Danıştay Vergi Dava Daireleri

1 İşyeri kapatma cezasının uygulanabilmesi için işyeri kapatma cezası ile ilgili tutanaklardan üçüncüsüne karşı açılan davanın sonuçlanması ve buna göre saptanan eylemin gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi gerekir. 2 Sevk irsaliyesinin bir nüsha eksik düzenlenmesi, hiç düzenlenmemiş sayılmasın) gerektirmez. Bu gerekçeye dayalı olarak da usulsüzlük cezası kesilemez. İstemin Özeti: 18.1.1993 ve 6.3.1993 günlü tutanaklarla yükümlü şirketin sattığı emtia için alıcılara verilen ve taşıma sırasında taşıtta bulundurulan sevk irsaliyesinin tek nüsha olduğunun tespiti üzerine eylemin yinelenmesi halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağı 12.4.1993 günlü uyarı yazısı ile davacı şirkete bildirilmiş, 25.5.1993 günlü tutanakla da aynı durumun saptanması üzerine işyerinin 12.10.1993 gününden başlayarak 3 gün süre ile kapatılmasına karar verilmiş ve bu karar 1 Ekim 1993 günlü yazı ile bildirilmiştir. işyeri kapatma cezasına karşı Vergi Mahkemesinde dava açan yükümlü: tek nüsha sevk irsaliyesi düzenleme eyleminden dolayı kesilen özel usulsüzlük cezasına karşı açılan davanın henüz sonuçlanmadığım ileri sürerek, işyeri kapatma cezasının iptalini ve yürütmenin durdurulmasını istemiştir. Yürütmenin durdurulması istemini kabul eden Vergi Mahkemesi kararıyla; işyeri kapatma kararma dayanak olan özel usulsüzlük cezalarının dava açılmayarak ya da açılmışsa yargı kararı ile kesinleşmedikçe işyeri kapatma cezası uygulanamayacağı, üçüncü tutanağa dayanılarak kesilen özel usulsüzlük cezasına karşı açılan davanın henüz sonuçlanmadığı, işyeri kapatma cezasına dayanak alınan tutanakların incelenmesinden, sevk irsaliyesinin üç örnek düzenlenmesi gerekirken iki örnek düzenlenmesinin, hiç kullanmama ya da bulundurmama olarak nitelendirilemeyeceği, gerekçesiyle işyeri kapatma cezasını iptal etmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi vermiş olduğu kararıyla; işyeri kapatma cezasının uygulanabilmesi için yetkililerce 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 353. maddesinin 1. ve 2. bentlerinde yazılı belgelerin düzenlenmediğinin, kullanılmadığının tespiti ve ikinci tespit üzerine mükellefin bir yazı ile uyarılması, eylemin tekerrürü halinde işyeri kapatma cezası uygulanacağının duyurulmuş olmasının yeterli olduğu, bu tespitlerin kesinleşmesinin bekleneceğine ilişkin bir hükmün de yer almadığı, idarece, işyeri kapatma cezasına ilişkin işlemin yasada öngörülen şekil şartlarının gerçekleşmesi sonucu tesis edildiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle kararı bozmuştur. Bozma kararma uymayan Vergi Mahkemesi kararıyla; işyeri kapatma cezasına esas alınan tutanaklardan üçüncüsü olan 25.5.1993 tarihli tutanağa dayanılarak kesilen özel usulsüzlük cezasına kaşı açılan davanın henüz sonuçlanmadığı, tutanakla saptanan eylemin gerçekleşip gerçekleşmediğinin ancak bu dava da verilecek kararla kesinlik kazanacağı, bu dava sonuçlanmadan önce bir yılda üç kez belge düzenine uyulmadığından söz edilemeyeceği, ayrıca, sevk irsaliyesinin iki nüsha düzenlenmesinin, 213 sayılı Yasanın 352. maddesinin il. bendi uyarınca ikinci derece usulsüzlük cezasını gerektiren bir eylem olduğu, 353. maddenin 1. ve 2. bentlerinde yazılı belgeleri bir takvim yılında üç kez kullanmadığı veya bulundurmadığına ilişkin eylemin varlığından söz edilemeyeceği ve işyeri kapatma cezasına ilişkin işlemde bu yönden de isabet görülmediği gerekçesiyle ilk kararda direnmiştir. Direnme kararı, Vergi Dairesi Müdürlüğünce temyiz edilmiştir. Karar: işyeri kapatma cezasının: belge kullanmama veya bulundurmama eyleminden dolayı kesilen özel usulsüzlük cezasına karşı açılan dava sonuçlanmadan uygulanamayacağı, ayrıca, sevk irsaliyesinin üç nüsha değil, iki nüsha olarak düzenlenmesinin hiç düzenlenmemiş ya da kullanılmamış sayılamayacağı ve eylemin özel usulsüzlük cezası kesilmesini gerektiren eylem mahiyetinde bulunmadığı gerekçesiyle işyeri kapatılması yolundaki işlemi iptal eden Vergi Mahkemesi direnme kararı temyiz edilmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 353. maddesinin, 4108 sayılı Kanunla değişik 2. bendinde; perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığınca düzenleme zorunluluğu getirilen belgelerin düzenlenmediğinin, kullanılmadığının, bulundurulmadığının, düzenlenen belgelerin aslı ile örneğinde farklı meblağlara yer verildiğinin veya gerçeğe aykırı olarak düzenlendiğinin tespiti halinde