T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o VERGİ MAHKEMELERİNİN GÖREVİ (Kaçakçılık Cezalı Savunma Sanayi Destekleme Fonundan Oluşan Tarhiyata Karşı Açılan Dava)

o SAVUNMA SANAYİİ DESTEKLEME FONU (Kaçakçılık Cezasına İlişkin Uyuşmazlıkta Görevli Mahkeme)

o KAÇAKÇILIK CEZASI (Savunma Sanayi Destekleme Fonuna İlişkin Uyuşmazlıkta Görevli Mahkeme)

2576

Özet : Tarh edilen kaçakcılık cezalı savunma sanayii destekleme fonu, gelir vergisi üzerinden hesaplandığından, bu fona ilişkin uyuşmazlığın çözümü, dayanağı olan gelir vergisine ait kaçakçılık cezasına ilişkin uyuşmazlığın çözümüne bağlı olduğundan vergi mahkemesince çözümlenmesi gerektiği hakkında.

İstemin Özeti 1986 yılına ilişkin işlemleri 1989 yılında incelenen Kooperatifin müteahhite ödenen istihkaklardan Gelir (Stopaj) Vergisi kesmediği saptanmıştır. İnşaatın 1986 yılında bitmiş olması karşısında incelemenin yapıldığı tarih itibarıyla müteahhit tarafından ilgili dönemde beyan edildiği ve mahsup olanağı bulunmadığından Gelir (Stopaj) Vergisi salınmaması ancak, zamanında tahakkuk yapılmadığı için Kooperatif adına kaçakçılık cezası kesilmesi ve kaçakçılık cezalı Savunma Sanayii Destekleme Fonu uygulanması önerilmiş ve uygulanmıştır.

Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen Malatya Vergi Mahkemesi K: 1989/606 sayılı kararıyla; kooperatifin müteahhide ödediği istihkak miktarı 17.3.1988 günlü tutanaktaki bilgiler esas alınarak hesaplanmışsa da, bu tutanaktaki saptamaların üyeler tarafından kooperatife ödenen miktarları kesin olarak ortaya koymadığı, tutanakta müteahhide yapılan ödemelerin çoğundan vergi kesildiği belirtilmesine ve dava dilekçesine eklenen tahakkuk fişi ve makbuz fotokopileriyle bu iddianın doğrulanmasına karşın, dönem matrahının saptanması sırasında kesilen vergilerin gözönüne alınmadığı, yıllara yaygın olduğu çekişmesiz olan inşaata ilişkin tüm istihkakların inşaatın bittiği 1986 yılında ödendiği kabul edilerek aynı yıl yürürlüğe giren Savunma Sanayii Destekleme Fonuna tabi tutulmasının yasaya aykırı olduğu, müteahhidin defter ve belgeleri ile beyanname ve ekleri üzerinde karşıt inceleme yapılarak, istihkakların ödenme zamanları, tevkifat miktarları ve Savunma Sanayii Destekleme Fonuna tabi tevkifat miktarının saptanması yoluna gidilmeden belirlenen matrah üzerinden yapılan tarhiyatta yasaya uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davayı kabul ederek cezalı tarhiyatı kaldırmıştır.

Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından yapılan temyiz başvurusu üzerine Danıştay Üçüncü Dairesi, bu konudaki başvurunun görüşülüp karara bağlanmasının 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 34 üncü maddesinin (b) bendi uyarınca Danıştay Onuncu Dairesine ait olduğu gerekçesiyle dosyayı Danıştay Onuncu Dairesine göndermiştir. Temyiz istemini inceleyen Danıştay Onuncu Dairesi K: 1992/3117 sayılı Kararıyla; 2576 sayılı Yasanın 3410 sayılı Yasa ile değişik 6. maddesinde; vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaların vergi mahkemelerinde çözümlenmesinin kurala bağlandığı, dava konusu Savunma Sanayii Destekleme Fonu ve buna ilişkin kaçakçılık cezasının bu madde kapsamına girmediği, uyuşmazlığın bu kısmının görüm ve çözümünün idare mahkemesinin görevine girdiği, bu nedenle, davanın Savunma Sanayii Destekleme Fonu ve bu fona bağlı kaçakçılık cezasına ilişkin kısmının görev yönünden reddedilerek idare mahkemesine gönderilmesi ve sadece Gelir Vergisine ilişkin kaçakçılık cezası hakkında karar verilmesi gerekirken, tarh edilen Savunma Sanayii Destekleme Fonuyla, Gelir Vergisine ilişkin kaçakçılık cezasının birlikte incelenerek karar verilmesinde yasaya uygunluk bulunmadığı, gerekçesiyle vergi mahkemesi kararını bozmuştur.

Bozma kararına uymayan Malatya Vergi Mahkemesi 11.2.1993 günlü E: 1992/658, K: 1993/18 sayılı Kararıyla; Gelir (stopaj) Vergisine dayanılarak hesaplanan kaçakçılık cezalı Savunma Sanayii Destekleme Fonunun vergi benzeri mali yüküm niteliğinde olduğu ve Gelir (stopaj) Vergisinden kaynaklandığından uyuşmazlığı çözümlemenin vergi mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.

Direnme kararı Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir:

Tetkik Hakimi: Dr.A.Ö.

