T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİ (Ücret Gelirinin Vergilendirilmesi)

o VERGİ MATRAHINDAN İNDİRİM (İsteğe Bağlı Sigorta Primleri - Eşe Ait İsteğe Bağlı Sigorta Primi)

o DÜZELTME VE ŞİKAYET YOLU (Fazla Ödendiği İleri Sürülen Verginin İadesi)

o HATA (Ücret Gelirini Beyan Eden Yükümlü)

Özet : Yükümlünün ücret gelirinin vergilendirilmesi sırasında isteğe bağlı sigorta nedeniyle ödediği eşine ait sigorta primlerinin, vergi matrahından indirilmemesi nedeniyle fazla vergi ödediği savı düzeltme ve şikayet yolunun işletilmesine olanak vermeyeceği hakkında.

İstemin Özeti: T.C. Emekli Sandığı'na tabi olarak aylık alan davacının, ev hanımı olan eşi adına yaptırdığı isteğe bağlı sigorta nedeniyle Sosyal Sigortalar Kurumuna ödediği sigorta primlerinin, Gelir Vergisi Kanunu'nun 63 üncü maddesinin üçüncü fıkrası gereğince ücretinden indirilmesi ve Ocak 1992 ayından Mart 1993 ayına değin ödediği primlerin ücretinin gayrisafi tutarından indirilmesi nedeniyle fazla ödenen gelir vergisinin geri verilmesi istemiyle yaptığı düzeltme ve şikayet başvurusu reddedilmiştir.

Bu işlemin iptali istemiyle açılan davayı inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi K: 1994/2557 sayılı kararıyla; Vergi Usul Kanunu'nun 116 ve 117 nci maddelerinde öngörülen hesap ve vergilendirme hatalarından söz edebilmek için, ortada açık biçimde vergi miktarında fazlalık veya eksiklik ya da vergi mükellefiyetinin saptanmasına neden teşkil eden yanlışlıkların bulunmasının gerekli olduğu, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 85 inci maddesine göre isteğe bağlı sigortalı olarak ödenen sigorta primlerinin Gelir Vergisi Kanunu'nun 63 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yazılı sigorta şirketlerinden olmayan Sosyal Sigortalar Kurumu'nun, madde kapsamına girip girmeyeceğinin tartışmaya elverişli olması nedeniyle 506 sayılı Yasanın 85 inci maddesine göre isteeğe bağlı sigortalılık nedeniyle ödenen primler üzerinden gelir vergisi alınmasının açık bir vergilendirme hatası oluşturmayacağı, bu husustaki iddiaların, Vergi Usul Kanunu'nun 116 ve 117 nci maddeleri çerçevesinde incelenmesinin mümkün olmadığı, gerekçesiyle davayı reddetmiştir.

Yükümlü, ücret gelirinin vergilendirilmesi sırasında isteğe bağlı sigorta nedeniyle ödediği eşine ait sigorta primlerinin vergi matrahından indirilmemesi nedeniyle fazla vergi ödediği, bu iddiasının Vergi Usul Kanunu'nun 117 nci maddesinde tanımlanan "matrah hatası" ile "vergi miktarında hata" kapsamına girdiğini ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir.

Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.

Danıştay Tetki Hekimi M.İ.K.'nin Düşüncesi: Vergi Usul Kanunu'nun "Hesap Hataları" başlıklı 117 nci maddesinin 1 numaralı bendinde, vergilendirme ile ilgili beyanname, tahakkuk fişi, ihbarname, tekalif cetveli ve kararlarda matraha ait rakamların veya indirimlerin eksik veya fazla gösterilmiş veya hesaplanmış olması, matrah hataları olarak kabul edilmiştir.

Davacının eşi adına 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun geçici 85 inci maddesine göre isteğe bağlı olarak ödediği sigorta primlerinin, Gelir Vergisi Kanunu'nun 63 üncü maddesinin 3 üncü bendi uyarınca ücretin gayrisafi tutarından indirilerek vergi matrahından çıkarılması yolundaki iddiasının, vergi matrahında yapılan hata kapsamında incelenmesi gerektiğinden daire kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı A.G.'nin Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiç birisine uymayıp Danıştay Dördüncü Dairesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle daire kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Türk Milleti Adına hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek dosya incelendikten sonra gereği görüşüldü: 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun "İlk Derece Mahkemesi Olarak Danıştay'da Görülecek Davalar" başlıklı 24 üncü maddesinin 1 numaralı fıkrasının (j) bendinde, Vergi Usul Kanunu gereğince şikayet yoluyla vergi düzeltme taleplerinin reddine ilişkin işlemlerin ilk derecede Danıştay'da açılacak davaya konu yapılabileceği kabul edilmiştir. Bir davanın bu maddeye dayanılarak ilk derecede Danıştay'da görülebilmesi ancak, konusunun düzeltme kapsamı içinde bulunmasına bağlıdır. Hangi vergi hatalarının düzeltme istemine konu edilebileceği Vergi Usul Kanunu'nun 117 ve 118 inci maddelerinde düzenlenmiştir.

Eşi adına 506 sayılı Yasanın 85 inci maddesine göre Sosyal Sigortalar Kurumu'na ödemiş olduğu sigorta primlerinin, Gelir Vergisi Kanunu'nun 63 üncü maddesinin 3 üncü bendi uyarınca ücretinin gayrisafi tutarından indirilmesi gerektiği yolundaki davacı iddiası, vergi hatalarına ilişkin bu düzeltme yolunun işletilmesini sağlayacak bir iddia değildir. Bu bakımdan Maliye Bakanlığı işleminin iptali istemiyle açılan davanın reddinde yasaya aykırılık görülmemiştir.

Bu nedenle temyiz isteminin REDDİNE, 9.2.1996 günründe oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Temyiz isteminin, isteme konu yapılan daire kararındaki gerekçe ile reddi gerektiği görüşünde olduğumdan, kararın gerekçesine katılmıyorum.