T.C.
DANIŞTAY
VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
o MALİ MÜŞAVİRLİK BELGESİ VERİLMESİ (Kamu Kurumunda Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanı Olarak Çalışmış Kişi)
o KAMU KURUMUNDA MUHASEBE VE MALİ İŞLER DAİRESİ BAŞKANI OLARAK ÇALIŞMIŞ KİŞİ (Mali Müşavirlik Belgesi Verilmesi Gereği)
Özet : Muhasebe ve mali işler Dairesi Başkanı ve ... Genel Müdürlüğü Döner Sermaye Muhasebe Müdürü olarak toplam 5 yıl 8 ay çalışmış olan davacıya, 3568 sayılı Yasanın geçici 2. maddesi (c) bendi uyarınca serbest muhasebeci mali müşavirlik belgesi verilmesi gerekir.
İstemin Özeti : ... Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanı ve ... Genel Müdürlüğü Döner Sermaye Muhasebe Müdürü olarak toplam 5 yıl 8 ay çalışmış olan davacının, 3568 sayılı Yasanın geçici 2 nci maddesinin (c) bendi uyarınca kendisine serbest muhasebeci mali müşavirlik belgesi verilmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı dava sonucunda; Ankara 8.İdare Mahkemesince verilen ve Danıştay Sekizinci Dairesinin 16.2.1994 günlü, E:1993/666, K:1994/527 sayılı bozma kararına uyulmayarak, mahkemenini, davanın reddine dair ilk kararında ısrarına ilişkin bulunan 16.2.1995 günlü, E:1995/43, K:1995/255 sayılı kararı davacı temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedir.
Savunmanın Özeti : İdare mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Emin Sınmaz'ın Düşüncesi : Ankara 8. İdare Mahkemesince verilen ısrar kararının Danıştay Sekizinci Dairesinin bozma kararı doğrultusunda bozulması gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı Belma Kösebalaban'ın Düşüncesi : Davacının serbest muhasebeci mali müşavirlik belgesi verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davayı reddeden Ankara 8.İdare Mahkemesinin ısrar kararının, 2577 sayılı Yasanın 49.maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir. Danıştay 8.Dairesince, mahkeme kararının, davacının görev yaptığı kurumun bilanço esasına göre muhasebe işlemleri yapan kamu kuruluşu olması nedeniyle 3568 sayılı Yasanın geçici 2/c maddesi kapsamında olduğunun kabul edilmesi gerektiğinden kurumun tüm muhasebesinin sevk ve idaresinden 1.derecede sorumlu olarak görev yapan davacıya serbest muhasebeci mali müşavirlik izin belgesi verilmemesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir. Danıştay 8.Dairesinin anılan kararının dayandığı hukuki ve yasal nedenler yerinde olup, temyiz isteminin kabulü ile mahkemece verilen ısrar kararının bozulmasına karar verilmenin uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunca gereği görüşüldü:
... Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanı ve ... Genel Müdürlüğü Döner Sermaye Muhasebe Müdürü olarak toplam 5 yıl 8 ay çalışmış olan davacının, 3568 sayılı Yasanın geçici 2 nci maddesinin (c) bendi uyarınca kendisine serbest muhasebeci mali müşavirlik belgesi verilmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı dava sonucunda, Ankara 8.İdare Mahkemesinin 3.7.1992 günlü, E:1991//958, K:1992/758 sayılı kararıyla, 3568 sayılı Yasanın geçici 2 nci maddesinin (c) bendinden yararlanarak serbest muhasebeci mali müşavirlik belgesi alabilmek için aynen özel işyerleri gibi ticari faaliyette bulunan iktisadi kamu kuruluşlarının belirtilen görevlerinde en az 5 yıl süreyle çalışmış olmak gerektiği, davacının muhasebe müdürü olarak görev yaptığı ... Genel Müdürlüğünün 1479 sayılı Kanunla kurulmuş Esnaf ve Sanatkarlarla Bağımsız Çalışanları kapsayan Sosyal Sigortalar Kurumu olduğu dolayısıyla özel işyerleri gibi ticari faaliyettte bulunmadığı, bu nedenle davacının .. Genel Müdürlüğündeki muhasebe müdürlüğü görevinin 3568 sayılı Yasanın geçici 2 nci maddesinin (c) bendi kapsamında sayılmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bu karar, temyiz incelemesi sonucunda, Danıştay Sekizinci Dairesinin 16.2.1994 günlü, E:1993/666, K:1994/527 sayılı kararıyla; ... Genel Müdürlüğünün bilanço esasına göre muhasebe işlemleri yapan kamu kuruluşu olması nedeniyle 3568 sayılı Yasanın geçici 2 nci maddesinin (c) bendi kapsamında olduğunun kabul edilmesi gerektiğinden, kurumun tüm muhasebesinin sevk ve idaresinden 1. derecede sorumlu olarak görev yapan davacıya serbest muhasebeci mali müşavir izin belgesi verilmemesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle bozulmuş ise de, idare mahkemesi bozma kararına uymayarak davanın reddine ilişkin 3.7.1992 günlü, E:1991/958, K:1992/758 sayılı ilk kararında ısrar etmiştir.
