|
|
Dairesi
Vergiye tabi işlemlerle iade hakkı doğuran temel gıda maddeleri teslim işlerini birlikte yapan yükümlü şirkete iade edilecek KDV’nin, öncelikle hesaplanan toplam katma değer vergisinden toplam indirilebilir katma değer vergisinin düşülmesi suretiyle hesaplanması gerekir.
|
|
|
Karar No
1993/6409
|
|
|
Esas No
1990/5329
|
|
|
Karar Tarihi
27-12-1993
|
|
|
Danıştay Yedinci Daire
Vergiye tabi işlemlerle iade hakkı doğuran temel gıda maddeleri teslim işlerini birlikte yapan yükümlü şirkete iade edilecek KDV’nin, öncelikle hesaplanan toplam katma değer vergisinden toplam indirilebilir katma değer vergisinin düşülmesi suretiyle hesaplanması gerekir. İstemin özeti : Yükümlü şirketin 1988 Ağustos döneminde almış olduğu 2.089.988. lira katma değer vergisi iadesinden 1.810.848. lirasının haksız alındığının inceleme raporuyla saptanması üzerine, yükümlü şirket adına salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini; 3065 Sayılı Kanunun 29/2 maddesi ile Maliye Bakanlığınca yayımlanan 24 ve 26 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğleri uyarınca temel gıda maddeleriyle birlikte başka malların da teslimini yapan yükümlülerin, muhasebe kayıtlarında yüklenilen katma değer vergisini ayırarak, tahsil ettikleri katma değer vergisinden indirilebilir. Katma değer vergisini düşecekleri, kalan miktardan ancak iadeye tabi işlemler nedeniyle yüklenilen vergiyi iade olarak alabilecekleri, aksine bir uygulamanın, hem kanunun amacına aykırı olacağı, hem de iade hakkı doğuran işlemlerle, vergiye tabi işlemleri birlikte yapan mükellefler lehine sonuç doğuracağı, olayda, yükümlüce, tahsil edilen toplam 2.430.465. lira katma değer vergisinden, indirim hakkı bulunan inşaat giderleri ve kaşar alımları için yüklenilen toplam 1.886.772. lira indirildikten sonra bulunan 543.693. lira ödenecek katma değer vergisinin, temel gıda maddeleri nedeniyle yüklenilen (iade hakkı bulunan) 2.633.681. lira ile kıyaslanması sonucu 2.089.988. lira katma değer vergisi iadesi talep edilerek bu miktarın alındığı, oysa bu şekilde bir uygulamanın indirim ilkesine ters düşeceği, bu durumda yükümlü şirketin temel gıda maddeleri nedeniyle yüklendiği 2.633.681. lira katma değer vergisi ile anılan malların tesliminde tahsil edilen 2.354.541. lira arasındaki 279.140. lira farkın iadeye konu olabileceği, yükümlü şirketin iade olarak aldığı tutarın içinde bulunan 1.810.848. liranın ise indirimle giderilemeyip sonraki döneme devredilmesi gerektiği, bu nedenle anılan verginin yükümlü şirketten istenilmesinin yerinde olduğu, kaçakçılık cezası yönünden katma değer vergisi beyannamesi süresinde verilmiş olduğundan vergi ödevlerinin zamanında yerine getirilmediğinden söz edilemeyeceği yükümlü kurumun iade isteminin vergi dairesince kabul edilmesinden dolayı haksız yere vergi iadesine sebebiyet veren halinin de bulunmadığı, idareye yanlış bilgi ve belge verilmediği ve katma değer vergisi beyannamesinin düzenleniş şekli dikkate alındığında yükümlüye yöneltilebilecek bir kusur bulunmadığı gerekçesiyle, vergi aslım onamak kaçakçılık cezasını ise kaldırmak suretiyle değişiklikle onayan Edirne Vergi Mahkemesinin 12.4.1990 Gün ve E: 1989/623, K: 1990/134 Sayılı kararının; vergi dairesince 213 Sayılı Kanunun 344/8 maddesi uyarınca kesilen kaçakçılık cezasının yerinde olduğu ve aynen onanması gerektiği; yükümlü tarafından ise, Katma Değer Vergisi Kanununun 29/2 maddesinde; vergilendirme