Danıştay Dördüncü Daire

Salt fiyat unsurundan hareketle yapılan değerlendirmeyle, örtülü kazanç dağıtıldığının saptanması yasal değildir. Yapılan iş karşılığında alınan vergi iadesinin de fiyatın tespitinde dikkate alınması gerekir. 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 17. maddesinin 1. bendinde, şirketin kendi ortakları, ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek ve tüzel kişiler, idaresi, murakebesi veya sermayesi bakımlarından vasıtalı vasıtasız olarak bağlı bulunduğu veya nüfuzu altında bulundurduğu gerçek ve tüzel kişiler ile olan münasebetlerinde emsaline göre göze çarpacak derecede 'yüksek veya düşük fiyat veya bedeller üzerinden yahut bedelsiz olarak alım, satım, imalat, inşaat muamelelerinde bulunması halinde, kazancın tamamen veya kısmen örtülü olarak dağıtılmış sayılacağının hükme bağlandığı ve aynı Kanun'un 15/3. maddesinde de örtülü kazançların kurum matrahından indirilemeyeceği belirtilmiştir. Yükümlü şirketin demir kütükleri EmExport'a 100 lira kg fiyatla ve Gürbulak'ta teslim kaydıyla sattığı, ancak anılan dönemde taşıtma olanağının kasıtlı olması nedeniyle taşıma işinin üstlenilemediği ve EmExportun taşımayı kendisinin yaptığı, bu nedenle malların taşınma bedeli olan (91 TL) düşülerek 81 TL kg fiyatla fatura kesildiği iddia edilmiştir. EmExport'a satılan kütüklerin emsallerine göre düşük ve maliyet badelinin altında satıldığı kabul edilirken, emsal satışların tarihi, kıstasları, ihracata verilen mallar açısından farklı bir fiyat olup olmadığı ve satışlarda nakliye ücretinin birim maliyete dahil olup olmadığı hususundan kıyaslama ve inceleme yapılmamıştır. Ayrıca, EmExprot dışında demir kütük satışı yapılan firmalardan vergi iadeleri de talep edildiği için fiyatlarda farklılık olduğu, vergi iadeleri için satış yapılan firmalara ayrı bir fatura keserek karşılıkları gelir kaydedilmiş olsa idi fiyatlar arasında hiç bir farklılığı doğmayacağı, vergi iadelerinin de fiyatın bir unsurun oluşturduğu yolundaki iddiaların dikkate alınması gerekmektedir. 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinin son fıkrasında kurum kazancının gelir vergisinin mevzuuna giren gelir unsurlarından oluşacağı ifade edilmiştir. 193 sayılı Kanun'un 2. maddesinin son fıkrasında da, Kanun'da aksine bir hüküm bulunmadıkça gelire giren kazanç ve iratların gelirin tespitinde gerçek ve safi miktarları ile nazara alınması kabul edilmiştir. Uyuşmazlık konuşu olayda da, fiyatı oluşturan unsurlarla ilgili olarak ileri sürülen noktalar ve taşıma bedeli nedeniyle üstlenilen miktarın fiyattan indirildiği, şirketin anılan donemdeki faaliyet karım EmExport'un olanakları ile sağlanması karşısında, sözleşmenin sağladığı faydanın karşısında kendisine satılan demir kütüklerin vergi iadelerinin istenmemesi yönlerinde inceleme yapılmadan sadece fiyat unsurundan hareketle, diğer firmalar yapılan satışlara göre bariz bir şeklinde düşük fiyat uygulandığı, dolayısıyla örtülü kazanç dağıtıldığı gerekçesiyle yapılan tarhiyatta isabet bulunmamaktadır. Yükümlünün cezaya ilişkin diğer temyiz istemi ile Vergi Dairesi temyiz iddiaları ise kararın dayandığı gerekçeler karşısında yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak durumda görülmüştür. Bu nedenle, Vergi Dairesi temyiz isteminin reddine, yükümlü temyiz isteminin kısmen kabulüne Vergi Mahkemesi kararının örtülü kazanca ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, bu nedenle salınan vergi ve cezanın kaldırılmasına, yükümlünün diğer iddialarının reddine oyçokluğuyla karar verildi.