T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o GECİKME ZAMMINDA DÜZELTME VE ŞİKAYET

o GECİKME ZAMMI (Kamu Alacağı - Düzeltme ve Şikayet)

Özet : Gelir vergisinin zamanında ödenmemesi nedeniyle hesaplanan gecikme zammı Vergi Usul Kanunu'na tabi kamu alacağı olduğu hakkında.

İstemin Özeti: Yükümlünün ortağı bulunduğu kollektif şirketin ihracat istisnasından doğan Katma Değer Vergisi iade alacaklarının kişisel gelir vergisi borcuna mahsubu kabul edilmeyerek, mahsup nedeniyle eksik ödenen 1988 yılı Gelir Vergisi 1 inci taksidi ödeme emri ile yükümlüden istenmiş ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilmiştir.

Tahsil edilen gecikme zammının düzeltme ve şikayet yoluyla iadesi isteminin reddi yolunda kurulan işlemin iptali dileğiyle açılan davada, Danıştay Dördüncü Dairesi, K. 1991/2938 sayılı kararıyla; 6183 sayılı Kanun'un uygulanmasına ilişkin olarak istenen gecikme zammının; vergi, resim, harç veya bunların zammı niteliğinde bulunmadığından, davacının talebinin vergi hatası kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, dolayısıyla gecikme zammının tahsiline ilişkin işlemlere karşı açılacak davaların Danıştay Kanunu'nun 24 üncü maddesi kapsamına girmediği gerekçesiyle, davayı görev yönünden reddederek dava dosyasının ilk derecede karar verilmek üzere İstanbul Vergi Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Karar, yükümlü tarafından temyiz edilmektedir.

Savunmanın Özeti: İstemin reddi gerektiği yolundadır.

Tetkik Hakimi: Asım ÖZCAN

Danıştay Savcısı: Banu DİLÇİN

Düşüncesi: Ortağı bulunduğu kollektif şirketin ihracat istisnasından doğan katma değer vergisi iade alacağının kişisel vergi borçlarına mahsubu isteminin kabul edilmeyerek hesaplanıp, ödediği gecikme zammının iadesi için şikayet yoluyla Maliye ve Gümrük Bakanlığına yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali isteği dava konusunu oluşturmaktadır.

Uyuşmazlığın esasına geçmeden evvel, usul yönünden Danıştay'ın ilk derecede görüş çözümleyeceği davalardan bulunup bulunmadığının halli gerekmektedir.

Bilindiği gibi 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24/j bendinde, Vergi Usul Kanunu gereğince şikayet yoluyla vergi düzeltme taleplerinin reddine ilişkin Maliye ve Gümrük Bakanlığı işlemleri aleyhine açılan davaların ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görüleceği hükme bağlanmıştır.

Olayda, V.U.K.'un 116 ncı maddesiyle tanımlanan vergi hatası çerçevesinde bir hususun varlığı araştırılmak gerekir.

Gecikme zammı; 6183 sayılı Kanun'un değişik 51 inci maddesiyle düzenlenmiş olup, amme borçlusunun müddeti içinde ödenmeyen borcundan dolayı uygulanan bir müeyyide olduğundan, üzerinden hesaplandığı amme alacağının aslını teşkil eden olayla ilişkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle davacının, uygulanıp ödenen gecikme zammına yönelik iddialarının 213 sayılı V.U.K.'nun 116 ncı maddesinde açıklanan vergi hatası kapsamında görülmesi mümkün olmadığından Danıştay Kanunu'nun 24/j bendine göre incelenerek çözümlenmesi olanaksızdır.

Açıklanan nedenlerle davanın esastan incelenmesine dair davacı iddialarında yasal isabet görülmediğinden reddedilmesi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, Tetkik Hakimi Asım Özcan'ın yazılı ve sözlü açıklamaları alınıp, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

6183 sayılı Kanun'a göre hesaplanan gecikme zammının Vergi Usul Kanunu'nun vergi hatalarının düzeltilmesine ilişkin hükümlerine göre iadesi isteminin reddi yolundaki işlemlerin, Danıştay Kanunu'nun 24 üncü maddesinin (1/j) bendine göre dava konusu yapılamayacağına ilişkin Danıştay Dördüncü Daire Kararlarının bozulması istenmiştir.

2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24 üncü maddesinin (1/j) bendinde, Vergi Usul Kanunu gereğince şikayet yoluyla vergi düzeltme taleplerinin reddine ilişkin işlemlere karşı açılacak davalar, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülecek davalar arasında sayılmıştır.

Herhangi bir kamu alacağının düzeltme ve şikayet konusu yapılması ve alınacak cevaba karşı dava açılabilmesi, söz konusu kamu alacağının Vergi Usul Kanunu kapsamında bulunmasına ve olayda aynı Kanunun 116 ncı maddesinde tanımlanan vergi hatası bulunduğu iddiasıyla düzeltme ve şikayet yolunun izlenmiş olmasına bağlıdır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 1 inci maddesinde, bu kanuna tabi olan vergi, resim ve harçlara bağlı olan vergi, resim ve zamların da bu kanuna tabi olduğu açıklandığından, Gelir Vergisinin vadesinde ödenmemesi üzerine bu vergiye bağlı olarak, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 51 inci maddesine göre hesaplanan gecikme zammı Vergi Usul Kanunu'na tabi bir kamu alacağıdır.

Vergi Usul Kanunu'nun 116 ncı maddesinde vergiye ilişkin hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması vergi hatası olarak tanımlanmış olduğundan yükümlünün ortağı bulunduğu kollektif şirketin ihracat istisnasından doğan Katma Değer Vergisi iade alacaklarının, kişisel Gelir Vergisi borcuna mahsubu istemi kabul edilmeyerek, eksik ödendiği belirlenen Gelir Vergisi için gecikme zammı istenmesinin vergi hatası oluşturup oluşturmadığı incelenerek karar verilmesi gerekirken, davacı talebinin vergi hatası kapsamında değerlendirilemeyeceği ve tahsilata ilişkin idari işlemler hakkında genel hükümler çerçevesinde dava açılabileceği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddedilmesinde yasaya uygunluk görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Danıştay Dördüncü Dairesinin 3.10.1991 günlü, E. 1991/1072, K. 1991/2938 sayılı kararının bozulmasına 11.12.1992 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Temyiz istemine konu Danıştay Dördüncü Dairesinin kararı dayandığı gerekçelerle yerinde bulunduğundan temyiz isteminin reddi gerektiği görüşü ile çoğunluk kararına katılmıyorum.