döneminde yüklenilen vergilerin, tahsil edilen vergilerden öncelikle indirileceğinin açıkça belirtildiği, kanunda temel gıda maddeleri nedeniyle tahsil edilen katma değer vergisinden diğer vergiye tabi işlemler nedeniyle yüklenilen vergilerin indirilemeyeceğine dair bir hükme yer verilmediği, katma değer vergisi beyannamesinde kaşar peyniri ve inşaat için yüklenilen katma değer vergisinin iade olarak alınmayıp, indirim konusu yapıldığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Karar: Uyuşmazlık, vergiye tabi işlemlerle iade hakkı doğuran temel gıda maddeleri teslim işlerini birlikte yapan yükümlü şirkete iade edilecek katma değer vergisinin hangi esaslara göre yapılması gerektiği hususuna ilişkindir. Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin S.fıkrasında ’Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilemez. Şu kadar ki, 28. madde uyarınca bakanlar kurulu tarafından vergi nispeti indirilen sadece temel gıda maddeleri ile ilgili olup indirilemeyen vergi iade olunur.’ hükmü yer almıştır. Bu hükme göre vergi indiriminin uygulanmasında, öncelikle tahsil edilen vergilerden yüklenilen vergilerin indirilmesi öngörülmüştür. . Bu itibarla temel gıda maddeleri için yüklenilen katma değer vergisinin tamamının, diğer işlemlerden dolayı ödenen katma değer vergileriyle birlikte indirim konusu yapılması gerekmekte, ancak, bakanlar kurulu tarafından vergi nispeti indirilen temel gıda maddelerinde yapılacak indirimden artakalan kısmın iadesi öngörülmüş bulunmaktadır. ’ Maliye Bakanlığınca bu konuya ilişkin olarak yayımlanan 24 seri nolu ve 12.3.1992 tarih ve 21169 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 39 seri no’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde de aynı esaslara yer verilmiştir. Bu tebliğlere göre, yükümlünün hesaplanan toplam katma değer vergisinden, indirilebilir katma değer vergisi toplanarak düşülecek, indirilemeyen kısım kalmazsa iade yapılmayacaktır. İndirilemeyen bir kısım kalır ve miktar bildirimde beyan edilen iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren vergiden büyük olursa, bünyeye giren verginin tamamının iade edileceği belirtilmek suretiyle konuya açıklık getirilmiştir. Bu açıklamalar dikkate alındığında, uyuşmazlık dönemi için hesaplanan toplam 2.430.465.lira katma değer vergisinden, toplam indirilebilir katma değer vergisinin (iade hakkı doğurmayan işlemlere ait 1.886.772. lira katma değer vergisi ile temel gıda maddeleri nedeniyle yüklenilen 2.633.681. lira katma değer vergisi düşülmesi sonucu indirilemeyen 2.089.988. lira kalmaktadır. indirilemeyen bu tutarın temel gıda maddelerinin bünyesine giren vergi olması nedeniyle yükümlü şirkete iade edilmesi gerekir. Bu nedenle, vergi mahkemesince, iade edilebilir verginin, sadece temel gıda maddelerinden dolayı yüklenilen 2.633.681. lira katma değer vergisi ile bu maddelerin teslimi sırasında tahsil edilen 2.354.541. lira katma değer vergisinin kıyaslanması sonucu bu dönemde iade edilebilecek verginin 279.140. lira olduğu dolayısıyla 1.810.848. lira katma değer vergisinin haksız alındığı gerekçesiyle şirket adına salınan verginin onanmasında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle yükümlü temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulmasına, yükümlü temyiz istemi kabul edilerek tarhiyata ilişkin mahkeme karan bozulduğundan vergi dairesi temyiz isteminin bu nedenle reddine oybirliği ile karar verildi.
|
|