T.C.
DANIŞTAY
VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
o DÜZELTME ZAMANAŞIMI (Hatanın Doğduğu Tarih)
o KUSUR CEZASI (Düzeltme Zamanaşımı Süresinin Aşılması)
o DÜZELTME ZAMANAŞIMI (Vergi Hatasının Doğduğu Tarih)
o KUSUR CEZASI (Vergi Hatası - Vergi Hatasının Doğduğu Tarih)
o İHTİRAZİ KAYIT (Düzeltme Zamanaşımı - Zamanaşım Süresinin Geçirilmesi)
Özet : Ceza kesme işlemine karşı yapılan düzeltme işleminin zamanaşımı nedeniyle incelenemeyeceğine karar vermek için, hatanın doğduğu tarihin esas alınması gerektiği hakkında.
İstemin Özeti: ... Fabrikaları Anonim Şirketinin sahibi taşınmazlarla ilgili emlak vergisi beyannamelerinin süresinde verilmediği görüşüyle 1980 ve 1981 yıllarına ilişkin olarak 493.204.- lira kusur cezası kesilmiş, ödeme emri tebliği üzerine kusur cezası ihtirazi kayıtla ödenmiştir.
Kurumun, ödenen cezanın iadesi istemiyle yaptığı düzeltme ve şikayet başvurusunun reddi üzerine açılan davayı inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi 10.11.1993 günlü ve E:1992/1058, K:1993/3989 sayılı kararıyla; emlak vergisi beyannamelerinin hatalı düzenlendiği ve vergi ziyaına sebep olunduğu iddiasıyla kesilen ve ödeme emri tebliği üzerine ihtirazi kayıtla ödenen kusur cezasının iadesi isteminin reddi yolundaki işlemin iptali istenmiş ise de, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 126 ncı maddesinde, zamanaşımı süresi dolduktan sonra meydana çıkarılan vergi hatalarının düzeltilmeyeceği ancak, zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde, düzeltme zamanaşımı süresinin hatanın yapıldığı, tarihten başlayarak bir yıldan az olamayacağı kurala bağlandığından, düzeltme zamanaşımı süresinin tarh yılından itibaren azami altı yıl olduğu, olayda 1980 ve 1981 tarh yıllarına ait kusur cezasına karşı on yıl sonra 18.6.1991 tarihinde ... Vergi Dairesi Müdürlüğüne yapılan düzeltme başvurusunun 14.2.1992 tarihinde reddedilmesi üzerine 16.3.1992 tarihinde Maliye Bakanlığı'na şikayet başvurusunda bulunulduğu, şikayet başvurusunun da 8.5.1992 tarihinde reddi üzerine 4.6.1992 tarihinde Danıştay'da dava açıldığı, aradan geçen on yıl içinde yükümlünün çok sayıda başvurusu ve mahalli mahkemede dava açma hali bulunmakla birlikte, bunların görülmekte olan dava ile ilgisi ve bu davaya etkilerinin bulunmadığı gerekçesiyle, düzeltme zamanaşımı süresi geçirildiği için davayı reddetmiştir.
Karar ... Fabrikaları Anonim Şirketi tarafından temyiz edilmiştir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Dr. A.Ö.'nün Düşüncesi: Yükümlü kurumun düzeltme ve şikayet başvuruları, daha önce vergi mahkemesinde açtığı davanın reddedilmiş olması gerekçe gösterilerek reddedilmiştir. Oysa, sözü geçen vergi mahkemesi kararında, düzeltme ve şikayet yoluna başvurulmadan dava açıldığı belirtilerek dava reddedildiğinden, bu karar düzeltme ve şikayet yoluna başvurmaya engel değildir.
Bu nedenle, dava konusu işlemin iptali gerekirken davanın reddinin hukuka uygun olmadığı düşünülmektedir.
Uyuşmazlığın, esasına gelince, temyize konu karar olayda düzeltme zamanaşımı süresinin geçirildiği gerekçesine dayanmakta ise de, ihtirazi kayıtla ödenen kusur cezasının tarh ve tahakkuk tarihi belli olmadığından, bu konu araştırıldıktan sonra yeni bir karar verilmek üzere kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı N.K.'nin Düşüncesi: İleri sürülen bozma nedenleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49 uncu maddesinin 1 numaralı bendinde öngörülen nedenlerden hiçbirisine girmediğinden temyiz isteğinin reddi ile hukuka ve usul hükümlerine uygun bulunan Danıştay Dokuzuncu Daire kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
Türk Milleti Adına hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: Yükümlü kurum tarafından ihtirazi kayıtla ödenen 1980 ve 1981 yıllarına ilişkin kusur cezasının iadesi isteminin reddi yolundaki işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki Danıştay Dokuzuncu Dairesi kararı temyiz edilmiştir.
Temyiz istemine konu kararda; 1980 ve 1981 tarh yıllarına ait emlak vergisi kusur cezasına karşı 18.6.1991 tarihinde yapılan düzeltme başvurusunun düzeltme zamanaşımı süresi geçtikten sonra yapılmış olduğu gerekçesine dayanılmış ise de, dava dosyasında mevcut 14 Kasım 1986 tarihli yazıdan, 1986/40455 takip no.lu ödeme emri ile istenen 493.204.- lira kusur cezasının kaldırılmaşı istemiyle 14 Kasım 1986 tarihinde ... Emlak Vergi Dairesi Müdürlüğüne düzeltme başvurusunda bulunulmuş olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, düzeltme başvurusunun 14 Kasım 1986 tarihinde yapıldığı gözönüne alınarak kusur cezasının kesildiği ve hatanın yapıldığı tarih araştırılmak suretiyle uyuşmazlık hakkında karar verilmesi gerekirken, davanın reddinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 10.11.1993 günlü ve E:1992/1058, K:1993/3989 sayılı kararının BOZULMASINA, 9.6.1995 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X - Düzeltme yoluyla kaldırılması istenen vergi cezasının tahsili için düzenlenen 3.7.1986 günlü ödeme emrinin 12.11.1986 gününde davacıya tebliğ edildiği ve davacının 14.11.1986 gününde vergi dairesi müdürlüğüne düzeltme başvurusunda bulunduğu dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 116 ve "Düzeltmede zamanaşımı" başlıklı 126 ncı maddesi karşısında, henüz tahsil edilmemiş bir vergide hata bulunduğu iddiasının zamanaşımı nedeniyle incelenemeyeceğinin kabulünde isabet bulunmamaktadır.
Esasen davacının düzeltme ve şikayet başvurusu da İdare tarafından bu nedenle reddedilmiş değildir.
Daire kararının, davada ileri sürülen iddialar incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi için bozulması gerektiği görüşüyle kararın gerekçesine karşıyım.
XX - Temyiz konusu Daire kararı dayandığı gerekçelerle uygun bulunduğundan temyiz isteminin reddi gerektiği görüşü ile çoğunluk kararına katılmıyorum.