Danıştay Dördüncü Daire

Hayat sigorta şirketlerinde, riyazi ihtiyatların, vergiden istisna kıymetlere yatırılan kısmına ait faizler giderler meyanında gösterilemez. İstemin Özeti: 1991 yılı işlemlerinin, hayat sigortası primlerinden riyazi ihtiyat olarak ayrılan kısminin devlet tahvili ve Hazine bonosuna yatırılan bölümünden sağlanan faiz geliri yönünden incelenmesi sonunda saptanan matrah farkı üzerinden davacı şirket adına ikmalen kurumlar vergisi salınıp fon hesaplanmış kusur cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; Kurumlar Vergisi Kanununun 'indirilecek Giderler' başlıklı 14. maddesinin 4 numaralı bendinde, sigorta şirketlerinde bilanço gününde hükmü devam eden sigorta mukavelelerinin istilzam ettiği teknik ihtiyatların kurum kazancının tespitinde ayrıca hasılattan indirebilecekleri belirtilmiş, anılan bendin parantez içi hükmünde ise hayatsigorta şirketlerinde riyazi ihtiyatlardan temettü ve faizleri vergiden istisna edilmiş olan menkul kıymetlere yatırılan kısma ait faizlerin, giderler meyanında gösterilemeyeceğinin ifade edildiği, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 39. maddesinde ise, ticari faaliyete bağlı olarak elde edilen devlet tahvili ve Hazine bonosu faizlerinin ticari kazançtan indirileceğinin öngörüldüğü, bu hükümler uyarınca olayın incelenmesinden uyuşmazlığa konu faiz gelirinin daha önce kurumun kar/zarar hesabına gider olarak intikal ettirilen ve kurumun kendi politikalarına göre değerlendirilen riyazi ihtiyatlardan kaynaklandığı, bu nedenle daha önce indirim konu yapıldığı için ayrıca anılan 14/4. maddeye göre tekrar indirtme tabi tutulmasının mükerrer indirim sonucunu doğuracağı, zaten sözkonusu gelirin sigorta, şirketiyle ilgili olmayıp sigortalıya ait ve sözleşme süresi sonunda sigortalıya verilmesi gereken bir gelir olduğu, bu itibarla inceleme raporunda saptanan hususlar doğrultusunda yapılan tarhiyatta kanuna aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı şirket, sözkonusu gelirin vergiden müstesna olmadığım ve matrahın hesabında matematiksel hata bulunduğunu, tarhiyatın kaldırılması gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasın) istemektedir. Karar: Davacı şirketin, inceleme raporuna dayanılarak ikmalen salınan kurumlar vergisi ile bu vergiye bağlı olarak kesilen kusur cezasına yönelik olarak ileri sürdüğü iddialar mahkeme kararının dayandığı gerekçeleri kusurlandıracak nitelikte görülmemiştir. Matrahın hesaplanmasında matematiksel hata yapıldığına ilişkin iddianın ise, incelemenin amacı ve yöntemi dikkate alındığında temyiz safhasında irdelenmesi mümkün değildir, ancak sözkonusu iddia açısından zamanaşımı müddeti içinde düzeltme hükümlerinden yararlanma hakkı bulunduğu kuşkusuzdur. . Davacı adına ikmalen salınan vergi esas alınarak fon hesaplanmış ve bunun için ayrıca kusur cezası uygulanmışsa da, tahakkuk eden vergi üzerinden fon hesaplanması ancak beyanname verilmesi halinde mümkün olup, ikmalen veya re'sen salınan vergiler üzerinden fon hesaplanıp mükelleften istenmesi Kanunda öngörülmemiştir. Dolayısıyla davacı şirket hakkında hesaplanan fon ile buna bağlı olarak kesilen kusur cezasının kanuni dayanağı yoktur. Bu nedenle davacı temyiz isteminin fon ve bağlı ceza yönünden kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bu yönden bozulmasına, davacı şirketin vergi aslı ve cezasına ilişkin temyiz isteminin reddine, oybirliğiyle karar verildi.