T.C.
DANIŞTAY
VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
o VERGİYİ DOĞURAN OLAY (Katma Değer Vergisi)
o KATMA DEĞER VERGİSİNİ DOĞUMU (Olayın Gerçek Niteliği)
o VERGİYİ DOĞURAN OLAY (Fatura ve Belge İçeriğinin Gerçek Olması - Salt Şekle Uygun Fatura ve Benzeri Belge Tanzimi KDV İndirimine Yeterli Olmaz)
o FATURA VE BELGELERİN İÇERİĞİNİN GERÇEK OLMASI (Katma Değer Vergisinin Doğumu)
Özet : Katma değer vergisine konu olabilecek bir olay gerçekleşmemişken, vergilendirme ile ilgili belgelerin biçimsel kurallara uygun olarak düzenlenmiş olması, bu olaya ilişkin gerçek nitelik esas olduğundan vergi borcu doğmasına neden olmayacağı hakkında.
İstemin Özeti: Çırçır ve prese fabrikası işletmeciliği yapan yükümlü şirketin 1987 işlemleri incelenmiş ve bir kısım kütlü pamuğun müstahsilden alındığı halde gerçeğe aykırı faturalarla belgelendirildiği dolayısıyla, bu faturalardaki katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı görüşüyle, kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarhiyatı önerilmiştir.
Bu öneri doğrultusunda Şubat, Eylül, Ekim ve Kasım 1987 dönemlerine ilişkin olarak salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisine karşı açılan davayı inceleyen Adana 1. Vergi Mahkemesi 5.12.1990 günlü ve E: 1990/833, K: 1990/1692 sayılı kararıyla; tarhiyatın hukuken geçerli tespitlere değil, kütlü pamuğun müstahsilden alınmış olabileceği varsayımına dayandığı gerekçesiyle, davayı kabul ederek tarhiyatın kaldırılmasına karar vermiştir.
Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Yedinci Dairesi 27.12.1993 günlü ve E: 1991/2038 K: 1993/6414 sayılı kararıyla; bir faturanın gerçeğe aykırı olup olmadığının saptanmasının alım-satım kademelerindeki bütün işlemlerin incelenmesine bağlı olduğu, yükümlünün 1987 yılında emtia satın aldığı ...'nın, bakkallık işinde iflas ettikten sonra mükellefiyet tesis ettirerek zirai mahsul ticaretiyle uğraşan tacirlere komisyon karşılığında fatura verdiğini, yükümlüye verdiği faturaların gerçek mal hareketine dayanmadığını ifade ettiği, mahkeme kararında, yükümlü şirketin kütlü pamukları satın aldığının, sevk irsaliyeleri, banka havale makbuzları, banka çekleri ve nakit olarak ödeme yoluyla kanıtlandığı belirtilmiş ise de, ... ifadesinde; hiç mal satmadığı, kilogramında 25 kuruş alarak sahte fatura düzenlediğini, faturaları alanların bu faturaların sahte olduğunu bildiklerini belirtmesinin kanunun öngördüğü anlamda mal teslimi ve katma değer vergisi ödemesinin söz konusu olmadığını gösterdiği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan Adana 1. Vergi Mahkemesi 14.6.1994 günlü ve E: 1994/609, K: 1994/480 sayılı kararıyla; inceleme raporu ve ekindeki tespitlerin Vergi Usul Kanunu'nun 3 üncü maddesinde öngörülen türde delil niteliği taşımadığı, yasanın öngördüğü şekil şartlarına uygun faturaların sahte olup olmadığının satıcının beyanı ve ekonomik durumu yanında, bu kişi adına düzenlenen belgelerin değerlendirilmesi ve ödemelerin nasıl yapıldığının araştırılmasıyla anlaşılabileceği, gerçek usulde yükümlülük tesis ettiren, defter tutup beyanname veren, sattığı ürünlerin bedelini çekle tahsil eden bir kişinin mal satmadığı, sahte fatura verdiği yolundaki beyanının ileride yapılacak cezalı vergilemeden kurtulmayı amaçladığı, ... Ticaret Borsasına tescil edilen kütlü pamuğun satışı ile ilgili sevk irsaliyeleri ile kantar tartı pusulalarında gösterilen taşıyıcı kamyonun plakasının aynı olduğu, çeşitli zamanlarda başka olaylarla ilgili olarak yapılan tek yanlı tespitlerin doğrudan davacı şirketle ilgili olmadığı, bu nedenle sahte olduğu ileri sürülen faturalarda yer alan kütlü pamuğun çiftçilerden değil, gerçek usulde vergiye tabi tacirlerden satın alındığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın kabulü yolundaki ilk kararında direnmiştir.
Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Dr. A.Ö'nün Düşüncesi: Yükümlü adına fatura veren kişi gerçekte mal satmadığını, faturaları belli bir bedel karşılığında verdiğini ifade ettiğinden, faturalarda görünen katma değer vergisinin gerçekte ödenmediği, dolayısıyla da indirim konusu yapılamayacağı sonucuna varılmaktadır.
