Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu

Oda, borsa ve birlikler dernek olarak kabul edildiğinden, bunlara yapılan kira ödemelerinden vergi tevkifatı yapılması gerekir. İstemin Özeti: 11.03.1995 günlü 22224 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 50 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin (C) ’Diğer Hususlar’ başlıklı 3. bölümünün, ’Dernek ve Vakıflar ile Kooperatiflerin Gayrimenkul Kira Gelirlerinde Tevkifat’ başlıklı 3. maddesinin son kısmında yer alan sendikalar, ticaret odaları, sanayi odaları, ticaret borsaları, esnaf odaları ve bunların birlikleri ile diğer mesleki kuruluşlara ait oda ve birliklerin sözkonusu tevkifatın uygulanmasında dernek olarak kabulü ile bunlara yapılan kira ödemelerinden de %25 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiğine ilişkin, hükmün iptali istemiyle dava açılmıştır. Davayı inceleyen Danıştay Dördüncü Daire;.’ K: 1995/5076 sayılı kararıyla; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinde, Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarım bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler maddedeki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları’, aynı maddenin 5. bendinin (a) alt bendinde ise 94. maddede sözü edilenlerin, 70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmak zorunda olduklarının belirtildiği, sözü edilen maddede, istihkak sahiplerinin gelir veya kurumlar vergisine tabi olup olmamaları yönünden bir ayırım yapılmadığı, 5 numaralı bendin (b) ve (c) alt bentlerinde, vakıflar, dernekler, kooperatifler gibi kural olarak gelir vergisi kurumlar vergisine tabi olmayan kuruluşların gayrimenkullerin kiralanması karşılığı yapılan ödemelerin gelir vergisi tevkıfatına tabi tutulacağının açıkça öngörüldüğü, bu durumda, istihkak sahiplerinin ge;ir vergisine mahsuben yapılacağı ifade edilen tevkifatın, vergiye tabi olmayanlar yönünden nihai vergilemeyi amaçladığı, dolayısıyla odalar, borsalar ve. bunların birliklerinin madde kapsamı dışında olduğu yolundaki davacı iddiasında isabet görülmediği, Gelir Vergisi Kanununun ’Vergi Tevkifatı ve Muhtasar Beyanname’ başlıklı 94. maddesinin 5. bendi hükmü karşısında odalar, borsalar ve birliklerin maliki bulundukları gayrimenkullerin kiralanması karşılığında yapılan kira ödemelerinin gelir vergisi tevkifatına tabi olduğunda kuşku bulunmadığı, Anayasanın 135. maddesinde ve 5590 sayılı Kanunda tarifi yapılan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarım, yapışı itibarıyla, dernek saymak mümkün değil ’ ise, de şirket ya da vakfa benzetilmesi sözkonusu olmayan bu kuruluşların, Gelir Vergisi Kanununun 94. maddesinin ikinci fıkrasının (5) işaretli bendinin uygulanması yönünden derneklere benzetilerek, gayrimenkullerin kiralanması karşılığı yapılan kira ödemelerinin dernekler gibi gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması yolundaki düzenlemede kanuna aykırılık görülmediği, ancak, 95/6429 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararda, vakıflar ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ifade edildiği halde, dava konusu düzenlemede kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları yönünden bu oranın %25 olarak belirlenmesinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle, davanın; uyuşmazlık konusu 50 sayılı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğin; (C) ’Diğer Hususlar’ başlıklı bölümünün ’Dernek ve Vakıflar ile Kooperatiflerin Gayrimenkul Kira Gelirlerinden Tevkifat’ başlıklı 3. maddesinin son kısmında yer alan, ’sendikalar, ticaret odaları, sanayi odaları, ticaret borsaları, esnaf odaları veya bunların birlikleri ile diğer mesleki kuruluşlara ait oda ve birliklerin, tevkifatın uygulanmasında dernek olarak kabul edilmesi’ne ilişkin kısminin iptali isteminin reddine; tebliğin ’bunlara yapılan kira ödemelerinden %25 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağına’ ilişkin kısminin iptaline karar vermiştir. Karar, davacı tarafından temyiz edilmekte ve oda, borsa ve birliklerin gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmadıkları, dernek olarak kabul edilemeyecekleri ve bu uygulamanın Anayasanın 73. maddesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir. Karar: Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi Kararın özet bölümünde yazılı Danıştay Dördüncü Dairesinin 06.12.1995 günlü ve E: 1995/1822, K: 1995/5076 sayılı Kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Kurulumuzca da uygun bulunmuş ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir. Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine, oybirliği ile karar verildi.