Danıştay Üçüncü Daire
Emsal kira bedeli uygulamasının istisnası mükelleflerin usul ve fürunun ikametine tahsis edilen meskenler olduğundan, bu istisnanın yorumla genişletilerek diğer kan ve sihri hısımları da kapsadığı düşünülemeyeceğinden, davacının kayınpederinin kullanımına bedelsiz olarak tahsis ettiği daire için emsal kira bedeli uygulanamayacağı yolundaki mahkeme kararında isabet yoktur. Uyuşmazlık, sahibi bulunduğu taşınmazlardan dolayı gayrimenkul sermaye iradı beyanında bulunmayan davacı adına Takdir Komisyonu’nca takdir edilen matrah üzerinden salınan vergi ve kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı kısmen kabul ederek, kayınpederin kullanımına bedelsiz olarak bırakılan daire için takdir edilen kira bedelinin matrahtan düşülmesi ve kesilen kaçakçılık cezasını kusur cezasına çevirerek zamanaşımına uğradığı nedeniyle cezanın terkini suretiyle tarhiyatı değiştirerek onayan Vergi Mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkin bulunmaktadır. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun ’Emsal Kira Bedelini’ düzenleyen 73. maddesinin uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, kiraya verilen mal ve hakların kira bedelinin emsal kira bedelinden aşağı olamayacağı, bedelsiz olarak başkasının kullanımına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedelinin bu mal ve hakların kirası addolunacağı ve binada kira bedelinin yetkili özel mercilerce takdir edilmiş kirası, bu suretle takdir edilmiş kira bedeli yoksa Vergi Usul Kanunu’na göre taayyün eden gayrisafi irat olduğu, taşınmazların mal sahiplerinin usul ve fürunun ikametine tahsis edilmesi halinde emsal kira bedeli uygulanmayacağı hükmü öngörülmüştür. Bu yasal düzenlemeyle, başkalarının kullanıma bedelsiz olarak bırakılan mal ve haklarına ait gelir vergisi matrahının tespitinde emsal kira bedelinin kanuni ölçü olarak belirlendiği, emsal kira bedeli uygulaması istisnasının ise, yükümlülerin usul ve füruunun ikametine tahsis edilen meskenler olduğu anlaşılmaktadır. Yükümlülerin usul ve füruu için getirilen istisnanın yorumla genişletilerek diğer kan ve sihri hısımları da kapsadığı düşünülemeyeceğinden, davacının kayınpederinin kullanımına bedelsiz olarak tahsis ettiği daire için emsal kira bedeli uygulanamayacağı yolundaki mahkeme kararında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne Vergi Mahkemesi kararının, davacının kayınpederinin kullanımına bedelsiz olarak bırakılan daireye ilişkin matrah farkına ait kısminin bozulmasına oybirliğiyle karar verildi.