T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o DEVRALINAN KURUM ZARARI (Bir Aylık Bildirim Süresinin İhlali)

o ZARAR İNDİRİMİ (Devralınan Kurum Zararı)

Özet : Bir aylık bildirim süresine uyulmamış olması, devralınan kurum zararının indirim konusu yapılması hakkını ortadan kaldırmayacağı hakkında.

İstemin Özeti: ... Uluslararası Taşımacılık ve Ticaret Limited Şirketinin davacı ... Uluslararası Nakliyat ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından devralınması isteminin, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca ancak aynı nevi şirketlerin birleşebileceği gerekçesiyle reddi üzerine, ... Limited Şirketi, 28.9.1990 tarihinde ... Uluslararası Taşımacılık ve Ticaret Anonim Şirketine dönüştürülmüştür. 26.12.1990 tarihine kadar faaliyet gösteren ... Anonim Şirketi, bu tarihte davacı ... Anonim Şirketi tarafından devralınmış, ... Limited Şirketinin devir bilançosundaki zararların indirimi için inceleme yapılması konusunda 31 seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği uyarınca ... Anonim Şirketi tarafından bir ay içinde yapılması gereken bildirim, bu süre geçtikten sonra 8.2.1991 tarihinde yapılmıştır. 28.9.1990-26.12.1990 dönemine ilişkin olarak ... Anonim Şirketince 15 gün içinde verilmesi gereken devir beyannamesi de bu süre ve ek süre geçtikten sonra 7.2.1991 tarihinde verilmiştir.

Yapılan vergi incelemesinde; kıst dönemde 105.841.981.- lira kurum kazancı elde eden ... Anonim Şirketinin, bu kazançtan ... Limited Şirketinin son beş yıllık zararları toplamını Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8 inci maddesinin 14 üncü bendine göre mahsup ederek matrahsız beyanname verdiği, ancak; 31 seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde öngörülen bir aylık sürede indirim talebinde bulunulmadığından, limited şirketin zararının kıst dönemdeki kurum kazancından indirilemeyeceği, devir beyannamesi infisahı takip eden 15 gün içinde verilmediği gibi, süresinden sonra 7.2.1991 tarihinde verilen beyannamede açık pişmanlık talebi bulunmadığından, şirketin pişmanlık hükümlerinden de yararlanamayacağı görüşüyle re'sen kaçakçılık cezalı kurumlar vergisi tarhiyatı önerilmiş, taahhütnamesi nedeniyle vergi ve ceza davacı ... Anonim Şirketinden istenmiştir.

Bu tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen Bursa Vergi Mahkemesi 15.9.1992 günlü E: 1991/2253, K: 1992/1194 sayılı kararıyla; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8 inci maddesinde yer alan ve devralınan kurumun zararının devralan kurumun kazancından indirilebilmesine olanak sağlayan kuralın getirilme amacının birleşilen veya devralan kuruma, münfesih kurumun zararlarını mahsup olanağı tanımak olduğu, 31 seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğindeki bir aylık bildirim süresine uyulmamasının indirim hakkını ortadan kaldırmayacağı sonucuna vararak davayı kabul etmiş ve tarhiyatın terkinine karar vermiştir.

Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi 21.6.1993 günlü ve E: 1993/520, K: 1993/1837 sayılı kararıyla; Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 37 nci maddesinde, belli şartlara göre yapılacak birleşmeler ile bu şartlara uygun şekil değiştirmelerinin devir sayılacağının kurala bağlandığı, aynı yasanın istisnaları düzenleyen 8 inci maddesine 3239 sayılı Yasa ile eklenen 14 üncü bentte ise; beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla, bu kanuna göre yapılan devirlerde münfesih kurumun devir öncesi son bilançosunda görülen zararlarının devralan kurumca beyan edilen kurum kazancından indirilebileceği ve bu indirime ilişkin şartlarla, usul ve esasların Maliye Bakanlığınca belirleneceğinin açıklandığı, bu yetkiye dayanılarak çıkartılan 31 seri Nolu Genel Tebliğde zarar indirimine ilişkin bildirimin bir ay ile sınarlandırılmış olması ve anılan yasal düzenlemeler karşısında ... Anonim Şirketinin faaliyette bulunduğu 28.9.1990-26.12.1990 döneminde elde ettiği kazançtan limited şirketten gelen zararın indirilmesi ve kalan zararın da ... Anonim Şirketini devralan ... Anonim Şirketinin 1990 yılı kazancından indirilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle, vergi mahkemesi kararını bozmuştur.

