Danıştay Dördüncü Daire
Kurumlar vergisindeki dış navlun hasılatına, istisna ancak emtia naklinde uygulanır yurt içi ve Yurt dışı yolcu taşımacılığı faaliyeti nedeniyle bu istisnadan yararlanamaz. İstemin Özeti: Davacı şirketin 1986 yılında yolcu taşımacılığı faaliyeti sonucu elde ettiği hasılatın dış navlun hasılatı kapsamına girmediği ve dış navlun istisnasından yararlanmasının mümkün olmadığı ileri sürülerek adına ikmalen kurumlar vergisi salınmış ve kaçakçılık cezası kesilmiştir. Hatay 2. Vergi Mahkemesi 16.2.1992 Günlü ve E:1991/511, K:1992/75 Sayılı kararıyla, dış navlun istisnasının uygulanmasında yolcu taşımacılığı ve eşya taşımacılığı ayrımı yapılmadığı, genel olarak taşımacılık faaliyeti olarak kabul edildiği, navlunun denizde, havada ve karada mal ve insan taşıma karşılığında alınan ücret şeklinde tanımlanması gerektiği, davacı şirketin yurt dışında yaptığı yolcu taşıma işinden elde ettiği hasılatın dış navlun hasılatı olduğu ve bu nedenle dış navlun istisnasından faydalanabileceği gerekçesiyle salınan vergi ve kesilen cezanın kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı idare, dış navlun istisnasından ancak eşya taşımacılığı faaliyeti ile uğraşanların faydalanabileceğin'! ve yolcu taşımacılığı yapanların bu istisnadan yararlanmasının mümkün olmadığım ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir. Karar: 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 8. bendinde, kambiyo mevzuatı gereğince Türkiye'ye döviz olarak getirildiğinin tevsik edilmesi kaydıyla dış navlun hasılatının %20 sinin kurum kazancından indirileceği hükme bağlanmıştır. Navlun, kelime anlamı olarak emtia taşıma ücretini başka bir deyişle mal taşıma bedelini ifade etmektedir. Nitekim kanuni düzenlemelerde navlunun yer aldığı hukuk alanı alan deniz ticaret hukukunda, denizde mal nakli için navlun mukavelesine veya kanuna dayanılarak verilen ücret şeklinde tanımlanmıştır. Yurt içi ve yurt dışı yolcu taşımacılığı faaliyetiyle uğraşan şirket yurt dışından Türkiye'ye taşıdığı yolculardan aldığı taşıma ücretini kambiyo mevzuatı gereği Türkiye'ye getirmiş ve taşıma ücretini döviz olarak aldığım belgelendirmiş olsa bile yolcu taşıma ücretinden elde edilen hasılatın dış navlun hasılatı olarak kabul edilmesi ve davacı şirketin dış navlun istisnasından faydalandırılması anılan kanun maddesi karşısında mümkün görülmemektedir. Bu durumda, yolcu taşımacılığı faaliyetinden elde edilen hasılatın dış navlun hasılatı olduğu ve davacı şirketin dış navlun istisnasından faydalanması gerektiğine ilişkin mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır. Bu nedenle, Hatay 2. Vergi Mahkemesinin 16.2.1992 Günlü ve E:1991/511, K:1992/75 Sayılı kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.