Danıştay Üçüncü Daire

Kurum kazancının elde edilmesi ve faaliyetin sürdürülmesi için yapılan komisyon giderleri GVK' nin 40/1. maddesine göre gider olarak kurum kazanandan indirilebilir. İstemin Özeti: Uluslararası Nakliyat işi île uğraşan davacı şirketin 1989 takvim yılma ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucunda adına ikmalen ve re'sen salınan kurumlar ve kurumlar geçici vergileri ile kesilen kaçakçılık cezalarına karşı açılan davayı; inceleme elemanınca davacı şirketin 1989 yılında ödemiş olduğu 40.642.897 liralık sigorta giderlerinden 18.454.013 lirasının 1990 yılma ait olduğu ve 1989 yılındaki kayıtlara gider olarak intikal ettirilemeyeceğinden bahisle ikmal tarhiyata konu edildiğinin anlaşıldığı, 5422 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 13. maddesinin 2. fıkrasında, safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağının, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 40. maddesinin 5. bendinde de safi kazancın tespitinde işletmeye dahil olup işte kullanılan taşıtların giderlerinin hasılattan indirileceğinin hükme bağlandığı, bu hükümlere göre, bir takvim yılında gösterilen faaliyetler sonucu elde edilen gayrisafi hasılattan yine aynı faaliyetler nedeniyle bu hasılattan yapılan harcamaların indirilmesi sonucu kalan safi farkın vergilendirilmesi olduğunun anlaşıldığı, bu durumda kanunlarda özel istisna olarak yer alan hükümler dışında ister önceki, isterse daha sonraki dönemlerle ilgili olsun, bir gider kalemi için ödeme hangi yılda yapılmış ise gider kaydının da o yılda yapılmasının anılan madde hükümlerine uygun düşeceğinden 18.454.013 liranın matraha alınmasında isabet görülmediği, davacı şirketin aktifinde kayıtlı bulunan 1979 model Daf marka çekici île 1985 model Bera marka dorseyi 5.250.000 lira bedelle 5.8.1989 tarihinde düzenlenen noter satış senediyle (S.) Uluslararası Nakliyat ve Tic.A.Ş. ne sattığı, bu araçların satış bedellerinin emsallerine göre düşük görülmesi üzerine 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 267/3. maddesi hükmü uyarınca emsal satış fiyatlarının takdir komisyonunca çekici için 45.000.000 lira, dorse için ise 10.000.000 lira tesbit edildiği, tesbit edilen emsal satış fiyatından noter satış senedinde belirtilen satış bedeli düşüldükten sonra kalan 49.750.000 liranın kurum kazancına eklenmesi gerektiği görüşüyle ikmalen tarha konu matrah farkı olarak alındığı, aynı inceleme elemanınca (S.) Uluslararası Nakliyat Tic ve San. A.Ş. nin 1989 takvim yılma ilişkin işlemlerinin incelenmesi sonucunda düzenlenen 1990/1293 Sayılı dosyasında mevcut bulunan inceleme raporunda, davacı şirketin adı geçen şirkete satışım yapmış olduğu çekici ve dorse içim emsal satış fiyatının tespiti yoluna gidilmediğinin görüldüğü, A.Ş. nin davacı şirketten satın aldığı araçları 5.250.000 lira bedelle aktifleştirdiği kabul edildiğine göre satış bedellerinin emsallerine göre düşük olduğundan bahisle davacı şirket adına 49.750.000 lira matrah farkı üzerinden yapılan tarhiyatta isabet bulunmadığı, yine davacı şirketin, uyuşmazlık konusu dönemde yurda getirip bankalara bozdurduğu dış navlun hasılatının Türk Lirası karşılığı 350.536.788 liranın % 20'si olan 70.107.357 liranın kurum kazancından indirilebileceği, geri kalan istisna miktarının kurum kazancından indirilemeyeceğinden bahisle, beyan edilen kurum kazancından, hesaplanan istisna miktarı düşüldükten sonra kalan 15.807.619 liranın kurum kazancına eklenmesi gerektiği görüşüyle saptanan matrah farkının ise, 5422 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 3482 Sayılı kanunun 4. maddesiyle değişik 8. bendinde, kambiyo mevzuatı gereğince Türkiye'ye döviz olarak getirildiğinin tevsik edilmesi kaydıyla dış navlun hasılatının % 20 sinin kurum kazancından indirileceğinin hükme bağlandığı, bu hükme göre % 20'lik istisnadan yararlanabilme şartının, dövizlerin Türkiye'ye getirilip bankalara bozdurulması değil, dövizlerin Türkiye'ye getirildiğinin tevsik edilmesi olduğunun anlaşıldığı, davacı şirket Türkiye'ye döviz getirildiğim tevsik ettiğine göre, dış navlun hasılatına % 20 istisna uygulanarak bulunan miktarın kurum kazancından indirilmesinin yukarıda açıklanan madde hükmüne göre yerinde olduğundan, ikmalen tarhiyata konu edilemeyeceği, Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun olmayan belgelere dayanarak 294.170.308 lira komisyon harcamasının kayıtlara gider olarak intikal ettirilmesinin mümkün olmadığı, davacı şirketin ödemiş olduğu gerçek komisyon tutarının belirlenmesinde, Uluslararası Nakliyeciler Derneği ve diğer uluslararası nakliye şirketlerinin yetkililerinin ifadelerinde belirtmiş oldukları % 15 komisyon nispetinin esas alınarak dış navlun hasılatına uygulanması sonucunda bulunan 197.488.753 liralık komisyon harcamasının kayıtlara gider olarak kaydedilebileceği, 96.721.555 liranın ise gider olarak kaydedilemeyeceğinden bahisle re'sen tarha konu matrah farkı olarak alınmış ise de, Almanya'da faaliyette bulunan (U.) Şirketinin davacı şirketten komisyon adı altında aldığı meblağlar karşılığında düzenlemiş olduğu belgeler, her ne kadar Vergi Usul Kanununda belirtilen belge düzenine uymuyorsa da, anılan şirket tarafından düzenlenen belgelerin sahteliği hususunda herhangi bir tespit yapılmadığından aksi sabit oluncaya kadar söz konusu belgelerin geçerli olacağı, diğer taraftan davacı şirket tarafından komisyon adı altında kayıtlara gider olarak intikal ettirilen miktarın, işin özelliği ve gerçekleştirilen ciro itibariyle fazla olmadığı kanısına varıldığından kurum kazancının elde edilmesi ve faaliyetin sürdürülmesi için yapılan komisyon giderlerinin, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 40/1. maddesi uyarınca gider olarak kurum kazancından indirilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle kabul ederek kaçakçılık cezalı tarhiyatı kaldıran ............Vergi Mahkemesinin 5.11.1991 Gün ve 1991/1235 Sayılı kararının bozulması istemidir. Karar: Temyiz istemine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasın! sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddine ve kararın onanmasına karar verildi.