Danıştay Savcısı T.C.'nin Düşüncesi: Temyiz başvurusu; davacı kooperatif adına re'sen salınan gelir (stopaj) vergisine bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezası ile bu vergi üzerinden hesaplanan Savunma Sanayi Destekleme Fonu kesintisi ve buna ait kaçakçılık cezasına ilişkin işlemleri iptal eden Vergi Mahkemesi kararını, fon kesintisinin 2576 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi kapsamına girmediğinden, davanın söz konusu fon ve cezasına ilişkin kısmına Vergi Mahkemesince bakılamıyacağı gerekçesiyle bozan Danıştay Onuncu Dairesi kararına ayrı Vergi Mahkemesince, fon kesintilerinin vergi benzeri mali yüküm olduğu gerekçesiyle vaki ısrar kararının bozulması istemine ilişkindir.

2576 sayılı Kanunu'nun 6 ncı maddesinin (a) fıkrasında; Genel bütçeye, İl Özel İdareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaların çözümünün, vergi mahkemelerinin görevine girdiği açıklanmış olup; bu düzenlemeye göre bir idari uyuşmazlığın vergi mahkemelerince çözümlenebilmesi için, vergi, resim, harç ve benzeri mali yüküme ilişkin olması yanında, bu vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümün Genel Bütçeye, İl Özel İdarelerine belediye ve köylere de ait bulunması gerekmektedir.

Bu açıklamalara göre; Devletin hakimiyet hakkında dayanması, savunma kamu hizmetinin masraflarına kaynaklık etmesi, karşılığı, olmadan ve iade edilmemek üzere alınması ve zor alımı gerektirmesi bakımından vergi benzeri mali yüküm olduğunda kuşku bulunmayan savunma sanayi destekleme fonunun anılan bütçe ve idarelere ait bulunmaması nedeniyle, bu fon kesintisinden doğan uyuşmazlığın vergi mahkemesince çözümlenmesi olanaklı değildir.

Bu nedenle, temyize konu ısrar kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Türk Milleti Adına Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, Tetkik Hakimi Dr.Asım Özcan'ın yazılı ve sözlü açıklamalarından sonra dosya incelenerek gereği görüşüldü:

Gelir (stopaj) Vergisine ilişkin kaçakçılık cezası ile Gelir (stopaj) Vergisi üzerinden hesaplanan kaçakçılık cezalı Savunma Sanayii Destekleme Fonundan oluşan tarhiyata karşı açılan davayı çözümlemenin vergi mahkemesinin görevine girdiği gerekçesiyle tarhiyatın kaldırılması yolundaki kararında direnilmesine ilişkin vergi mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.

2576 sayılı Yasanın "Vergi Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 3410 sayılı Yasayla değişik 6 ncı maddesinin (a) bendinde, genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların, zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaların vergi mahkemeleri tarafından çözümlenmesi kurala bağlanmıştır.

Gelir (stopaj) Vergisine ilişkin kaçakçılık cezasının genel bütçeye girdiğinde kuşku bulunmamakla birlikte, 3238 sayılı Yasanın 13 üncü maddesinin 5 işaretli fıkrasına göre Gelir (stopaj) Vergisi esas alınarak hesaplanan Savunma Sanayii Destekleme Fonu vergi benzeri mali yüküm niteliği taşımasına karşın, genel bütçe ile il özel idareleri, belediye ve köylere ait bir gelir değildir, dava konusu kaçakçılık cezalı Savunma Sanayii Destekleme fonu, Gelir (stopaj) Vergisi esas alınarak ve bu vergiye ilişkin ceza ile birlikte tarh edilmiştir.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun bağlantılı davalarla ilgili 38-42 nci maddelerindeki düzenlemeden, yasa yapıcının bir davanın çözümünün diğerinin sonucuna bağlı kaldığı durularda, bu davaların bir mahkemede görülmesi amacını taşıdığı anlaşılmaktadır.

3238 sayılı Yasa uyarınca tarh edilen kaçakçılık cezalı Savunma Sanayii Destekleme Fonu, Gelir (stopaj) Vergisi üzerinden hesaplandığından, bu Fona ilişkin uyuşmazlığın çözümü, dayanağı olan Gelir (stopaj) Vergisine ait kaçakçılık cezasına ilişkin uyuşmazlığın çözümüne bağlıdır. Bu nedenle, davanın Savunma Sanayii Destekleme Fonuyla ilgili kısmının da Gelir, (stopaj) Vergisine ilişkin kaçakçılık cezasıyla ilgili uyuşmazlığı çözümlemekle görevli olan vergi mahkemesince sonuçlandırılması İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun yukarıda değinilen düzenlemesine ve yasa yapıcının amacına uygun düşmektedir. Bu nedenle ısrar kararında yasaya aykırılık bulunmamıştır.

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen diğer iddialar, kararın esasa ilişkin hüküm fıkrası yönünden de istemin kabulünü gerektirecek durumda görülmediğinden temyiz isteminin reddine, Malatya Vergi Mahkemesinin 11.2.1993 günlü ve E: 1992/658, K: 1993/18 sayılı direnme kararının sonucu itibarıyle onanmasına, 25.2.1994 gününde oybirliği ile karar verildi.