Danıştay Dördüncü Daire

İşletmenin aktifinde kayıtlı binek otomobilin, işletme dışı şahsi işlerde de kullanılması halinde, ikmalen tarhiyat yapılır. Ancak, bu konuda somut bir tespit yapılması gerekir. Varsayım ve kanaate dayalı bir yorumla bu sonuca ulaşılamaz. İstemin Özeti: 1992 yılı defter ve belgelerinin incelenmesi sonunda, hizmet bedeli açıklamasıyla düzenlenen ve satış giderleri hesabına kaydedilen bir faturanın gerçek gider olmadığı ve aktifte kayıtlı bir binek otomobilin işletme dışı şahsi işlerde de kullanılmış olması nedeniyle ikmalen saptanan matrah farkı üzerinden kurumlar vergisi ve geçici vergi salınmış, kaçakçılık cezası kesilmiştir. ............ 5. Vergi Mahkemesinin 27.2.1995 Günlü ve E:1994/459, K:1995/298 Sayılı kararıyla; Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 13 ve 14. maddeleri uyarınca olayın incelenmesiyle, davacının (U) Gıda Maddeleri Anonim Şirketi tarafından hizmet bedeli şerhi düşülerek düzenlenen faturanın ne tür bir hizmet karşılığında tanzim edildiğini izah edemediği ve bunun satış iskontosu olduğu yönündeki iddiasının da soyut kalıp kanıtlanamadığı, diğer taraftan işletmenin aktifinde kayıtlı binek otomobilinin özel işlerde de kullanılmış olması karşısında, bu taşıt için yapılan benzin giderinin yansının giderlerden düşülmesinde isabetsizlik bulunmadığı, dolayısıyla bu yönlerden saptanan matrah farkı ile bu fark üzerinden ikmalen tarholunan vergiye kaçakçılık cezası uygulanmasında kanuna aykırılığın sözkonusu olmadığı, ancak ikmalen veya re'sen salınan vergiler esas alınarak geçici vergi tarhının kanunda öngörülmemiş olması nedeniyle geçici vergide ve buna bağlı cezada isabet görülmediği gerekçesiyle, geçici vergi ve cezasının kaldırılmasına, kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına yönelik davanın ise reddine karar verilmiştir. Davacı şirket, hizmet bedeli olarak satış giderleri hesabına kaydedilen faturanın iskonto bedeli olduğunu, aktifte kayıtlı binek otomobilinin ise özel işlerde de kullanıldığı yönünde bir tespitin bulunmadığım ileri sürerek, kararın bozulmasını istemektedir. Karar: Gelir Vergisi Kanunu'nun 'indirilecek Giderler' başlıklı 40. maddesinin 1. bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin, 5. bendinde ise, işletmeye dahil olup işte kullanılan taşıtların giderlerinin safi kazancın tespitinde indirilmesinin kabul edileceği öngörülmüş anılan 5. bendin parantez içi hükmüyle de, bu taşıtların aynı zamanda zati veya ailevi ihtiyaçlar için de kullanılması halinde giderlerinin yansının indirilebileceği belirtilmiştir. Olayda davacı şirket hakkında ikmalen tarha konu edilen kalemlerden birincisi, davacının kayıtlarına gider olarak intikal ettirilen 30.12.1992 Tarih 128859 Sayılı (U) Gıda Maddeleri Ticaret Anonim Şirketi tarafından 'Hizmet Bedeli' olarak düzenlenen fatura bedelinin gider kabul edilmemesinden kaynaklanmış ve buna neden olarak da davacı şirket temsilcisinin satış iskontosu olduğuna dair açıklamasına karşılık, iki şirket arasında herhangi bir sözleşmenin veya benzeri bir belgenin ibraz edilmemiş olması gösterilmiştir. Ticari hayatta sıkça karşılaşılan iskonto müessesesi için mutlaka yazılı bir belgenin varlığı şart olmayıp, bu hususun ticari ilişkinin tarafları arasında sözlü olarak kararlaştırılması mümkün ve ticari geleneklere aykırı bir durum olmayıp bunu engelleyen bir düzenleme de yasalarımızda mevcut değildir. Kaldı ki sözkonusu fatura bedelinin gerçek gider niteliğinde olmadığı yönünde yapılmış bir tespit veya karşıt inceleme de bulunmadığından, fatura bedelinin davacı kayıtlarına gider olarak intikali yerindedir. Ayrıca şirketin aktifine kayıtlı binek araçlarının özel hizmetlerde de kullanılmış olması nedeniyle, bu araçlara ait giderlerin yarısının şirket tarafından gider kaydedilemeyeceği inceleme elemanınca kabul edilmemiş ise de somut bir tespit yapılmamış olup buna yönelik irdelemenin tamamen varsayım ve kanaate dayandığı anlaşıldığından, mahkemece davanın reddedilmesinde isabet bulunmamaktadır. Bu nedenlerle, davacı temyiz isteminin kabulü ile, ......... S.Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, gider kaydedilen fatura yönünden oybirliğiyle, aktife kayıtlı binek araçlarının giderleri yönünden oyçokluğuyla, karar verildi. AYRIŞIKOY: işletmenin aktifine kayıtlı binek otolarının işletmenin kendi faaliyetleri dışında özel işlerde de kullanılmış olduğu, şirket temsilcisi tarafından açıkça ifade edilmiş bulunduğundan, bu yönden saptanan matrah farkında kanuna aykırılık olmadığı görüşüyle, buna ilişkin karara karşıyım.