Danıştay Üçüncü Daire

Kasko bedellerinin satış bedeli yerine konularak matrah farkı tespit edilmesi halinde VUK'nun 353. maddesine uygun bir tespit yapılmadığından özel usulsüzlük cezasının kesilmemesi gerekir. İstemin Özeti: Demir ticareti işi ile iştigal eden davacı şirketin aktifinde kayıtlı bulunan üç taşıtın 1992 yılında satılması sonucu beyan edilen satış değerinin emsal değerinden düşük bulunduğunun inceleme elemanınca tespit edilmesi üzerine takdir komisyonu kararma dayanılarak adına ikmalen salınan kurumlar vergisi, geçici kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçılık ve özel usulsüzlük cezalarına karşı açılan davayı; 492 Sayılı Harçlar Kanunu'nun 43. maddesinin sonuna 3689 Sayılı Kanun'la eklenen fıkrada, motorlu kara taşıtları ile alım, satım ve taahhüt işlemlerinde gösterilecek değerin, işleme konu aracın cinsi, markası, modeli, tipi ve yaşı itibariyle Türk Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliğince tespit edilen ve işlemin yapıldığı tarihte geçerli olan kasko sigortasına esas değerinden aşağı olamayacağının .kurala bağlandığı, bu hükmün ne şekilde uygulanacağının 26.12.1990 Gün ve 20737 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 17 Seri Nolu Harçlar Kanunu Genel Tebliğinde açıklandığı, buna göre motorlu taşıtların kasko sigortasına esas bedelden daha düşük bedelle satılması halinde, Gelir ve Kurumlar Vergisi açısından kasko bedelinin mi yoksa gerçek satış bedelinin mi esas alınacağı konusunda tereddütlerin olduğu belirtildikten sonra, gelir ve kurumlar vergisi uygulaması bakımından, mükelleflerin satışım yaptıkları motorlu kara taşıtlarına ilişkin esas alacakları tutarın gerçek satış bedeli olduğu, ancak gerçek satış bedelinin emsallerine göre bariz bir şekilde düşük beyan edilmesi halinde idarece, taşıtın gerçek satış bedelinin tespiti yoluna gidilebileceği, bu tespit işlemi sırasında, diğer unsurlarla birlikte, taşıtın satış tarihi itibariyle geçerli olan kasko sigortasına esas alınan bedelinden de yararlanılabileceğinin belirtildiği, dava konusu olayda, işletmenin aktifinde kayıtlı ve amortismana tabi tutulan 1 otomobil ve 2 adet kamyonun 1992 yılında satışı sonucu, fatura bedellerinin düşük gösterildiğinden bahisle, takdir komisyonunca emsal bedelin tespitinde taşıtların kasko sigorta değerinin esas alındığı ve inceleme elemanınca bulunan 169.919.382.lira fark matrah üzerinden cezalı tarhiyatın yapıldığının anlaşıldığı, davacı tarafından araçların hasarlı olup sık sık arıza yaptığı iddia edilmiş ise de, bu iddia ispat edilemediği gibi, 1990 yılında 34.181.262.liraya alınan bir otomobilin 1992 yılında 38.333.333.liraya yine 1990 yılında 121.812.709.liraya alınan bir kamyonun 95.000.000 liraya ayrıca 1991 yılında 255.367.900 liraya satın alınan diğer bir kamyonun ise 223.214.285.liraya satılmasının ticari hayatın gereklerine uymadığı göz önünde tutulacak olursa, emsal bedelin tespiti için olayın takdir komisyonuna sevk edilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı, Harçlar Kanunu'nun 43. maddesinde yapılan düzenleme ile gerek satış esnasında noterlerce tahsil edilen vergi ve harç, gerekse satış dolayısıyla düzenlenen faturalar nedeniyle doğacak gelir, kurumlar ve katma değer vergisi kayıplarının asgariye indirilmesinin amaçlanıp, bu açıklamalar karşısında takdir komisyonunca Türk Reasürans Şirketleri Birliği'nce tespit edilen kasko sigorta değerlerinin esas alınmasında yasal isabetsizlik görülmediği, ancak kesilen özel usulsüzlük cezası ile ilgili olarak 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesine uygun bir tespit yapılmamış bulunduğundan, bu cezanın kaldırılması gerektiği, öte yandan ikmalen ve re'sen yapılan tarhiyatlarda ayrıca geçici vergi tarh edilemeyeceği gerekçesiyle kısmen kabul ederek kaçakçılık cezalı kurumlar vergisi tarhiyatının onanmasına, kaçakçılık cezalı kurumlar geçici vergisi ile özel usulsüzlük cezasının kaldırılmasına karar veren Zonguldak Vergi Mahkemesinin 3.2.1994 Gün ve E:1993/490, K:1994/21 Sayılı Kararının; Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından, kesilen özel usulsüzlük cezasının yerinde olduğu: mükellef tarafından ise sadece kasko bedellerinden hareketle tarhiyat yapılamayacağı, gerçek satış bedellerinin tespiti gerektiği ileri sürülerek bozulması istemidir. Karar: Dosyada bulunan takdir komisyonu kararlarının incelenmesinden, 1990 Model Doğan L otomobil, 1990 Model Fatih Kamyon ile 1992 Model Fatih Kamyonun gerçek satış değerinin ne olabileceği konusunda yapılan araştırma ve haricen girişilen soruşturma neticesinde ve aynı tarihte söz konusu araçların kasko sigorta değerleri de göz önüne alınarak satış tarihleri itibariyle emsal bedellerinin tespit edildiği anlaşıldığından ve taraflarca temyiz istemlerine ilişkin dilekçelerde ileri sürülen diğer iddiaların ise kanun ve usule uygun bulunan Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, taraflar temyiz istemlerinin reddine ve kararın onanmasına oybirliğiyle karar verildi.