her bir belge için 1.500.000 lira özel usulsüzlük cezası kesileceği hükme bağlanmış, aynı Kanunun mükerrer 354. maddesinin 1. fıkrasında; yetkililerce 353. maddenin 1 ve 2 numaralı bentlerinde yazılı belgelerin bir takvim yılı içinde 3 defa kullanılmadığının veya bulundurulmadığının tespiti halinde mükelleflerin işyerlerinin Maliye Bakanlığının karan ile bir haftaya kadar kapatılabileceği, 3. fıkrasında da, işyeri kapatma cezasının uygulanabilmesi için belirtilen belgelerin kullanılmadığının veya bulundurulmadığının ikinci defa tespiti üzerine mükellefin bir yazı iie uyarılacağı ve tekerrürü halindî işyeri kapatma cezası uygulanacağının duyurulmuş olmasının şart olduğu belirtilmiştir. Dosyanın incelenmesinden, ilgili dönemde yükümlü şirket tarafından satılan emtiaya ilişkin sevk irsaliyelerinin üç örnek olarak düzenlenmesi gerekirken, iki örnek düzenlendiği ve bir örneğinin taşıtta bulundurulduğunun tespiti üzerine, yasada öngörülen şekilde bir yazı ile uyarıldığı ve bu yazının tebliğinden sonra belge düzenine uyulmadığının üçüncü kez tespit edilmesi sonucunda yükümlü şirket adına işyeri kapatma cezası uygulanmasına ilişkin işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır. işyeri kapatma cezasının tesisi için, yükümlü şirket hakkında üç kez tespit yapılması yeterli olup, bu tespitlere dayanılarak kesilen öze! usulsüzlük cezalarınin kesinleşmesi gerekmediğinden, ısrar kararının sözü edilen cezanın uygulanmasını, tutanakların kesinleşmesi koşuluna bağlayan hüküm fıkrası, açıklanan nedenle yasaya uygun görülmemiştir. Ancak, Vergi Usul Kanununun yukarıda anılan 353. maddesinin 2. bendine göre özel usulsüzlük cezası kesilebilmesi için madde hükmünde sayılan belgelerin kullanılmadığı veya taşıtta bulundurulmadığının tespiti gereklidir. Yükümlü şirketin taşımasını yaptırdığı emtiaya ait sevk irsaliyelerini kullanmadığı veya taşıtta bulundurmadığı, aslı ile örneğinde farklı meblağlara yer verdiği tespit edilemediğine göre bu belgelerin hiç düzenlenmemiş sayılmasına imkan bulunmamaktadır. Bu durumda, salt sevk irsaliyesinin bir nüsha eksik olması, hiç düzenlenmemiş sayılmasın! gerektirmeyeceği ve bir takvim yılı içinde üç defa belge kullanılmaması veya bulundurulmaması koşulunun gerçekleştiği kabul edilemeyeceğinden, ısrar karan sonucu itibarıyla yasaya uygun görülmüştür. Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin bu nedenle reddine oyçokluğu ile karar verildi (*). (*) KARŞI OY: Uyuşmazlık, işyeri kapatma cezasına karşı açılan davada daha önce belge düzenine uyulmadığı yolundaki fiillerin incelenip incelenemeyeceğinden kaynaklanmaktadır. 213 sayılı Vergi Usul Kanununa 3239 sayılı Kanunla eklenen mükerrer 354. maddede; 'yetkililerce, 353. maddenin 1 ve 2 numaralı bentlerinde yazılı belgelerin bir takvim yılı içinde üç defa kullanılmadığının veya bulundurulmadığının tespiti halinde mükelleflerin işyerleri Maliye Bakanlığının kararı ile bir haftaya kadar kapatılabilir. Bakanlık bu yetkisin! mahalline devredebilir' hükmü yer almıştır. Yukarıda açıklanan kanun hükmü uyarınca idarece işyeri kapatma cezası uygulanması için bir takvim yılı içinde belge kullanılmadığı veya bulundurulmadığı yolunda üç kez tespit yapılması yeterli olup, bu tespitlere göre özel usulsüzlük cezası kesilmesi veya kesilen cezaların kesinleşmiş olması gerekmemektedir. Ancak, yapılan tespitler üzerine özel usulsüzlük cezası kesilmesi halinde, özel usulsüzlük cezasının dava açılmayarak veya dava açılmış olup da yargı kararma göre kesinleşmesi durumunda, özet usulsüzlük cezası kesilmesin! gerek (iren belge düzenlememe veya bulundurmama fiillerinin de kesinleşmiş olduğunun kabulü zorunludur. İşyeri kapatma cezası uygulanmadan önce, belge düzenlememe veya bulundurmama eylemlerinin tespiti üzerine kesilen özel usulsüzlük cezalarının kesinleşmesinden sonra, gerekli koşulların oluşması üzerine işyeri kapatma cezası uygulanması durumunda açılan davalarda daha önce kesinleşmiş olan belge düzenlememe veya bulundurmama fiillerinin bu aşamada incelenmesi olanaksızdır. Öte yandan, üçüncü tespit üzerine kesilen özel usulsüzlük cezasına karşı dava açıldığı mahkemece tespit edildiğine göre bu dava sonuçlandırılmadan ve sonuçlandırılmamış olması da işyeri kapatma cezasının kaldırılmasına gerekçe yapılmak suretiyle karar verilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir. Bu nedenle mahkeme kararının bozulması gerekirken aksi yönde verilen çoğunluk kararma katılmıyoruz.