T.C.
DANIŞTAY
VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
o GÜMRÜK VE İSTİHSAL VERGİSİ
o ŞİKAYET VE DÜZELTME (Haksız Olarak Alınan Vergilerin İadesi - Gümrük ve İstihsal Vergisi)
o İPTAL DAVASI (Haksız Olarak Alınan Vergilerin İadesi - Gümrük ve İstihsal Vergisi)
Özet : Şikayet ve düzeltme yoluyla, haksız olarak alınan vergilerin iadesine ilişkin istemin reddine yönelik işleme karşı açılan davalar iptal davası niteliğinde olduğu, iptal davaları alacak davası niteliğinde olmadığından verilen kararda, faiz isteminin ve iptal kararı sonucuna göre geri verilmesi gereken miktarın hüküm altına alınmasına olanak bulunmayıp, davanın kabulü nedeniyle davacı lehine maktu avukatlık ücretine hükmedilmesinde yasaya aykırılık olmadığı hakkında.
İstemin Özeti: 20.4.1984 gün ve 18378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 84/7928 sayılı Kararla gümrük ve istihsal vergisinden muaf tutulan orman ürünü yuvarlak ağaçların, anılan kararın yürürlüğe girdiği tarihten sonra Devlet Orman İşletmesince imal ve teslimi sebebiyle tüketiciden tahsil edilerek vergi dairesine yatırılan 25.714.000.-lira istihsal vergisinin düzeltme ve şikayet yolu ile geri verilmesi yolundaki talebin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davayı inceleyen Danıştay Yedinci Dairesi 30.12.1991 günlü ve E: 1987/2471, K: 1991/3613 sayılı kararıyla; 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun 1., 13. ve 60 ıncı maddelerindeki düzenlemeler karşısında dahilde alınan istihsal vergisinin yansıtmalı bir vergi olduğu, müstahsilin, verginin mükellefi olmakla birlikte bu vergiyi yansıtması nedeniyle vergi yükünün ürünü satın alanlar üzerinde kaldığı, vergi hatalarının düzeltilmesi yoluyla, haksız vergi alınmakla yükümlülerin mal varlığında oluşan azalmaların giderilmesinin amaçlandığı, istihsal vergisinin yansıma özelliğinden dolayı işletmenin mal varlığında bu anlamda daimi veya geçici bir azalmanın oluşmadığı, verginin iadesinin işletme yönünden haksız kazanç sağlama sonucunu doğuracağı, ayrıca mamelekinde herhangi bir azalma olmayan işletme bakımından menfaat ihlali koşulunun da gerçekleşmediği gerekçesiyle, davayı reddetmiştir.
Kararın İşletme Müdürlüğü tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu'nun 25.11.1993 günlü ve E: 1993/70, K: 1993/142 sayılı kararıyla; 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun 1 inci ve 13 üncü maddeleri ile 84/7928 sayılı Bakanlar Kurulu Kararındaki düzenlemeler karşısında anılan kanunun 1 inci maddesinde yazılı tabloda yer almayan maddelerden istihsal vergisi alınmasına olanak bulunmadığı, kanunun 13 üncü maddesine göre dahilde alınan istihsal vergisinin mükellefi söz konusu ürünleri üretenler olduğundan, Devlet Orman İşletme Müdürlüğü tarafından satışa sunulan yuvarlak ağaçlar nedeniyle ödenen verginin düzeltme yoluyla iadesinin yine aynı işletme tarafından istenebileceği, Vergi Usul Kanunu'nun vergi hatalarının düzeltilmesi ile ilgili kurallarında, verginin yansıma özelliği yönünden herhangi bir ayırım yapılmadığı gerekçesiyle daire kararını bozmuştur.
Kurulun bozma kararı üzerine Danıştay Yedinci Dairesi 8.6.1994 günlü ve E: 1993/5842, K: 1994/3231 sayılı kararıyla, dava konusu işlemin iptaline, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı lehine 3.250.-lira vekalet ücretine hükmetmiştir.
Karar, işletme müdürlüğü tarafından ret ve iadeye hükmedilmemiş olması, vekalet ücreti ve yasal faiz istemi yönünden temyiz edilmiştir.
Bu istemi inceleyen Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu'nun 17.5.1996 günlü ve E: 1995/74, K: 1996/234 sayılı kararıyla; Maliye Bakanlığınca kurulan olumsuz işlemin konu yapıldığı bu davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2 nci maddesinin 1/a fıkrasında belirtilen iptal davası olduğu, iptal davalarının özelliği gereği yargı yerlerinin, davaya konu yapılan idari işlemin unsurlarında hukuka aykırılık olup olmadığını araştırarak, aykırılık saptandığında işlemi iptal etmekle yetineceği, kurulun bozma kararı uyarınca verilen kararda da Danıştay Yedinci Dairesinin, Maliye Bakanlığının olumsuz işlemini iptal ettiği, iptal davalarının özelliği gereği ve dava bir alacak davası olmadığından verilen kararda, faiz isteminin ve iptal kararı sonucuna göre geri verilmesi gereken miktarın hüküm altına alınmasına olanak bulunmadığı ayrıca, alacak davası olarak nitelenemeyecek bu davanın kabulü nedeniyle davacı lehine maktu avukatlık ücretine hükmedilmesinde de yasaya aykırılık görülmediği gerekçesiyle istem reddedilmiştir.
Davacı, kurulumuz kararının, ret ve iadeye hükmedilmemesi, vekalet ücreti ve yasal faiz istemi yönünden düzeltilmesini istemektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi M.T.'nin Düşüncesi: Kararın düzeltilmesi isteminin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı B.A.'nın Düşüncesi: Karar düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54 üncü maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
Türk milleti adına hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54 üncü maddesinde, Danıştay tarafından verilen yargısal kararlar hakkında, bu maddede yazılı sebeplerle kararın düzeltilmesinin istenebileceği belirtildiğinden ve dilekçe sahibinin ileri sürdüğü sebeplerin bunlardan hiçbirine uymadığı anlaşıldığından, yerinde olmayan istemin REDDİNE, 6.2.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.