|
|
Dairesi
Üzerinde uzlaşılan verginin matrahının arttırılması sonucunu doğuran katma değer vergisi indirimlerinin idarece kabul edilmemesi suretiyle ek tarhiyat yapılamayacaktır.
|
|
|
Karar No
1993/2522
|
|
|
Esas No
1992/1507
|
|
|
Karar Tarihi
10-06-1993
|
|
|
Danıştay Yedinci Daire
Üzerinde uzlaşılan verginin matrahının arttırılması sonucunu doğuran katma değer vergisi indirimlerinin idarece kabul edilmemesi suretiyle ek tarhiyat yapılamayacaktır. İstemin Özeti: Yükümlü şirketin uyuşmazlık yılı defter ve belgelerinin yanması nedeniyle 1987/Kasım dönemine ilişkin olarak yapılan katma değer vergisi indiriminin kabul edilmemesi nedeniyle yükümlü adına ikmalen tarh edilen katma değer vergisinin; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katmadeğer vergisinde, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak tendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirim konusu yapılabileceğinin belirtildiği, 3. fıkrasında da indirim hakkının, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği, aynı kanunun 34. maddesinin 1. fıkrasında ise yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzları üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceğinin hüküm altına alındığı, olayda da mükellef şirketin defter ve belgelerinin yandığı hususunda mahkeme karan ibraz ettiği ancak bu durumun katma değer vergisi indirimine etkisi bulunmadığı, yanması nedeniyle ibraz edilmeyen faturalardaki katma değer vergileri indirim konusu yapılmayacağından vergi dairesince yapılan tarhiyatta kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle onayan Hatay 2. Vergi Mahkemesinin 24.12.1991 gün ve E: 1991/463; K: 1991/511 sayılı kararının; yangının Vergi Usul Kanununun 13. maddesi uyarınca mücbir sebep olarak sayıldığı, iç genelgeye dayanılarak tarhiyat yapılamayacağı, kaldı ki, ilgili dönemlere ilişkin olarak tari+iyat öncesi uzlaşmaya varıldığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Karar: Uyuşmazlık dönemlerine ilişkin olarak yapılan vergi incelemesi sonucunda bu dönemlerdeki katma değer vergisi indirimlerinin bir kısminin kabul edilmemesi nedeniyle saptanan matrah farkı üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ve kaçakçılık cezası için 29.5.1990 günlü uzlaşma tutanağı ile tarhiyat öncesi uzlaşmaya varıldığı, daha sonra aynı döneme ilişkin katma değer vergisi indirimlerinin tamamı üzerinden yeniden ikmalen tarhiyat yapıldığı anlaşılmaktadır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunun uzlaşmayı düzenleyen hükümleri arasında yer alan ve 3239 sayılı Kanunun 33. maddesiyle eklenen ’Tarhiyat Öncesi Uzlaşma’ başlıklı ek 11. maddesinde; ’Maliye Bakanlığı vergi incelemesine dayanılarak salınacak vergilerle kesilecek cezalarda tarhiyat öncesi uzlaşma yapılmasına izin verebilir. Tarhiyattan önce uzlaşmaya varılması halinde tutanakla tesbit edilen bu husus hakkında dava açılamaz ve hiç bir merci’e şikayette bulunamaz’ denilmekte, söz konusu kanunun aynı bölümünde yer alıp, 28.2.1963 tarihinde yürürlüğe giren 205 sayılı Kanunun 22 maddesiyle eklenen Ek 6. maddesinde de; uzlaşma komisyonlarının ek 5. maddeye göre tutacakları uzlaşma tutanakları n ı n kesin olduğu, gereğinin vergi dairelerince derhal yerine getirileceği, 2686 sayılı Kanunun 46. maddesiyle değişen fıkrasında ise mükellef veya adına ceza kesilenin, üzerinde uzlaşılan ve tutanakla tesbit olunan hususlar hakkında dava açamayacağı ve hiç bir mercie şikayette bulunamayacağı hükme bağlanmıştır. Danıştay içtihatları Birleştirme Kurulunun 2.7.1985 günlü ve E: 1985/5; K: 1985/4 sayılı kararı ile de takdir komisyonları tarafından takdir olunan matrah üzerinden tahakkuk ettirilen vergi ve kesilen ceza hakkında uzlaşma sağlanması halinde takdir olunan matrahın azlığından sözedilerek arttırılması dileğiyle vergi dairesi tarafından açılan davanın incelenmesine olanak bulunmadığı kabul edilmiştir. Bu kararın gerekçesinde,’... kanunun amacı gözönünde tutulduğunda, takdir komisyonlarınca takdir olunan bir matrah üzerinden tahakkuk ettirilen vergi ve buna ilişkin olarak kesilen ceza üzerinden yapılan uzlaşmanın söz konusu matrahla ilgili anlaşmazlığı tümüyle kesin olarak oradan kaldıracağı kabul edilmelidir’ görüşüne yer verilmiştir. Gerek uzlaşma, gerekse tarhiyat öncesi uzlaşmaya ilişkin hükümler ve Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun yukarıda açıklanan kararı birlikte değerlendirildiğinde; takdir komisyonunca veya inceleme elemanınca takdir edilen matrah üzerinden tahakkuk ettirilen veya hesaplanan vergi ve kesilen ceza üzerinden uzlaşmaya varılmış olması halinde, vergi dairesince uzlaşılan kısım hakkında matrahın arttırılması için yargı yoluna gidilemeyeceği gibi, yeniden matrah takdir edilerek ikinci bir tarhiyat yapılamayacağı sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu itibarla, üzerinde uzlaşılan verginin matrahının arttırılması sonucunu doğuran, uyuşmazlık dönemi katma değer vergisi indirimlerinin idarece kabul edilmemesi suretiyle ek tarhiyat yapılması olanağı yoktur. Mahkemece bu hususlar gözönüne alınıp tartışılmaksızın davanın kararda yazılı gerekçeyle reddinde isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.
|
|