Danıştay Onbirinci Daire

Kendisine ihbarname tebliğ edilen kişi yükümlünün kızı ve hisseleri devir yoluyla alan şirket ortağı olduğundan Ticaret Kanunu'nun 540. maddesine göre şirketi temsile yetkili ve zorunlu kişiye yapılan tebligat işleminde 213 Sayılı Kanun'un 94. maddesine aykırılık bulunmamaktadır. İstemin Özeti: Yükümlü şirketin 1989 yılma ait katma değer vergisi beyannamelerinin verilmemesi nedeniyle şirket adına re'sen takdir yoluyla tarh olunan kaçakçılık cezalı katma değer vergisine ilişkin ihbarnameler şirket ortağı olan yükümlüye tebliğ edilmiştir. Ankara 5. Vergi Mahkemesi 18.5.1993 Gün ve E:1992/805, K:1993/788 Sayılı Kararıyla, yükümlünün limited şirketin 800 hissesin! 23.12.1988 Tarihli noter senedi ile devraldığı, ancak bu devrin Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmadığı, Türk Ticaret Kanunu'nun 515. maddesi uyarınca hisse devrinin Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmadığı müddetçe üçüncü şahıslar için bir hüküm ifade etmeyeceği hükme bağlandığından bu durumun üçüncü şahıs durumunda olan vergi dairesini de bağlamayacağı, dolayısıyla hukuken limited şirkette bir pay sahibi olmayan yükümlünün şirket adına tarh olunan vergi ve cezadan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı, diğer taraftan limited şirket adına yapılan tarhiyata ilişkin ihbarnamelerin şirketi temsile yetkili olmayan kişiye tebliğ edilmesiyle yükümlünün söz konusu cezalı tarhiyatın borçlusu durumuna geldiğinin kabul edilemeyeceği gerekçesiyle cezalı tarhiyatı terkin etmiştir. Davalı idarece, şirket hissesini devralan yükümlünün şirketin ödenmeyen vergi borcundan dolayı sorumlu tutulmasına yasal isabetsizlik bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir. Karar: Uyuşmazlık, limited şirket adına düzenlenen vergi ve ceza ihbarnamelerinin şirket ortağı olan yükümlü adına tebliğ edilmesi üzerine açılan davayı, yükümlünün şirket ortaklığım noter senedi ile devraldığı hususu Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmadığından bir hüküm ifade etmeyeceği gerekçesiyle kabul ederek cezalı tarhiyatı terkin eden mahkeme kararının bozulması istemine ilişkindir. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesinde, tüzel kişilerle, küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınmayan vergi alacaklarının, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin artıklarından alınacağı hükme bağlanmıştır. Diğer taraftan, 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun limited ortaklıklarda ortak olan müdürlere ilişkin 540. maddesinde, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, ortak ların hep birlikte müdür sıfatıyla şirket işlerim idareye ve şirketi temsile mezun ve mecbur oldukları belirtilmiş, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 35. maddesinde ise, limited ortaklıkların ödenmeyen ve tahsil imkanı bulunmayan amme borçlarından dolayı ortakların, vazettikleri ve vazını taahhüt ettikleri sermaye miktarından doğrudan doğruya mesul ve bu kanun hükümleri gereğince takibata tabi tutulacağı hükmüne yer verilmiştir. Anılan madde hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden limited şirket ortaklarının, aksi kararlaştırılmadıkça aynı zamanda şirketin kanuni temsilcisi oldukları, şirketin ödenmeyen vergi borçlarından dolayı şirketteki ortaklıkları oranında doğrudan doğruya sorumlu tutulabilecekleri anlaşılmaktadır. ' o Olayda, (A) Restoran ve Turizm işletmeciliği Limited Sirkelinin 800 hissesinin (K.T.)'den (S.N.R.)'ye, 200 hissesinin de (Z. T.) adlı kişiden (H.A.R.)'ye 23.12.1988 Tarihli noter senedi ile devredildiği, söz konusu devir işleminin Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmadığı, şirketin 1989 yılma ait kaçakçılık cezalı katma değer vergisi borcuna ilişkin ihbarnamelerin (S.N.R.) adına düzenlenen tebliğ alındısı ile yükümlünün ikametgahında kızı ve aynı zamanda şirket ortağı olan (H.A.R.)'ye tebliğ edildiği tartışmasızdır. Türk Ticaret Kanunu'nun 520. maddesinde, bir payın devrinin, şirket hakkında ancak şirkete bildirilmek ve pay defterine kaydedilmek şartıyla hüküm ifade edeceği, payın devri veya devir vaadi hakkındaki mukavele yazılı şekilde yapılmış ve imzası noterce tasdik ettirilmiş olmadıkça ilgililer arasında dahi hüküm ifade etmeyeceği hükme bağlanmıştır. Madde uyarınca pay devrine ilişkin mukavele noterce tasdik edilmekle geçerlilik kazanacaktır. Olayda, şirket hisselerin! noter senedi ile devralan ve yukarda anılan kanun maddeleri hükümleri uyarınca şirketin ortağı ve kanuni temsilcisi durumuna gelen yükümlü adına, hisse devri Ticaret Sicili Gazetesi'nde yayımlanmasa bile şirketin ödenmeyen vergi borcundan dolayı ihbarname tebliğ edilmesinde yasal isabetsizlik bulunmamaktadır. Diğer taraftan 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 94. maddesinde, tebliğin mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere tüzel kişilerde ise bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerine yapılacağı hükme bağlanmıştır. Yukarıda açıklandığı üzere kendisine ihbarname tebliğ edilen kişi yükümlünün kızı ve hisseleri devir yoluyla alan şirket ortağı olduğundan Ticaret Kanunu'nun anılan 540. maddesine göre şirketi temsile yetkili ve zorunlu kişiye yapılan tebligat işleminde de 213 Sayılı Kanun'un belirtilen 94. maddesine aykırılık bulunmamaktadır. . Bu durumda, cezalı tarhiyatın terkin edilmesinde isabet görülmediğinden temyiz edilen Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir. Açıklanan nedenle vergi dairesi temyiz isteminin kabulüne, Ankara 5. Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, yukarıda açıklanan husus göz önüne almanak suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine oyçokluğu ile karar verildi.* * Ayrışık Oy: 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 94. maddesinde, 'Tebliğ mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere yapılır. Tüzel kişilere yapılacak tebliğ bunların başkan ve müdür veya kanuni temsilcilerine yapılır. Tüzel kişilerin müteaddit müdür veya temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine yapılması kafidir...' hükmü yer aldığından, aynı Kanun'un 377. maddesinde düzenlenmiş olan ve mükellefler ile kendilerine vergi cezası kesilenlere tanınmış olan dava hakkının yukarıda yer alan 94. maddeye uygun olarak yapılan bir tebligata karşı kullanılabilmesi gerekmektedir. Olayda dava konusu vergi ve ceza ihbarnamelerin muhatabı (A) Restoran Turizm Limited Şirketidir. Bu ihbarnamelerin noter senedi ile 23.12.1988 tarihinde hisse devralarak şirkete ortak olan davacı (S.N.R.)'nin kızı ve yine şirket ortağı olan (H.A.R.)'ye tebliğ edildiği ve (S.N.R.)'nin kendisin! vergi mükellefi durumuna sokan vergi dairesi işleminin iptali ile tebliğ konusu kaçakçılık cezalı katma değer vergisinin terkini talebiyle dava açtığı hususu tartışmasızdır. Şirket adına düzenlenen ihbarname ve tebligatı alan ortak ile diğer ortaklar yönünden hukuki bir sonuç doğurmaz. Bu nedenle tebligatın bunu alan ortağı tebliğe konu cezalı tarhiyatın borçlusu durumuna getirdiğim kabule olanak bulunmadığından davacının kendi hakkında hiçbir hukuki sonuç doğurmayan tebligat üzerine kendi adına dava açması da mümkün değildir, öte yandan söz konusu tebligat, davalı idarece vergi ve cezanın cebren takibi için davacı nezdinde takibata geçilmesine ve haciz işlemlerine de imkan vermeyeceğinden davada menfaat alakasından da söz edilemez. Bu durumda davanın ehliyet yönünden reddi gerekirken işin esasım inceleyen mahkeme kararının yukarıda açıklanan gerekçe ile bozulması gerektiği görüşü ile karara karşıyım.