Bu nedenle, vergi dairesi müdürlüğünün temyiz isteminin kabul edilerek ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı A.P.'nin Düşüncesi: Temyiz başvurusu, çırçır ve prese fabrikası işleten davacının bir kısım kütlü satışlarını sahte fatura ile belgelendirdiği inceleme ile tespiti üzerine salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini terkin eden mahkeme kararının düzenlenen bir faturanın gerçek dışı olup olmadığının bu faturanın düzenlenmesine tekaddüm eden alım satım kademelerindeki bütün işlemlerin incelenmesine bağlı olduğu olayda davacıya fatura veren ...'nın gelir vergisi mükellefi olduğu ve fatura bastırarak bu faturaları kendisinden isteyenlere komisyon karşılığı vermeyi ticari faaliyet haline getirdiğini ifade ettiğinden davacı adına düzenlenen fatura ve vesikaların gerçeği yansıtmadığı, yasanın öngördüğü anlamda mal teslimi ve katma değer vergisi ödemesinin olmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle Danıştay 7. Dairesince bozulmasından sonra aynı mahkemece verilen ısrar kararının bozulması istemine ilişkindir.
Israr kararı; gerçek usulde vergi yükümlülüğünü tescil ettirerek, fatura ve diğer belgeleri bastıran ve defter tutup beyanname veren, sattığı ürün bedellerini çekle tahsil eden vergi yükümlüsünün beyanlarının tek başına sahte fatura verdiğinin kanıtı olamayacağı, bu nedenle gerçek alım satıma dayanan faturalarda yer alan KDV. nin indirim konusu yapılabileceği, uygulanan kaçakçılık cezalı tarhiyatta isabet görülmediği gerekçesine dayalıdır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinde; "mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirileceği hükme bağlanmış, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin B. bendinde ise; "vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır" hükmü getirilmiş olup, indirim yapılabilmesi için emtia sattığı iddia olunan firmaların kestiği faturaların gerçek olup olmadığı ve dolayısıyla bu mallara ilişkin katma değer vergisinin hazineye ödenip ödenmediğinin saptanması gerekir.
Dosyanın incelenmesinden uyuşmazlık konusu dönemde yükümlüye kütlü satan kişinin gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olup, defter tutup beyanname verdiği söz konusu kütlülerin yükümlü şirkete ait fabrikaya taşındığının sevk irsaliyeleri ile sabit olduğu, kantarda tartılarak fabrikanın deposuna teslim edildiği ve kütlü bedellerinin büyük bir kısmının satıcı adına düzenlenen çeklerle bir kısmının da makbuz karşılığında nakden ödendiği, şu hale göre söz konusu faturaların gerçek bir alım satım sonucu düzenlendiği anlaşıldığından, müstahsilden satın alınmış olabileceği varsayımı ile yapılan tarhiyatta isabet bulunmadığı gerekçesiyle terkin yolundaki karar yerindedir.
İleri sürülen iddialar temyize konu ısrar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığından, istemin reddinin uygun olacağı düşünülmektedir.
Türk Milleti Adına hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 2365 sayılı Kanunla değişik, 3 üncü maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin gerçek niteliğinin esas olduğu kurala bağlandığından, vergilendirme ile ilgili belgelerin biçimsel kurallara uygun düzenlenmiş olması olayın gerçek niteliğinin araştırılmasına ve soucuna göre işlem yapılmasına engel değildir. Bu tür belgelerin gerçeğe aykırı veya içeriği yönünden yanıltıcı olduğu usulen geçerli başka kanıtlarla ispatlanabilir.
Yükümlünün uyuşmazlık konusu dönemde fatura aldığı ... ifadesinde; şeklen vergi yükümlülüğünü tesis ettirip ihtiyaç duyanlara belli bir bedel karşılığında fatura sağladığını, faturaları alanlar tarafından adına düzenlenen çek bedellerini bankadan tahsil ederek aldığı parayı mal sehiplerine verdiğini, halen pamuk tarlalarında işçilik yaparak geçimini sağladığını belirtmiştir.
Vergi Usul Kanunu'nun 3 üncü maddesine göre kanıt niteliği taşıyan bu ifade yükümlünün bu kişiden gerçekte emtia satın almadığını ortaya koyduğundan, faturaların biçimsel kurallara uygun olması, sevk irsaliyesi ve çek düzenlenmesi, borsada tescil yapılması gibi işlemler faturalarda gösterilen emtianın faturanın düzenleyicisinden alındığını kanıtlamaya yeterli değildir. Çünkü, gerçeğe aykırı fatura gibi sevk irsaliyesi de düzenlenebilmekte, işlemlere gerçek görüntüsü verebilmek için anlaşılan kişilere çekle ödeme yapılıp daha sonra paranın geri alınması mümkün olmaktadır. Yine 5590 sayılı Kanunun 52 nci maddesine göre borsada tescil, kural olarak üzerine tescil yükümlülüğü düşen tarafından başvuru üzerine gerçekleştirilen beyana dayalı bir işlem olduğundan, tescil konusu emtianın gerçekten satıcı görünen kişiden satın alındığına kesin bir kanıt sayılamaz.
Bu durumda, yükümlünün ... isimli kişiden gerçekte emtia satın almadığı ve katma değer vergisi ödemediği halde, düzenlenen faturalarda gösterilen katma değer vergisini indirim konusu yaparak vergi kaybına yol açtığı sonucuna varıldığından, tarhiyatın kaldırılması yolundaki direnme kararında yasaya uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, vergi dairesi müdürlüğünün temyiz isteminin kabulüyle Adana 1. Vergi Mahkemesinin 14.6.1994 günlü ve E: 1994/609, K: 1994/480 sayılı direnme kararının BOZULMASINA, 28.4.1995 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
Temyiz istemine konu yapılan vergi mahkemesi direnme kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi karşısında ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek durumda bulunmadığından, temyiz başvurusunun reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.