Danıştay Üçüncü Daire

Üreticiden aldığı zirai ürünler için vergi tevkifatı yapmayan kişi ve kuruluşlardan mal satın alan 3. kişilerin satın aldıkları mallar nedeniyle ödenmeyen gelir stopaj vergilerinden müteselsilen sorumlu olacakları hk. İstemin Özeti: Tütün ve canlı hayvan ihracatıyla uğraşan davacı şirket adina, inceleme raporuna dayanılarak 1990 Nisan dönemi için re'sen salınan gelir (stopaj) vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, davacı şirketin 1990 Nisan dönemine ait katma değer vergisi iade talebi üzerine yapılan inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporunda, davacı şirketin Vergi Dairesi mükelleflerinden olan ... ihracat ithalat Turizm inşaat San. ve Tic. Limited Şirketinden canlı hayvan satın aldığının, ancak adı geçen şirket nezdinde yapılan incelemede, canlı hayvan almalarım üreticiden yaptığı halde tüccardan yapılmış gibi göstererek sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediğinin tespit edilmesi üzerine şirket adına 44.586.007 lira gelir (stopaj) vergisiyle 66.878.812 lira katma değer vergisi tarhiyatı yapılmasının ve kaçakçılık cezası kesilmesinin önerildiği ve davacı şirketin de daha sonra bu şirketten canlı hayvan satın almış olması nedeniyle adı geçen şirket adına salınması gereken vergi ve cezaların Vergi Usul Kanununun 11. maddesinde düzenlenen müteselsil sorumluluk esasına göre, ödenmiş olması kaydıyla davacı şirketin iade ve mahsup talebinin yerine getirilmesinin mümkün olacağı belirtilerek müteselsil sorumluluk nedeniyle davacı şirket adına salındığının anlaşıldığı, Vergi Usul Kanununun vergi kesenlerin sorumluluğu başlıklı 11. maddesinde, vergi kesintisi yapıp vergi dairesine yatırmakla sorumlu olanların bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde bu işlemleri yaptıkları sırada alım satıma taraf olanların, hizmetten yararlananların ve bunlarla aralarında zımnen dahi olsa irtibat olduğu tespit olunanların müteselsilen sorumlu tutulabileceklerinin Delirtildiği, değinilen maddeye göre daha sonra konuyla ilgisi olmayan üçüncü şahısların da bu kişilerden yapmış oldukları gerçek mai alımları nedeniyle aralarında özel ve kasıtlı bir irtibat bulunduğu tespit edilmeksizin ilgili vergi ve cezalardan müteselsil sorumlu tutulmalarının madde içeriği ve hakkaniyet kurallarıyla bağdaşmadığı, yasa lafzından da öyle bir anlam çıkarılmasının mümkün olmadığı, müteselsil sorumluluğun, bir vergi borcunun birden facia kişiden ayrı ayrı tahsil edilmesi sonucunu da doğurmayacağı, olayda ise söz konusu vergi borcunun ... Limited Şirketinden tahsili yoluna gidilip gidilmediği belli olmadığı gibi davalı idarece de adı geçen şirket hakkında cezalı tarhiyat yapılıp yapılmadığı ve sonucunun ne olduğu konusunda hiçbir açıklama ve iddia ileri sürülmediğinden tarhiyatta bu yönden de isabet bulunmadığı gerekçesiyle kaldıran Vergi Mahkemesi kararının; tarhiyatın yasal olduğu ileri sürülerek bozulması istemidir. Karar: Uyuşmazlık, müteselsil sorumluluk esasına göre davacı şirket adına re'sen salınan gelir (stopaj) vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını kaldıran Vergi Mahkemesi kararının temyizine ilişkin bulunmaktadır. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11. maddesinin 1. fıkrasında, yaptıkları veya yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanların, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili ödevlerin yerine getirilmesinden sorumlu oldukları, maddenin 3239 sayılı Kanunla eklenen 3. fıkrasında da, mal alım satımı ve hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda, olanların bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden alım satıma taraf olanlar ile hizmetten yararlananların, aralarında zımnen dahi olsa irtibat olduğu tespit olunanların müteselsilen sorumlu olacakları hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, alımların] üreticiden yaptığı halde sahte fatura kullanarak tüccardan alınmış gibi gösteren ve davacı şirkete canlı hayvan satışı yapan ... Limited, Şirketi adına salınması gereken kaçakçılık cezalı gelir (stopaj), vergisinin müteselsil sorumluluk gereği davacı şirket adına da salındığı ve söz konusu vergi ve cezanın Vergi Mahkemesince, olayda müteselsil sorumluluğun şartlarının gerçekleşmediği gerekçesiyle kaldırıldığı anlaşılmaktadır. Anılan kanun maddesinin 1. fıkrası ile doğrudan vergi kesintisi yapmak zorunda olanlara, 3. fıkrası hükmü ile de vergi kesintisi yapmak zorunda olanlarla alım satım veya hizmet ilişkisinde bulunması nedeniyle vergi kesintisinden asıl sorumlu ile birlikte müteselsilen sorumlu tutulacaklara ilişkin olarak getirilen düzenleme ile vergi dairesine, vergi alacağı için alım satım ve hizmet ilişkisindeki sorumluları ayrı ayrı veya birlikte takip etme olanağı tanınmıştır. Dava konusu olayda, ... Limited Şirketinin, uyuşmazlığa konu canlı hayvanları üreticiden satın aldığı halde vergi tevkifatı yapmamak için sahte fatura kullandığı ve bu canlı hayvanları davacı şirkete sattığı adı geçen şirket nezdinde düzenlenen 28.2.1991 günlü inceleme raporuyla saptanmış bulunmaktadır. Bu durumda, davacı şirketin, canlı hayvanları üreticiden satın aldığı halde vergi tevkifatı yapmayan ... Limited Şirketinden satın almaşı, daha sonraki safhada alım satıma taraf olduğunu gösterdiğinden ödenmesi gereken vergiden davacı şirketin müteselsilen sorumlu tutulmasında yasaya aykırılık görülmediği cihetle cezalı tarhiyatı kaldıran Vergi Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi,