Danıştay Üçüncü Daire
Adi ortaklığın feshi üzerine ortakların şahsi işletmelerine intikal ettirilen ortaklık mallarının işletmeden çekilmiş sayılması ve emsal bedelle değerlendirilmesi gerekir. Uyuşmazlık, işletmeden çekilen emtianın maliyet bedeli He mi yoksa emsal bedel ile mi değerlendirileceğine ilişkin bulunmaktadır.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 38. maddesiyle bilanço esasına göre ticari kazancın teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki olumlu fark olduğu, bu dönem zarfında sahip veya sahiplerince işletmeden çekilen değerlerin bu farka ekleneceği, bu suretle yapılan tespit sırasın da Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeye ilişkin hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41. maddesi hükümlerine uyulacağı kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun’un 41. maddesinin 1. bendinde ise, teşebbüs sahibi ile esinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar veya aynen aldıkları sair değerlerin gider olarak indirilemeyeceği, aynen alınan bu değerlerin emsal bedeli ile değerlenerek teşebbüs sahibinin çektiklerine ilave olunacağı belirtilmiştir. Anılan Kanun maddesiyle teşebbüs sahibinin ticari ve özel mal varlıkları arasında ayırım yapılmış, alım satımı yapılan ve gayri safi kazancın oluşumunu etkileyen kıymetlerin işletmenin sahibi veya aile fertlerinin gereksinmelerine tahsisi halinde bu durumun işletme bünyesinden yapılan normal satışlar gibi işleme tabi tutulması öngörülmüştür.
Her ne kadar Mahkemece, ortaklıktan çekilen emtiayı çekilen değer üzerinden yükümlünün şahsi işletmesine yeniden satılmak amacıyla giriş kaydetmiş olması nedeniyle/bu malların işletmeden çekilmiş sayılmasını gerektirmeyeceğine karar verilmiş ise de; ortaklığın şahıs işletmesine dönüşmesinde, ortaklık mamelekinde bulunan mallar şahıslar üzerine geçtiğinden ve yukarıda açıklanan kanun hükmü gereğince bu mallar işletmeden çekilmiş sayılacağından, emsal bedeli ile değerlenmesinde kanuna aykırılık bulunmadığı cihetle, aksine verilen Vergi Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oy çokluğuyla karar verildi.