Danıştay Dördüncü Daire
Borçlu A.Ş. hakkında 6183 sayılı Kanunun 75. maddesindeki 'aciz fişi' düzenlenmeden yönetim kurulu üyesi adına ödeme emri düzenlenmez. İstemin Özeti: Yönetim kurulu üyesi olduğu (E) Makine Sanayi ve Ticaret Anonim Sirkelinin 1991 yılı 9, 10, 11 ve 12. aylarına ilişkin gelir (stopaj) vergisinin ödenmemesi nedeniyle davacı adına ödeme emri tebliğ edilmiştir. Vergi Mahkemesi kararıyla; şirket borçlarından dolayı kanuni temsilcinin sorumlu tutulabilmesi için kamu alacağının şirket tüzel kişiliğinden tahsil olanağının kalmamış olması gerektiği, dosyadaki belgelerden şirketin bazı mallarının haczedildiği, iki defa satışa çıkarıldığı ancak alıcı çıkmadığı, ekonomik değeri bulunmayan malların pazarlık usulüyle de satışının mümkün olmadığının anlaşıldığı, bu durumda vergi borcunun şirketten tahsilin! sağlamak için idarece kanuni yollara başvurulduğu, ancak şirket mallarının satılamaması nedeniyle kamu alacağının tahsili için kanuni ödevlerin! yerine getirmeyen şirketin yönetim kurulu üyesi plan davacı adına ödeme emri düzenlenmesinde isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı, haczedilen şirket mallarının henüz satış aşamasında olduğunu, yani icrai takibatın sonuçlanmadığım, kanuni temsilcilerin sorumlu olacağı miktarların somut olarak tespit edilemediğini ileri sürmekte, kararın bozulmasın) istemektedir. Karar: Dava konusu edilen ödeme emrinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10. maddesi uyarınca anonim şirketin ödenmeyen vergi borcundan dolayı yönetim kurulu üyesi sıfatıyla davacı adına düzenlendiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle işlemin sözü edilen hükme uygun olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10. maddesinde, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin, kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından .yerine getirileceği, yukarıda yazılı olanların bu ödevlerin yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi alacaklarının kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı öngörülmüştür. Bu madde uyarınca şirket yönetim kurulu üyesinin şirket borçlarından dolayı takip edilebilmesi için kamu alacağının şirketten tahsil olanağının kalmadığı ortaya konulmalıdır. Bu husus, takdir hataları sebebiyle uygulama birliğinin bozulmasın) önleme ve vergi borcu nedeniyle kendilerine başvurabilecek yönetim kurulu üyelerinin saptanabilmesi için önemlidir. 6183 sayılı Kanunun 75. maddesinde, 'Yapılan takip sonunda, borçlunun haczi caiz malı olmadığı veya bulunan malların satış bedeli borcunu karşılamadığı takdirde borçlu aciz halinde sayılır. Yapılan takip safhalarıyla bakiye borç miktarı bir aciz fişinde gösterilerek aciz hali tespit olunur.' denildiğine göre, bu imkansızlık söz konusu hüküm uyarınca borçlu şirket hakkında düzenlenecek bir 'aciz fişi' ile saptanabilir. Dosya içeriğinden borçlu anonim şirket hakkında 75. madde uyarınca bir 'aciz fişi' düzenlenip düzenlemediği, saptanamamaktadır. Anonim şirketin menkul mallarının haczedildiği, ancak henüz tamamının satılmadığı, icrai takibatın devam ettiği, şirketten tahsil edilemeyen amme alacağının miktarının somut olarak belirlenemediği anlaşılmaktadır. Bu aşamada şirket borcu nedeniyle davacının takibi mümkün olamayacağından davanın reddine karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır. Bu nedenle, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliğiyle karar ve rildi.