Danıştay Dördüncü Daire

Amortismana tabi iktisadi kıymetin satışından elde edilen kar, yeni satın alınan aynı tür iktisadi kıymetin bedelinden bir defada düşmek suretiyle itfa edilemeyecektir. Yükümlü şirketin 1983 takvim yılında amortismana tabi iktisadi kıymetin satışından elde ettiği karı aynı yılda neviden satın aldığı iktisadi kıymet bedelinden düşmek suretiyle itfa edemiyeceği ileri sürülerek adına ikmalen salınan kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 2365 sayılı Kanunla değişen 328. maddesinde, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin satışından doğan karın, yenileme giderlerim karşılaması için ne gibi işlemler yapılacağının kurala bağlandığı, madde metninden, eski iktisadi değerlerin satışından doğan karların doğrudan karzarara atılmayıp, pasifte bir hesapta tutulması, sadece satılan iktisadi değerlerin yenilenmesi halinde, 3 yıllık tutma süresi içinde ayni neviden yeni bir iktisadi değer iktisap edildiğinde yeni iktisap edilen değer üzerinden ayrılan amortismanın gider yazılamayacağı, tahassül eden kardan düşüleceği ve bu işlemin kar tükeninceye kadar devam edeceğinin anlaşıldığı, yenileme giderini karşılamak üzere pasifte geçici bir hesapta tutulan eski iktisadi değe rin satışından hasıl olan karın üç yıl geçmeden iktisap olunan yeni iktisadı değerler üzerinden ayrılacak amortismana mahsup edilmesi gerektiği cihetle, yeni iktisap edilen iktisadi değerden yenileme fonunun bir defada itfa edilmesinde isabet görülmediği, ancak olayda olduğu gibi yasada öngörülen 3 yıllık süre içinde, iktisap edilen yeni iktisadi değerden ayrılacak amortismanın mahsubu yerine, yenileme fonunun tamamının itfa edilmesinin dönem kazancının tespitine ve kazancın azaltılmasına bir etkisi bulunmadığından, bu hususun kanunen tanınan haktan yararlanmaya engel teşkil etmediği, sadece işlemin ıslahım gerektirdiği, bu nedenle yenileme fonunun bitmesine kadar yeni iktisadi değer üzerinden ayrılacak amortismanın mahsubu gerekirken o sadece 1983 yılı amortismanın mahsup edilerek kalan miktarın dönem kazancına ilavesinde yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kaldıran Vergi Mahkemesi karannın; inceleme raporu uyarınca yapılan tarhiyatın yasaya uygun olduğu iddialarıyla bozulması isteğinin reddine oybirliğiyle karar verildi.