Danıştay Üçüncü Daire
1. Şeker ve tekel emtiası ortalama kar hadde oranına tabi değildir. 2. Ortaklarına ucuz mal temin eden kooperatif ortaklarına yaptığı satışların ticaret erbabından istenilen kar oranına tabi olamaz. Mükellef kurum adına 1984, 1985 ve 1986 takvim yılları için ortalama kar haddi esasına göre yapılan tarhiyatlara karşı açılan davalarda mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu tarhiyatların bilirkişi raporları ile tespit edilen matrah farklarına göre tadilen tasdikine karar verilmiş ise de, 1985 ve 1986 takvim yılları uyuşmazlıkları ile ilgili olarak düzenlenen bilirkişi raporlarında, davacı tarafından ortalama kar haddi bildirim föyünde gösterilen maliyet bedelinden kamu kurum ve müesseselerine yapılan toptan satışlar ile ortak içi satışlar düşülmek suretiyle kalan miktara ortalama kar haddi nispetleri uygulandığı halde, 1985 yılı için sadece toptan satışlar dikkate alınıp, dağıtılan risturnlar nedeniyle yapıldığı ihtilafsız olan ortak içi satışların dikkate alınmamasının nedeni anlaşılamamıştır. Diğer taraftan, toptan satışlar düşülmek suretiyle sadece bakkaliye emtiasında %12 ortalama kar haddi nispeti uygulanmak suretiyle fark bulunmuş olup, davacı kurum tarafından verilen ortalama kar haddi bildirim föyünde tekel emtiası ve şeker için ayrı bir sütun gösterilmemiş ise de bakkaliye emtiası içinde tekel maddeleri ile şeker emtiasının da bulunduğu ve davacı tarafından da bunlarla ilgili satış miktarlarının liste halinde belirtildiği ileri sürüldüğü halde bu iddianın dikkate alınmamasında da isabet görülmemiştir. Zira şeker ve tekel maddelerindeki kar oranları devletçe tespit edilmekte olup bu tür emtianın ortalama kar haddi cetvelinde bakkaliye emtiası için belirlenen %12 kar oranıyla satılmasına olanak bulunmamaktadır. Bu tür emtianın bakkaliye emtiası içinde yer almış elması halinde en azından bu emtialar için gayri safi kazançtaki düşüklüğün izah edildiğinin kabulü gerekir. Amacı ortaklarına ucuz mal temin etmek olan kooperatiflerin ortaklarına yapmış oldukları satışlar nedeniyle, diğer ticaret erbabından istenilen kar oranında gayri safi kazanç beyan etmeleri de beklenemez. Açıklanan nedenlerle mükellef temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen konularda inceleme yapılarak yeniden karar verilmek üzere bozulmasına, Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin bu nedenlerle reddine oyçokluğuyla karar verildi.