Dairesi
Vergi incelemelerinin, incelemeye tabi olanın işyerinde yapılması gerekir.
Karar No
1995/3877
Esas No
1994/4263
Karar Tarihi
11-10-1995
Danıştay Dördüncü Daire

Vergi incelemelerinin, incelemeye tabi olanın işyerinde yapılması gerekir. İstemin Özeti: 1988 yılı defter ve belgelerini inceleme elemanına ibraz. etmeyen davacı hakkında düzenlenen rapor uyarınca re’sen gelir vergisi ve geçici vergi salınmış, kaçakçılık cezası kesilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; ihtilaflı dönemle ilgili defter ve belgelerin mahkemelerince istenilmesine rağmen ibraz edilmemesi ve ödenmesi gereken verginin tespiti amacıyla inceleme elemanının aynı iş kolunda faaliyet gösteren iki mükellefin beyanlarım dikkate alarak matrah farkı tespit etmesi karşısında salınan vergi ve kesilen kaçakçılık cezasının yasal olduğu, beyan edilen gelir üzerinden fon hesaplanabileceği, cari hesap döneminin geçmiş elması ve mahsup imkanı kalmaması nedeniyle geçici vergi istenemeyeceği gerekçesiyle vergi aslı ve kaçakçılık cezasına yönelik davanın reddine, fon ve geçici verginin kaldırılmasına karar vermiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğü fon ve geçici vergi tarhiyatında kanuna aykırılık olmadığım, davacı ise, defter ve belgelerinin ibrazım isteyen ara kararının, yanında çalışmayan ve temsilcisi olmayan kişiye tebliğ edildiğini, tebligatın hatalı olduğunu ve mahkemenin eksik inceleme yaptığım ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedirler. Karar: Tebliğ edilen yazılara rağmen defter ve belgelerim ibraz etmeyen davacı adına inceleme raporuna dayanılarak re’sen takdir yoluyla salınan kaçakçılık cezalı vergiye ilişkin davayı reddeden geçici vergi ve fon tarhiyatlarını kaldıran Vergi Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir. Vergi Dairesi Müdürlüğünün geçici vergi ve fon tarhiyatı ile ilgili olarak ileri sürdüğü iddialar kararın dayandığı gerekçeler karşısında kararın bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30/3. maddesinde bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin, madde hükmünde sayılan diğer hallerin yanısıra vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi hali de re’sen takdir nedeni olarak sayılmışsa da aynı Kanunun 139. maddesinde, vergi incelemelerinin esas itibariyle incelemeye tabi olanın iş yerinde yapılacağı, işyerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri durumlarda incelemenin dairede yapılabileceği bu takdirde incelemeye tabi olanın lüzumlu defter ve vesikalarım daireye getirmesinin kendisinden yazılı olarak isteneceği, hükme bağlanmış olduğundan, bu hüküm gereğine uyulmadan doğrudan yazı yazılarak incelenmek üzere istenilen defter ve belgelerin ibraz edilmediği gerekçesiyle re’sen takdir sebebinin varlığından söz edilmesi mümkün değildir. Esasen inceleme elemanı tarafından davacının defter ve belgelerinin Vergi Usul Kanununun Mükerrer 355. 358. 350 ve 361. maddeleri uyarınca yazı ile istenildiği görülmektedir. Yazıda sözü edilen mükerrer 355. madde ’Bilgi vermekten çekinenler ile 257. madde hükmüne uymayanlar’ başlığım taşımakta ve madde metninde ’Bu Kanunun 86. 148 ve 257. maddeleriyle 150. maddesinin 4 numaralı bendi hükümlerine çekinme sebebi olmaksızın riayet etmeyenlere özel usulsüzlük cezası kesilmesi öngörülmekte ve kesilecek özel usulsüzlük cezalarının miktarları tayin edilmekte, aynı başlığı taşıyan 361. maddede ise, bilgi verme mecburiyetini yerine getirmeyenler hakkında ceza mahkemeleri tarafından hükmolunacak hapis ve para cezaları belirlenmektedir. Yine yanda sözü edilen 350. maddede, tahrire dayanan vergilerde bildirmeye ilişkin kanuni mecburiyetleri yerine getirmeyen mükellefler hakkında uygulanacak kusur cezasının nispeti tayin edilmekte, 358. madde de ise kaçakçılığa teşebbüs suçlarının neler olduğu sayılmaktadır. Yukarıda açıklanan maddelerden söz edilerek yazılan yazının amacının yükümlünün defter ve belgelerinin ıncelenmesi değil, üzerinden bilgi toplanması olduğu anlaşılmaktadır. Defter ve belgelerin incelenmek üzere istenmesi halinde ise Vergi Usul Kanununun 139. maddesi hükmü uyarınca inceleme elemanının işyerine gitmesi ve incelenmeye başlama ile ilgili diğer gerekleri yerine getirmesi icap eder. Dosya içeriğinden bu gereklerin yerine getirilmesine yönelik bir davranışta bulunulmadığı anlaşılmaktadır. . • Bu durumda, defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi şartı gerçekleşmeyen olayda, re’sen takdir nedeninin bulunduğu kabul edilerek davanın reddine karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır. Bu nedenle, Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin reddine, davacı temyiz isteminin kabulüyle Vergi Mahkemesinin kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.
 
Ücretsiz üyelik
Şifremi Unuttum
USD
Euro
Üfe & Tüfe Oranlarını görmek için aşağıdaki excel ikonuna tıklayınız.

*Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileridir.​

ÜFE & TÜFE
Endeks Arşivi

Excel Dokümanı
     
  Copyright ® 2013 Esenlik Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti. Web Tasarımı