Bozma kararına uymayan Bursa Vergi Mahkemesi 25.11.1993 günlü E: 1993/1151, K: 1993/1719 sayılı kararıyla; zarar indirimine ilişkin kural Kurumlar Vergisi Kanunu'nun istisnaları düzenleyen 8 inci maddesinde yer almış ise de, kanun koyucunun amacının birleşilen veya devralan kuruma münfesih kurumun zararlarını mahsup olanağı tanımak olduğu, olayda, davacı şirketin asıl amacının ... Limited Şirketini devralmak olması, yasanın devralınan kurum zararının devralan kurumca indirilmesine olanak vermesi, 31 seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğindeki bir aylık sürenin indirilebilecek zarar tutarını belirlemek üzere inceleme yapılmasını sağlamayı amaçlaması, yasa ve tebliğde bu süreden sonra bildirim yapılması halinde zarar indiriminin kabul edilmeyeceği yolunda bir yaptırım bulunmaması karşısında, cezalı tarhiyatta yasaya uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü yolundaki ilk kararda direnmiştir.

Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.

Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Dr. A.Ö.'nünn düşüncesi: ... Limidet Şirketinin ... Anonim Şirketine dönüşmesi nevi değişikliği niteliği taşıdığı, dolayısıyla, tüzel kişiliğin sadece biçimi ve statüsü değiştiğinden, ... Anonim Şirketinin ... Limited Şirketinden devraldığı zararlar kendi zararları olup, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 14 üncü maddesinin 7 nci fıkrasına göre indirim konusu yapılması mümkündür. Bu nedenle davanın kabulü yolundaki direnme kararı sonucu itibariyle hukuka uygundur.

Limited şirketin anonim şirkete dönüşmesinin devir sayılması gerektiği, dolayısıyla olaya Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8 inci maddesinin 14 üncü bendinin uygulanması gerektiği kabul edilirse, bu takdirde uyuşmazlığın çözümünde 31 seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile getirilen bir aylık bildirim süresinin niteliği önem taşımaktadır.

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8 inci maddesinin 14 üncü bendinde, devralınan kurumun zararının indirilmesine olanak tanınması amaçlandığından, tebliğle getirilen bir aylık bildirim süresinin niteliğinin bu amaca uygun olarak yorumlanması gereklidir. Kaldı ki, Kurumlar Vergisi Kanununda ve 31 seri Nolu Genel Tebliğde bu süreye uyulmaması halinde indirimden yararlanılamayacağı yolunda bir kural da getirilmemiştir. Bu nedenle, anılan bir aylık sürenin hak düşürücü süre olmadığı sonucuna varılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, vergi dairesi müdürlüğünün temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı T.C.'nın düşüncesi: Temyiz başvurusu; davacı şirket adına 26.12.1990 tarihinde devraldığı ... Uluslararası Taşımacılık ve Ticaret A.Ş.'nin hesaplarının incelenmesi sonucu re'sen salınan kurumlar vergisi ve kesilen vergi cezasına dair işlemleri iptal eden vergi mahkemesi kararının, Danıştay üçüncü Dairesince bozulmasından sonra aynı mahkemece verilen ısrar kararının bozulması istemine ilişkindir.

Temyize konu karar; Danıştay Üçüncü Dairesinin kararında yer alan düşüncemizde yazılı hukuksal nedenlerle sonucu itibariyle yerinde görüldüğünden, istemin reddinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Türk Milleti Adına Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi kararın özet bölümünde yazılı Bursa Vergi Mahkemesinin 25.11.1993 günlü ve E: 1993/1151, K: 1993/1719 sayılı kararı aynı gerekçe ve nedenlerle kurulumazca da uygun bulunmuş ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.

Bu nedenlerle, emyiz isteminin reddine, 14.4.1995 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Vergi mahkemesi direnme kararının, Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararında yer alan gerekçelerle bozulması gerektiği görüşüyle, karara karşıyız.