkü tutarı' kadar Alman firmasına mark olarak borçlanılması ve malın gönderildiği tarihteki mark tutarından, daha önceden avans olarak gelen paraların geldikleri tarihteki Alman markına mahsuptan sonucu kur farkından dolayı aleyhte farkın gider yazılmasında isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle kabul ederek dava konuşu cezalı tarhiyatı terkin eden Vergi Mahkemesinin kararının; okul inşaatı ile ilgili protokol.... Eğitim Vakfı île .... Milli Eğitim Müdürlüğü arasında yapıldığından okul inşaatım üstlenenin davacı şirket değil, adı geçen vakıf olduğu, ayrıca okul inşaatım üstlenen davacı şirket olsa dahi nakden yapılmayan bir bağış sözkonusu olduğundan, okul inşaatı tamamlanıp maliyet bedeli belirlenmeden yapılan harcamaların gider olarak kaydedilemeyeceği, avans gerçek bir borç olmadığından, Türk parası cinsinden avansların değerlemeye tabi tutulması suretiyle oluşan kur farklarının gider yazılamayacağı ileri sürülerek bozulması istemidir. Karar: Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan vergi mahkemesi karan, aynı gerekçe ve nedenlerle dairemizce de uygun görülmüş olup temyiz istemine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddine ve kararın onanmasına oybirliğiyle karar verildi. Kaldı ki, davacı dosyada bulunan Toptancı Hat Yönetmeliği'nin 36. maddesince öngörüldüğü şekilde hangi üreticiye ne kadar avans verdiğini, üretici adına açılması gereken hesabı cari defterindeki sayfaya yazmak,ve üreticinin uzasın almak suretiyle tevsik etmek ve iddiasını kanıtlamak cihetine de gitmemiştir. 213 Saydı Vergi Usul Kanunun üçüncü maddesinin son fıkrasında, iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat külfetinin bunu iddia eden tarafa ait olacağı hükme bağlanmıştır. Sadece % 7 komisyon geliri elde eden ve bu gelirin beyan eden davacının kanunen öngörülen orandaki komisyon gelirinin önemli bir bölümünü hiçbir zorunluluğu bulunmadığı ve faaliyetin bir .gereği olmadığı halde kredi faizi olarak bankalara ödediği yolundaki iddiası, iktisadi ve ticari icaplara uymadığından, kanıtlama külfeti kendisine düştüğü halde iddiasını kanıtlayıcı belge ve bilgiler sunmadığından.mahkernece bu konuda aksi yönde verilen kararda isabet görülmemiştir. bu nedenle, temyiz isteminin kısmen kabulü ile kararının yalnızca kredi faizlerinin gider yazılabileceğine ilişkin hüküm fıkrası ile buna bağlı olarak geçici vergiye uygulanan cezanın terkini yolundaki hüküm fıkrasının bozulması gerekeceği görüşü ile çoğunluk kararma katılmıyorum