Davacı, bu kez, Ankara 8.İdare Mahkemesinin 16.2.1995 günlü, E:1995/43, K:1995/255 sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunun geçici 2 nci maddesinin (c) bendinde, kamu kuruluşlarının veya bilanço usulünde defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derece imza yetkisini haiz olarak muhasebenin fiilen sevk ve idare edilmesinden veya mali denetiminden sorumlu olarak en az 5 yıl çalışmış olanların serbest muhasebesi mali müşavir olmaya hak kazanacakları, 3568 sayılı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin (a) bendinde,, geçici maddelerde sözü edilen birinci derece imza yetkisinin iktisadi kamu kuruluşlarında noterce tasdik edilmiş ticaret sicili gazetesinde yayınlanmış birinci derecede imza yetkilisini ifade ettiği, aynı yönetmeliğin 5/3 Hbb maddesinde de Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik için Yönetmeliğin 11.maddesinde tanımlandığı şekilde birinci derecede imza yetkisine sahip olduğunu ve muhasebe biriminde muhasebeyi eylemli olarak sevk ve idare ettiğini veya mali denetimden sorumlu olduğunu gösteren, çalışmış oldukları kurum veya kuruluşların yetkili organlarından alacakları belgeleri eklemeleri gerektiği kuralı bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının ... Genel Müdürlüğü, Döner Sermaye Müdür Vekili olarak 10.7.1974-11.6.1975 tarihleri arasında, Döner Sermaye Muhasebe Müdürü olarak da 11.6.1975-15.12.1978 tarihleri arasında olmak üzere 3 yıl 7 ay 5 gün, ... Genel Müdürlüğü muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanı olarak ise 2 yıl 1 ay 8 gün çalışarak toplam 5 yıl 8 ay 13 günlük çalışmasından dolayı, 3568 sayılı Yasanın geçici maddesinin (c) bendine göre serbest muhasebeci mali müşavirlik izin belgesi verilmesi isteminin ... Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası tarafından davacının görev yaptığı ... Genel Müdürlüğünün yasa ve yönetmelikte sayılan nitelikleri haiz kuruluş olmadığından reddedildiği anlaşılmaktadır.
Serbest muhasebeci mali müşavirlik mesleğinin konusunun, gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ve ilgili yasalar gereğince defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak, muhasebe sistemleri kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali yasalar ve bunların uygulamaları ile ilgili işleri düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak, bu konularda belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak olarak tanımlanmıştır.
3568 sayılı Yasada, kamu kuruluşlarının muhasebe biriminde birinci derecede imza yetkililerine serbest muhasebeci mali müşavirlik izin belgesi verileceği belirtildiği halde, yönetmelikte bu izni alabileceklerin iktisadi kamu kuruluşlarında muhasebe biriminde birinci derecede imza yetkilisi olarak çalışanlar olduğu belirtilmiştir. Yönetmelik kuralı yasa kuralının anlamını daraltıcı bir görünümde ise de gerçekte, yasanın genel amacı ve serbest muhasebeci mali müşavirlik mesleğinin konusu yönünden incelendiğinde, her iki kuralın birbirini tamamladığı ve özel kuruluşlar gibi muhasebe sistemi uygulayan kuruluşların kastedildiği açıktır.
Davacının görev yaptığı ... Genel Müdürlüğünün muhasebesinin bilanço esasına göre tutulması, gelir-gider tablosunun çıkarılması, muhasebenin iktisadi kamu kuruluşlarında geçerli olan tek düzen hesap planı'na uygun olarak yürütülmesi yanında, kamu iktisadi teşebbüsleri veya özel işyerlerine benzer muhasebe sistemi uygulandığı halde kamu iktisadi teşebbüsü de olmadığı tartışmasızdır.
Bu durumda anılan kurumun bilanço esasına göre muhasebe işlemleri yapan kamu kuruluşu olması nedeniyle 3568 sayılı yasanın geçici 2 nci maddesinin (c) bendi kapsamında olduğunun kabul edilmesi gerektiğinden, kurumun tüm muhasebesinin sevk ve idaresinden birinci derecede sorumlu olarak görev yapan davacıya serbest muhasebeci mali müşavir izin belgesi verilmemesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Kaldı ki davacıdan sonra, aynı kurumda, aynı görevi yürüten bir başka şahsın burada geçen hizmetleri yasanın geçici 2 nci maddesi (c) bendi kapsamında görülerek serbest muhasebeci mali müşavirlik izin belgesi verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle davacının, temyiz isteminin kabulüyle Ankara 8.İdare Mahkemesinin 16.2.1995 günlü, E:1995/43, K:1995/255 sayılı ısrar kararının Danıştay Sekizinci Dairesinin bozma kararı doğrultusunda bozulmasına ve dosyanın anılan İdare Mahkemesine gönderilmesine, 7.3.1997 günü oybirliği ile karar verildi.