Danıştay Dördüncü Daire
1. Tarım Satış Kredi Kooperatiflerinin yaptıkları destekleme alımları nedeniyle elde ettikleri "hizmet komisyonundan oluşan kar, ancak Bakanlık izni ile ana sözleşme ve yönetmelikte sayılan alanlarda kullanılabilecek olup bu alanların kamunun yararları ile ilgili bulunması karşısında, birlik geliri sayılarak vergilendirilemez. 2. Bu karın vergilendirilmesi vergi hatası teşkil eder. Dava, davacı birliğin 1.8.198531.7.1986 döneminde devlet adına yaptığı destekleme alımları nedeniyle oluşan karın, diğer gelirleri ile birleştirilerek beyanı üzerine fazla ödenen vergi ve fonların düzeltme ve şikayet yoluyla ladesi isteminin reddine dair işlemin iptali istemiyle açılmıştır. Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin Kuruluşu ile ilgili Kanun Hükmünde Kararnamenin değiştirilerek kabulüne ilişkin 3186 sayılı Kanun'un 27. maddesinde, kooperatif ve birliklere, Bakanlar Kurulu veya yetki vereceği bakanlık yada kurul tarafından, ortak ve ortak olmayan üreticilerden devlet adına ürün satın alınması görevi verilebileceği, alımla görevlendirilen kuruluşlara, bu hizmetlerine karşılık olmak üzere, miktarı ve ödeme şekli Bakanlar Kurulu ve yetki vereceği bakanlık ya da kurul tarafından belirlenecek "Hizmet Komisyonu" ödeneceği, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının bu kanuna göre çıkarılacak örnek sözleşmelerin yürürlüğe girmesini takibeden 6 ay içerisinde, devlet destekleme alımları ile ilgili faaliyetleri ve bu faaliyetlere bağlı işlemleri düzenleyen bir yönetmelik hazırlayarak yürürlüğe koyacağı ifade edilmiştir. 3186 sayılı kanun ve bu kanuna dayanılarak hazırlanan 28.10.1986 gün ve 85/299 sayılı bakanlık onayı ile yürürlüğe konulan yönetmeliğin 11. maddesiyle, 29 Nisan 1985 gün ve 18739 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 85/9282 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla kabul edilen Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Ana sözleşmesinin 52. maddesinde, devlet adına destekleme alım faaliyetleri sonucunda kar, edildiği takdirde, bu karın Sanayi ve Ticaret Bakanlığı iznine bağlı olarak üreticilere risturn veya destekleme alımlarına konu ürün bedellerinin ödenmesinde, üretimi teşvik edici ve artırıcı teşebbüslerde, ürünlerin daha iyi muhafazasına yönelik yatırımlarda kullanılacağı, zarar edildiği takdirde, bu zararın ertesi yıl devlet bütçesine konulacak ödenekten karşılanacağı belirtilmiştir. 85/1, 2, 3, 4, 5 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tebliğlerinde ise, çeşitli ürünlere şit destekleme alım fiatları ile birliklere ödenecek hizmet komisyonlarının oranları belirlenmiştir. Anılan bu düzenlemeler karşısında, devlet adına yapılan destekleme alımları karşılığında birliğe verilecek 'Hizmet Komisyonu'nun Birliğin karım oluşturacağı, destekleme alım faaliyetleri sonucunda elde edilecek bu karın bakanlık iznine bağlı olarak anasözleşme ve yönetmelikte sayılan alanlarda kullanılacağı, zarar edilmesi halinde zararın ertesi yıl devlet bütçesine konulacak ödenekten karşılanacağı, dolayısıyla destekleme alımlarından elde edilen karın birliğin geliri sayılmayacağı anlaşılmaktadır. Destekleme alımları nedeniyle doğan kar davacı birliğin geliri niteliğinde olmadığından, vergilendirilmesinde isabet bulunmamaktadır. Vergi mevzuuna girmeyen bir gelirden vergi alınması vergi hatası teşkil edeceğinden, davacı birliğin, Maliye Bakanlığına bu hatanın düzeltilmesi için yaptığı başvurunun kabul edilerek düzeltilmesi gerekirken, istemin reddinde isabet görülmemiştir. Bu nedenlerle Maliye Bakanlığının 3.3.1988 gün ve 13994 sayılı yazısıyla tesis edilen işlemin iptaline oybirliğiyle karar verildi.