T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o BİRAHANELER (Eğlence Vergisi Kapsamında Olup Olmadıkları)

o EĞLENCE VERGİSİ (Birahanelerin Eğlence Vergisi Kapsamında Olmadığı)

2464

Özet : Birahaneler eğlence vergisi kapsamı dışında olduğu hakkında.

İstemin Özeti: Birahane işleten davacı adına 1989, 1990 ve 1991 yılları için salınan 3.175.000.- lira Eğlence Vergisine karşı açılan davada ... Vergi Mahkemesi K: 1991/302 sayılı Kararıyla; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 19 uncu maddesine 3048 sayılı Yasayla eklenen 5 inci bentte bira ve alkollü içki içilen ve satılan yerlerden Eğlence Vergisi alınması amaçlandığından, salınan vergide yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.

Davacının temyiz başvurusunu inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi K: 1992/1870 sayılı Kararıyla; Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan 3048 sayılı Yasa teklifinde birahaneler eğlence yeri kabul edilerek vergiye tabi tutulmalarının önerilmesine karşın, İçişleri Komisyonunun bu konuda kabul ettiği metinde birahanelerin eğlence yeri olarak sayılmadığı, yükümlülük kapsamına alınmayan bir kanunun istisna ile ilgili kurala dayanılarak vergiye tabi tutulamayacağı, gerekçesiyle vergi mahkemesi kararını bozmuştur.

Sivas Vergi Mahkemesi tarafından bozma kararına uyulmayarak verilen K: 1993/33 sayılı Kararla; 2464 sayılı Yasada değişiklik yapan 3048 sayılı Yasanın gerekçesinde birahanelerin eğlence yeri niteliğini taşımayan kahvehane, kıraathane, çayhane ve çay ocaklarından ayrı düşünülmesi gerektiği belirtilmek ve vergi dışı bırakılmamak yoluyla eğlence yeri olduklarının vurgulandığı, 2464 sayılı Yasanın 20 nci maddesinde sayılanlar dışında eğlence yerleri olabileceği ve müzik olmadan da eğlence yapılabileceği, salınan vergide hukuka aykırılık bulunmadığı, gerekçesiyle davanın reddi yolundaki ilk kararda direnilmiştir.

Direnme kararı davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi: Dr. A.Ö.

Danıştay Savcısı G.M.'nin Düşüncesi: Birahane işleten davacı adına salınan Eğlence Vergisini onayan Vergi Mahkemesi kararının, Danıştay Dokuzuncu Dairesince bozulması üzerine verilen ısrar kararının bozulması istenmektedir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Yasasının verginin konusunu belirten 17. maddesinde bu Kanunun 21. maddesinde belirtilen ve belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer alan eğlence işletmelerinin faaliyetlerinin Eğlence Vergisine tabi olduğu, aynı Yasanın verginin matrahını belirleyen 20. maddesinin 3. fıkrasında da biletle girilmesi zorunlu olmayan bar, pavyon, gazino, gece kulubü, taverna, diskotek, kabare, dansing, bilardo ve masa futbolu salonları gibi eğlence yerlerinde işin mahiyetine göre çalışılan hergün için, belediye meclislerince takdir edilecek miktarın verginin matrahını oluşturacağı belirtilmiştir.

Yasanın 20 nci maddesinin 3 üncü fıkrasında birahane yer almadığı gibi sayılanların niteliği gözönüne alındığında özellikle eğlendirme amaç ve araçlarının bulunmaması karşısında birahanenin bunlar gibi kabul edilmesi mümkün değildir.

Her ne kadar 2464 sayılı Belediye Gelirleri Yasasının 19 uncu maddesinin 3048 sayılı Kanunla değişik 5 inci bendi hükmü ile bira, alkollü içki içilmeyen, satılmayan ve ruhsatnamelerinde kahvehane, kıraathane, çayhane ve çay ocakları olduğu belirtilen yerlerin Eğlence Vergisinden muaf tutulmuş olması yalnızca birahane olarak işletilen ve yasada vergiye tabi olduğu belirtilen yerler arasında gösterilmeyen birahaneleri, bu maddeden hareketle eğlence yerlerine dahil ederek vergi kapsamına almak verginin kanunilik ilkesine ters düşer.

