Danıştay Dördüncü Daire

İncelemeye ibraz edilmeyen defterlerin daha sonra mahkemeye ibraz edilmiş olmaları durumunda, dava hakkında karar verilmeden önce, vergiye esas alınan matrahın gerçekliğinin tespiti için incelenmeleri gerekir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30/3. maddesinde bu Kanun'a göre tutulması mecburi olan defterlerin vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi hali re'sen takdir nedeni olarak belirtilmiştir. Olayda, davacıdan incelenmek üzere defter ve belgelerin ibrazi istenildiği halde, kaybolduğu belirtilerek ibraz edilmemiş olduğundan re'sen takdir sebebi var ise de, inceleme elemanınca' mevcut işletme defteri ve katma değer beyannameleri yeterli görülmeyerek salt aynı Vergi Dairesi'ne kayıtlı aynı işi yapan ve emsal olduğu iddia olunan mükelleflerin beyanlarının ortalamasının alınması Suretiyle matrahın takdir edildiği anlaşılmaktadır, Yükümlü, inceleme raporunda belirtilen kişilerin kendisine emsal olamayacağım, taşınmış ve iş kapasiteleri geniş olan bu kişiler yerine dilekçesinde belirtilen ve aynı sokakta faaliyet gösteren kendi durumundaki altı mükellefin emsal alınması gerektiğini, sonradan bulunduğu defter ve belgelerin mahkemece nicelenmesiyle, inceleme elemanının gösterdiği kişilerin emsal olamayacağının anlaşılacağım iddia etmektedir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinde de belirtildiği gibi vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamele gerçekliği asıldır. inceleme sırasında, kaybettiği iddiasıyla inceleme elemanınca ibraz edemediği defterlerini sonradan bularak, mahkemeye ibraz eden davacının re'sen takdir edilen matraha esas alınan yükümlülerin kendisine emsal alınamayacağının bu defterlerin incelenmesiyle ortaya çıkacağı iddiasının yukarıdaki hüküm uyarınca, mahkeme gözönüne alınması ve incelenmesi gerekirken yasal olanak bulunmadığı gerekçesiyle incelenmesinde isabet bulunmamaktadır. inceleme sonucunda, emsal alınan kişilerin doğru seçilmemiş olduğu sonucuna varılıyor ise, buna göre yeni bir araştırma yapmak yerindelik denetimi olarak kabul edilemeyeceğinden, mahkemenin bu gerekçesinde de isabet bulunmamaktadır. Bu nedenle, Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin reddine, Yükümlü temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.