Danıştay Dördüncü Daire 

Defter ve belgelerin ibraz edilmemesi re'sen takdir nedeni olarak kabul edildiğine ve bu hal herhangi bir nedene bağlı tutulmadığına göre, defter ve belgelerin ibraz edilmemesi durumunda, dönem matrahının bir takım ölçülerden hareketle gerçeğe en yakın şekilde belirlenmesi gerekmektedir. İki yılın defter ve belgelerinin arka arkaya yangın ve su basması gibi olaylarla zayi olduğu dikkate alındığından kasten vergi ziyaına neden olunduğunun kabulü gerekir. İstemin Özeti: 1990 takvim yılma ait defter ve belgelerin! su basması nedeniyle ibraz etmeyen davacı şirket adına, işyerinde bulunan el defterindeki bilgilerin esas alınması ve kar zarar cetveli ile, katma değer vergisi beyanlarının karşılaştırılması suretiyle bulunan matrah üzerinden re'sen kurumlar vergisi salınmış; kaçakçılık cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; inceleme elemanınca re'sen takdir sebeplerinin defter ve belgelerin ihticaca salih olmaması olarak belirlendiği, ancak, defter ve belgeler su basması nedeniyle ibraz edilemediğinden ihticaca salih olup olmadığının anlaşılmayacağı, mahkeme kararı ile belirlenen zayi durumun mücbir sebep sayılacağı, birbiriyle akrabalığı olan kişiler tarafından kurulan şirketlerin defterlerinin yangın ve su basması gibi sebeplerle yok olmasınin, defter ve belgelerin kasıtlı olarak imha edildiği sonucunu doğurmayacağı, işyerinde bulunan ve maddi delil niteliğinde olmayan el defterindeki bilgilere itibar edilemeyeceği, mahkemece yapılan inceleme île faturasız mal alışları dikkate alındığında, ortaya matrah farkı çıkmadığı gerekçesiyle vergi ve cezanın kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı idare, inceleme raporuna dayalı tarhiyatın yasaya uygun olduğunu ileri sürmekte ve kararın bozulmasını istemektedir. Karar: 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30. maddesinde; re'sen vergi tarhı vergi matrahının tamamen veya kısmen defter ve kayıt üzerinden veya kanuni, ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlanmış, aynı maddenin üçüncü bendinde; bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi halinde, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitinin mümkün olmadığının kabul edileceği belirtilmiştir. Defter ve belgelerin ibraz edilmemesi re'sen takdir nedeni olarak kabul edildiğine ve bu hal herhangi bir sebebe bağlı tutulmadığına, göre, defter ve belgelerin ibraz edilmemesi durumunda dönem matrahının bir takım ölçülerden hareketle gerçeğe en yakın şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Vergi Mahkemesi tarhiyatı kaldırma gerekçesin!, davacı şirketin katma değer vergisi beyannamelerinde bildirdiği mal alışları toplam tutarının, kar zarar cetvelinde belirtilen miktardan fazla olması nedeniyle ortaya matrah farkı çıkmaması olarak belirtmiştir. Oysa, katma değer vergisi beyannameleri ile kar zarar cetveli mukayesesinde kayıtlara intikal ettirilmediği anlaşılan emtianın açıktan satıldığı ve bu sebeple doğan hasılatın da kayıtlara intikal ettirilmediğinin kabulü gerekir. Bu tutardaki emtia alışma akaryakıt alım satımındaki bayi kar oranının uygulanması suretiyle elde edilecek bedelin beyan dışı bırakılmış gelir olarak kabulüyle matrahın buna göre tadili gerekirken sözkonusu emtia tutarının bulunan farktan düşülmesi suretiyle matrah farkı kalmadığı kabul edilerek tarhiyatın kaldırılmasında isabet görülmemiştir. Öte yandan, davacı şirketin ve şirket ortaklarının kurduğu diğer şirketlerin 1987 ile 1990 yılı defter ve belgelerinin arka arkaya yangın ve su basması gibi olaylarla zayi olduğu dikkate alındığında davacı şirketin kasten vergi ziyaının neden olduğu anlaşıldığından, bulunan matrah faikı üzerinden 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 ve 345. maddeleri uyarınca kaçakçılık cezası kesilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle; Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.