|
|
Dairesi
Defter ve belgelerin yanmış olması mükellefin ispat ve ibraz yükümlülüğünü kaldırmaz. Maddi defterlerin yitirilmesine neden olan yangın nedeniyle ispat külfeti kendisine düşen mükellefler tarafından ibraz edilen fatura veya benzeri bölgelerdeki KDV’nin indiriminin kabulü gerekir.
|
|
|
Karar No
1997/1120
|
|
|
Esas No
1996/658
|
|
|
Karar Tarihi
02-04-1997
|
|
|
Danıştay Onbirinci Daire
Defter ve belgelerin yanmış olması mükellefin ispat ve ibraz yükümlülüğünü kaldırmaz. Maddi defterlerin yitirilmesine neden olan yangın nedeniyle ispat külfeti kendisine düşen mükellefler tarafından ibraz edilen fatura veya benzeri bölgelerdeki KDV’nin indiriminin kabulü gerekir. İstemin Özeti: 1989 yılı defter ve belgelerinin işyerinde çıkan yangında zayi olduğu ileri sürülerek incelemeye ibraz edilmemesi üzerine katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek yükümlü şirket adına Nisan dönemi için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır. Vergi Mahkemesi kararıyla; yükümlü şirketin defter ve belgelerinin yandığı mahkeme kararıyla saptandığına göre, katma değer vergisi indirimlerinin gerçek olup olmadığı hususunun ibraz edilemeyen defter ve belgeler yardımıyla açıklığa kavuşturulmasının mümkün olmadığı, öncelikle yükümlüden gereken bilgilerin alınması ve bu bilgilerin yardımıyla yapılacak karşıt inceleme ile indirim konusu belgelerin değerlendirilmesi gerekirken bu yola gidilmeden salt defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedenine dayanılarak indirimlerin kabul edilmemesi suretiyle yapılan tarhiyatta isabet görülmediği gerekçesiyle cezalı tarhiyat terkin edilmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından, ibraz edilen mahkeme kararında defter ve belgelerin bir kısminin yandığının belirtildiği, olayda mücbir sebep bulunmadığı ileri sürülerek yükümlü şirket adına yapılan cezalı tarhiyatı terkin eden mahkeme kararının bozulması istenilmektedir. Karar: Uyuşmazlık, 1989 yılma ait defter ve belgelerin işyerinde çıkan yangında zayi olduğu ileri sürülerek incelemeye ibraz edilmemesi üzerine indirimleri kabul edilmeyerek yükümlü şirket adına kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmasından doğmuştur. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30. maddesinde ’re’sen vergi tarhiyatı’ tanımlanmış, aynı maddenin 3. bendinde bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya bir kısmı tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemiş olması halinde maddi delillerin var olmadığının kabul edileceği belirtilmiştir, maddede, defter ve belgelerin hangi nedenle olursa olsun ibraz edilmemesi re’sen takdir sebebi sayılmıştır. Dönem defter ve belgelerini inceleme elemanına ibraz etmeyen yükümlü şirket hakkında re’sen takdire başvurulmasında bu nedenle yasaya aykırılık bulunmamaktadır. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin 1/a bendinde, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve .benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı Kanunun 34. maddesinin 1. bendinde ise, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerine ayrıca gösterilmesi ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği Kanunla bağlanmıştır. Bu hükümler karşısında, katma değer vergisinin indirim konusu yapılacak verginin fatura veya benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi sözkonusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olması gerekmektedir. Öngörülen bu koşullarla vergilendirmede belge düzeninin yerleştirilmesi amaçlanmıştır. Olayda, yükümlü şirketin işyerinde çıkan yangın sonucu defter ve belgelerinin yanarak zayi olduğuna ilişkin mahkemeden zayi belgesi almış bulunması, katma değer vergisi indirimleri kabul edilemeyen yükümlüyü ’indirim konusu yapılan vergilerin alış belgelerinde ayrıca gösterilmiş olması’nı kanıtlama yükümlülüğünden kurtarmayacağı gibi, yukarıda belirtilen ispat ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmaya dayanak sayılabilecek hukuki bir neden olarak da düşünülemez. Zira ticari icaplara göre, emtia satın aldığı işi veya kuruluşları tanımak ve bilmek durumundaki yükümlünün gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin varlığım ispat olanağına sahip bulunduğunu kabul etmek gerekir. Bunun doğal sonucu maddi bedellerin yitirilmesine neden olan yangın dolayısıyla ispat külfeti kendisine düşen yükümlüler tarafından ibraz edilebilen fatura ve benzeri vesikalara ilişkin katma değer vergisinin indirim konusu yapılması, aksi halde indirimlerin kabul edilmemesi gerekmektedir. Bu durumda, Vergi Mahkemece ara kararı ile yükümlü şirketten indirime konu belgelerin ibrazı istenilerek gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle katma değer vergisi indirimlerinin tespit edilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken tarhiyatın terkinine karar verilmesinde yasal isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne Vergi Mahkemesi kararının yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliği ilekarar verildi.
|
|