Danıştay Üçüncü Daire

İş akdi feshedilen işçiye 1475 Sayılı Kanunu'nun 13. maddesinde öngörülen önellere ilişkin olarak peşin yapılan ödeme, ücret olarak nitelendirilerek gelir vergisi tevkifatına tabi tutulacaktır. İstemin Özeti: ................. Bankası Ege Bölge Müdürlüğü'nde çalışan dava cıya işten çıkarılması sebebiyle 1475 Sayılı iş Kanunu'nun 13. maddesi uyarınca ödenen ihbar tazminatından kesilen gelir (stopaj) vergisine karşı açılan davayı; gerek 1475 Sayılı iş Kanunu'nun 26. maddesi, gerekse 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. maddesinde bir hizmet karşılığı yapılan ödemenin ücret olarak nitelendirildiği, işine ihbarsız son verilen davacının hizmet sunması ve ücrete hak kazanmasından söz edilemeyeceğinden işverence işsiz bırakılması karşılığında ödenen tazminatın 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 25. maddesinin 1. fıkrası kapsamında işsizlik tazminatı olduğunun kabulü gerekeceği, nitekim 1475 Sayılı iş Kanunu'nun 13. maddesinin (C) bendinde yapılan ödemenin tazminat olduğunun açıkça vurgulandığı, bu durumda, ihbar tazminatı olarak yapılan ödemeden vergi kesilmesinde yasaya uygunluk görülmediği gerekçesiyle kabul ederek, kesilen verginin terkini ve iadesine karar veren ....................... Vergi Mahkemesinin 13.3.1992 Gün ve E:1991/939, K:1992/182 Sayılı Kararının; iş akdinin feshi üzerine yapılan peşin ücret ödemesinin ücret sayılarak vergilendirilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istemidir. Karar: Uyuşmazlık, iş akdi feshedilen davacıya 1475 Sayılı iş Kanunu'nun 13. maddesinde öngörülen önellere ilişkin olarak peşin yapılan ödemenin (ihbar tazminatının) ücret olarak nitelendirilip nitelendirilmeyeceğine ilişkindir. 1475 Sayılı iş Kanunu'nun 13. maddesinin (A) fıkrasında, süresi belli olmayan sürekli hizmet akitlerinin işçinin hizmet süresine göre belirlenen önellere uyulmak suretiyle taraflarca feshedilebileceği, aynı maddenin (C) fıkrasında ise, bildirim şartına uymayan tarafın bu döneme ait ücret tutarında tazminat ödemek zorunda olduğu, işverenin işçinin ihbar önellerine ait ücretim peşin vermek suretiyle hizmet akdini feshedebileceği belirtilmiştir. Anılan kanun maddesinden, iş sözleşmesin! sona erdiren işverene, fesih bildirimi ve bildirimsiz fesih olmak üzere iki seçenek tanındığı, fesih bildiriminde bulunulmak suretiyle iş sözleşmesinin feshedilmesinde işverenin daha önceden işçisine bunu bildirmek ve belli bir önel tanımak, bu önele ilişkin dönemde de ücret ödemesinde bulunmak zorunda olduğu, bildirimsiz fesih halinde ise; önele ilişkin ücretin peşin ödenmesi (ihbar tazminatı) suretiyle iş akdini sona erdirebileceği anlaşılmaktadır. ihbar öneline uyulması durumunda yapılan ödemenin ücret kabul edilerek vergiye tabi tutulmasına karşılık, işverenin, bildirimsiz fesih hakkını kullanması sebebiyle yaptığı peşin ödemenin tazminat olarak nitelendirilerek vergi dışı bırakılması vergide adalet ve eşitlik prensipleriyle bağdaşmaz. İncelenen dosyadan, davacının ihbar öneline ilişkin ücretinin peşin ödenmesi suretiyle hizmet akdinin feshedildiği, ihbarsız fesih sebebiyle İş Kanunu'nun yukarıda anılan 13. maddesinde belirtilen ve çalıştığı süreye göre belirlenen önellere ilişkin olarak mahrum kaldığı ücret tutarında yapılan ödemenin 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca vergi tevkifatına tabi tutulduğu anlaşılmıştır. Bu durumda; ihbar tazminatı adı altında yapılan ücret ödemesinin 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 25. maddesinde öngörülen işten çıkma ya da işsizlik sebebiyle verilen tazminat olarak kabulünün mümkün bulunmadığı, yapılan ödemenin ihbarsız işten çıkarılma sebebiyle önellere ilişkin olarak mahrum kaldığı ücretin karşılığı olduğu, dolayısıyla da gelir (stopaj) vergisine tabi tutulmasında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile izmir Birinci Vergi Mahkemesinin 13.3.1992 Gün ve E:1991/989, K:1992/182 Sayılı kararının bozulmasına oyçokluğuyla karar verildi.* Ayrışık Oy: Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçe si yukarıda açıklanan Vergi Mahkemesi kararı aynı gerekçe ve nedenlerle uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasın) sağlayacak durunda bulunmadığından temyiz oisteminin reddi ile kararın onanması gerektiği görüşü ile çoğunluk kararın a katılmıyoruz.