Açıklanan nedenle Vergi Mahkemesinin ısrar kararında isabet görülmediğinden temyiz isteminin kabulüyle kararın bozulması gerekeceği düşünülmektedir.

Türk Milleti Adına hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, Tetkik Hakimi Dr. A.Ö.'nün yazılı ve sözlü açıklamalarından sonra dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü: Birahane işleten davacı adına salınan Eğlence Vergisine karşı açılan davanın reddi yolundaki vergi mahkemesi direnme kararı temyiz edilmiştir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun Eğlence Vergisinin konusuna ilişkin 17. maddesinde, Yasanın 21. maddesinde belirtilen eğlence işletmelerinin Eğlence Vergisine tabi olduğu hükme bağlanmış, Yasanın 21. maddesinde vergi, biletle girilen yerler ve müşterek bahisler için oran olarak, biletle girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerleri için ise miktar olarak belirlenmiştir. Yasanın verginin matrahına ilişkin 20. maddesinin 3048 sayılı Yasayla değişik 3. bendinde ise; biletle girilmesi zorunlu olmayan bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare, dansing, bilardo ve masa futbolu salonları gibi eğlence yerlerinde Belediye Meclislerince takdir edilecek miktarın verginin matrahını oluşturacağı hükme bağlanarak, vergi kapsamında olan ve biletle girilmesi zorunlu olmayan işletmeler sayılmıştır. Anılan bentte biletle girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerleri sınırlı olarak sayılmadığından, fıkrada belirtilenler dışındaki bazı işletmelerin bu vergiye tabi tutulması mümkün ise de, vergiye tabi tutulacak işletmelerin sayılan işletmelerle aynı amaca ve benzer niteliklere sahip olmaları gereklidir. Bu işyerlerinde içki içilmesi değil, Eğlence unsuru ağır bastığı ve müzik eşliğinde veya müzik olmadan yapılan bazı faaliyetlerle veya bazı gösterilerin izlenmesiyle eğlenildiğinden, birahaneler bu işletmelerle aynı özellikleri taşımamaktadır.

Yükümlülük kapsamına alınmayan bir konunun istisna ve muaflıklarla ilgili kuralların yorumuna dayanılarak vergilendirilmesi, verginin kanuniliği ilkesine aykırı düşeceği gibi, 2464 sayılı Yasanın istisna ve muaflıklarla ilgili 19 uncu maddesine 3048 sayılı Yasayla eklenen 5 inci bentte yer alan, kahvehane, kıraathane, çayhane ve çay ocaklarının bira, alkollü içki içilmemek ve satılmamak koşuluyla vergi dışı bırakılmasıyla ilgili kural, bu işyerlerinin Eğlence Vergisi dışında kalabilmeleri için gerekli koşulu gösterdiğinden, bu kurala dayanılarak bira ve alkollü içki içilen veya satılan tüm işyerlerinin Eğlence Vergisine tabi olduğu sonucuna ulaşmak da mümkün değildir.

Öte yandan, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan 3048 sayılı Yasa teklifinde, birahaneler eğlence yeri kabul edilerek Yasanın 20. maddesinin 3 üncü bendinin bu doğrultuda düzenlenmesinin önerilmesine karşın, İçişleri Komisyonu tarafından benimsenen ve Türkiye Büyük Millet Meclisince aynen kabul edilen metinde birahanelere yer verilmemesi de yasa koyucunun birahaneleri Eğlence Vergisi kapsamı dışında bırakmayı amaçladığını göstermektedir.

Bu nedenle, birahane işleten davacı adına salınan Eğlence Vergisine karşı açılan davanın reddi yolundaki direnme kararında yasaya uygunluk görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, Sivas Vergi Mahkemesinin 17.2.1993 günlü E: 1993/71, K: 1993/33 sayılı direnme kararının BOZULMASINA, 22.4.1994 gününde oybirliği ile karar verildi.