|
Dairesi
Kanuni defter ve belgeleri yanan yükümlü, ticari icaplara göre emtia satın aldığı kişi ve kuruluşları tanımak ve bilmek, gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin mevcudiyetim ispat olanağına sahip bulunduğundan, ispat külfeti kendisine düşen fatura ve benzeri belgeleri ibraz etme
|
|
Karar No
1993/2301
|
|
Esas No
1992/3160
|
|
Karar Tarihi
24-05-1993
|
|
|
Danıştay Dokuzuncu Daire
Kanuni defter ve belgeleri yanan yükümlü, ticari icaplara göre emtia satın aldığı kişi ve kuruluşları tanımak ve bilmek, gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin mevcudiyetim ispat olanağına sahip bulunduğundan, ispat külfeti kendisine düşen fatura ve benzeri belgeleri ibraz etmesi halinde, bu belgelerde gösterilen KDV indirilebilecek, aksi halde KDV indirimi kabul edilmeyecektir. Olaydan, yükümlü şirketçe ihraç edilmek kaydıyla ihracatçı şirkete mal satıldığı, satılan bu emtia île ilgili olarak hesaplanan katma değer vergisinin tahakkuk ettirilerek tecil olunduğu, ihracatın 3 ay içinde gerçekleştirilmesi üzerine tecil olunan verginin terkin edildiği, ihracatçıya satılan ve vergisi tecil edilen emtianın imali dolayısıyla yüklenilen 5.546.961 lira katma değer vergisinin iade edildiği, ancak bu iade ile ilgili olarak yapılan incelemede anılan döneme ilişkin defter ve belgelerin 9.11.1987 tarihinde çıkan yangın sonucu yanması nedeniyle ibraz edilemediğinden ve inceleme yapılmadan iade yapılmayacağından bahisle iade edilen verginin kaçakçılık cezalı olarak istenilmesi gerektiğinin bildirilmesi üzerine kaçakçılık cezalı katma değer vergisinin tarh edildiği, yapılan bu cezalı tarhiyatın vergi mahkemesince terkin edildiği anlaşılmıştır. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinin 1/a bendinde mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı Kanunun 34. maddesinin 1. bendinde, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği hüküm altına alınmıştır. Katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, indirim konusu yapılacak verginin fatura veya benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve söz konusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olması gerekmektedir. Olayda her ne kadar, mükellef şirketçe, ihtilaflı döneme ait kanuni defter ve belgelerin yanması nedeniyle defter ibraz edilemediği ileri sürülmekte ise de, çıkan yangın nedeniyle düzenlenen itfaiye müdürlüğünün 1631 sayılı raporunda yangının çıkış sebebinin şüpheli görüldüğünün bildirilmesi ve izmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesince sadece şirketin gösterdiği tanıkların ifadesi esas alınarak, defter ve belgelerin yandığına karar verilmesi karşısında mücbir sebep halinden sözedilmesi mümkün değildir. Ancak, uyuşmazlık mücbir sebep hali bulunmamakla beraber defter ve belgelerin yanmış bulunması, yukarıda belirtilen ispat ve ibraz yükümlülüğünü ortadan kaldırmaya dayanarak sayılabilecek hukuki bir neden olarak düşünülmez. Zira ticari icaplara göre emtia satın aldığı kişi veya kuruluşları tanımak ve bilmek durumundaki bir alıcının gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin mevcudiyetini ispat olanağına sahip bulunduğunun kabulü gerekir. Bu durumda ise ispat külfeti kendisine düşen yükümlüler tarafından ibraz edilebilen fatura • ve benzeri vesikalara ilişkin katma değer vergisi indirim konusu yapılabilecek aksi halde indirimler kabul edilmeyecektir. Bu açıklamalar karısında mahkemece öncelikte yükümlü şirket tarafından ibraz edilen faturaların gerçekten ihraç edilen mal ve emtialara ait alış faturaları olup olmadığının bilirkişi incelemesi yaptırılması suretiyle araştırılması ve bu araştırma sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, kararda yazılı gerekçe ile cezalı tarhiyatın terkinine karar verilmesinde isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, yeniden karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine oyçokluğu ile karar verildi.
|
|