T.C.
DANIŞTAY
VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU
o DANIŞTAYIN İLK DERECE MAHKEMESİ OLARAK BAKACAĞI DAVALAR (Danıştay Kanunu 24/1. Fıkrasında Belirtildiği)
o GÖREV VE YETKİ (Kültür Bakanlığının Belediyenin Ören Yerinden Aldığı Payın Kesilmesine İlişkin İşlemi)
o KÜLTÜR BAKANLIĞININ BELEDİYENİN ÖREN YERİNDEN ALDIĞI PAYI KESEN İŞLEMİ (Görev ve Yetki)
3360
2464
Özet : Hangi davaların ilk derece mahkemesi olarak danıştay`da görüleceği, 2575 sayılı Danıştay Kanunu`nun 24 üncü maddesinin (1) işaretli fıkrasında belirtilmiştir. Selçuk Belediye Başkanlığı tarafından idari davaya konu yapılan ve Kültür Bakanlığının 7.3.1991 günlü ve DÖSİM.675/389 sayılı işlemi, sözü geçen fıkrada on bent halinde sayılan karar ve işlemlerden hiçbirinin Kapsamına girmemektedir. Dolayısıyla davanın ilk derecede Danıştay`da açılması ve görülmesine olanak bulunmamaktadır.
İstemin Özeti: Kültür Bakanlığının 7.3.1991 günlü yazısıyla, Efes Ören Yerlnin 1986 yılından o tarihe değin elde edilen gelirinden % 40`ının yanlışlıkla Selçuk Belediyesine ödendiği, bundan böyle Ören yeri için ödeme yapılmayacağı ve sehven yapılmış ödemelerin de bu tarihten sonraki dönemde müze geliri paylarına mahsup suretiyle tahsil edileceği duyurulmuştur.
Selçuk Belediyesi 28.3.1991 tarih ve 5/185 sayılı yazısı ile bakanlık yazısında belirtilen hususların yasal dayanağının bulunmadığını ve tüm alacakların süresinde ödenmesini istemiştir. Bu yazıya yanıt alınamadığından bahisle Danıştay Dokuzuncu Dairesinde dava açılmıştır.
Danıştay Dokuzuncu Dairesi K: 1991/4138 sayılı kararında; 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu`nun 97 nci maddesinin (a) fıkrasında; belediye ve mücavir alan sınırları içinde gerçek ve tüzel kişilerce işletilen her türlü müze gelirlerinin % 40`ının belediye payı olarak ayrılıp, izleyen ayın 15 inci günü akşamına kadar bulunduğu yer belediyesine ödenmesinin kurala bağlandığı, eski çağlardan günümüze ulaşan ve yaşandığı dönemin sosyal, kültürel, ekonomik ve mimari özelliklerini taşıyan kent kalıntılarını içeren Efes Harabelerinin, Efes Müzesinin tamamlayıcı unsuru olma niteliği de taşıdığı, 2464 sayılı Kanun`un 97/a maddesindeki "her türlü müze" ifadesinin, kapalı yer dışındaki eski eserleri ihtiva eden, özel koruma altına alınan ve Kültür Bakanlığınca giriş ücretine tabi tutulan bu tür yerleri de kapsayacağı ve gelirinin yüzde 40`ının belediye payı olarak aynlması gerekeceği, 3360 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu`nun 80 inci maddesinin 11 inci bendinin ise Kültür Bakanlığınca girişi ücrete tabi tutulmayan yerlerle ilgili olduğundan, bu kuralın dava ile ilgisinin bulunmadığı gerekçesiyle Kültür Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Merkez Müdürlüğünün 7.3.1991 günlü ve 389 sayılı işleminin iptaline karar vermiştir.
Karar, Kültür Bakanlığınca temyiz edilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi: S. K.
Danıştay Savcısı: I. E.
Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu`nun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp, Danıştay Dokuzuncu Dairesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle daire kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, Kıdemli Tetkik Hakimi S. K.`ın yazılı ve sözlü açıklamalarından sonra dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Efes Ören Yeri gelirinin yüzde 40`ının 2464 sayılı Kanun`un mükerrer 97. maddesinin (a) fıkrası kapsamı dışında kaldığından bahisle Selçuk Belediyesine belediye payı olarak ödenmeyeceğine ilişkin Kültür Bakanlığı işlemini iptal eden Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 11.12.1991 günlü ve K: 1991/4138 sayılı kararı temyiz edilmiştir.
Hangi davaların ilk derece mahkemesi olarak Danıştay`da görüleceği, 2575 sayılı Danıştay Kanunu`nun 24 üncü maddesinin (1) işaretli fıkrasında belirtilmiştir. Selçuk Belediye Başkanlığı tarafından idari davaya konu yapılan ve Kültür Bakanlığının 7.3.1991 günlü ve DÖSİM.675/389 sayılı işlemi, sözü geçen fıkrada on bent halinde sayılan karar ve işlemlerden hiçbirinin Kapsamına girmemektedir. Dolayısıyla davanın ilk derecede Danıştay`da açılması ve görülmesine olanak bulunmamaktadır.
Danıştay Dokuzuncu Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu`nun 15 inci maddesinin (1) işaretli fıkrasının (a) bendi uyarınca davanın; görev ve yetki yönünden reddi ile dosyanın görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesi gerekirken, esastan incelenerek sonuçlandırılması yasaya uygun bulunmamıştır.
Bu nedenle ve 2577 sayılı Yasanın 49 uncu maddesinin 1/a fıkrası uyarınca Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 11.12.1991 günlü ve E: 1991/1456, K: 1991/4138 sayılı kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda belirtileceğinden yargılama gideri hakkında hüküm tesisine gerek bulunmadığına 18.6.1993 gününde oybirliği ile karar verildi.