Danıştay Dördüncü Daire

Yükümlü adına re'sen yapılan tarhiyat, vergi kesintilerinin daha sonraki yıllardaki taksitlerin fiili ödemesi sırasında yapıldığından, vergilerin tahakkuk zaman aşımı süresinin dolması nedeniyle düzeltme yoluyla da istenemeyeceğinden vergi mükerrerliğinin gözönünde bulundurulması gerekir. Şirkete ait bir fabrikanın kurulması sırasındaki mühendislik hizmetten' karşılığı yapılan ödemelerden kurumlar vergisi tevkifatı yapılmadığının inceleme sonucu tesbiti üzerine sorumlu kurum adına 1968 takvim yılı için re'sen takdir yoluyla salınan kurumlar (stopaj) vergisini; şirketin ..... Sanayi Odası üyesi olması nedeniyle .... Muvazzaf Takdir Komisyonu toplantısına Sanayi Odası temsilcilerinin katılması gerekirken Ticaret Odası'nca seçilmiş üyelerin katılmasıyla matrah takdiri yapılarak vergi salınmasında isabet görülmediği gerekçesiyle terkin eden... Vergi Mahkemesi kararının; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 205 sayılı Kanunla değişik 73. maddesi uyarınca suni ve sentetik elyaf üretim ve satımıyla uğraşan sorumlu şirket, sanat ve meslek erbabı kategorisine giren bir faaliyetle değil ticaret alanına giren bir faaliyetle uğraştığından Takdir Komisyonu'na da Ticaret Odası'nca seçilen üyelerin katılmasında kanuna aykırılık görülmediğinden bahiste Danıştay Dördüncü Dairesi kararı ile bozulması üzerine; mahkemelerince ihtilaflı yıl defter ve belgeleri üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda, ihtilaflı yılla ilgili ödemenin 296.500 sterlin olup 31.12.1968 tarihi itibariyle karşılığının 6.461.328 lira olduğu, bu miktarın 31.12.1968 tarihinde yükümlü şirketçe l.C. l. firması alacaklandırılmak ve gayrimaddi .haklar aktifleştirilmek suretiyle muhasebeleştirildiği, hesaben ödeme anında tevkifat yapılmadığı, anlaşmaya göre 296.500 sterlinin ilki 1969 Ağustos ayında başlamak üzere 5 eşit taksitle l.C.l. firmasına transfer edildiği hesaben ödeme anında hiç tevkifat yapılmamış olmakla beraber buna mahsuben daha sonraki yıllarda verginin tevkif edilerek ödendiği,, bu şekilde mahsup yolu ile ödenen vergi miktarı 1.704.621 lira olup bu miktarın 412.357 lirasının kur farkına isabet ettiği, tahakkuk eden ihtilaf konuşu 1.615.332 liranın 1.292.264 lirasının mahsup yolu ile ödendiğinin tespit edildiği, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24. maddesinin A bendinin 5. fıkrasıyla yalnız nakdi (fiili) ödemelerin değil, aynı zamanda hesaben ödemelerin de stopaja tabi tutulmadığından idarece sorumlu sıfatıyla şirket adına vergileme yapılması yerinde ise de, şirketin hesaben ödeme yerine nakden ödemelerden vergi kesintisi yaparak ödediği saptandığından ve bu vergilerin tahakkuk zamanaşımının dolması nedeniyle düzeltme yolu ile de istenmeyeceğinden vergi mükerrerliğinin önlenmesi amacıyla salınan 1.615.332 lira vergiden ödenen 1.292.264 lira stopajın mahsubundan sonra kalan 323.068 lira kurumlar (stopaj) vergisinin salınması gerektiği gerekçesiyle değişiklikle onayan Vergi Mahkemesi kararının; çeşitli tarihlerde ödendiği iddia edilen vergileri 1968 yılma ait olmayıp Ağustos 197319721971 dönemlerine ait olduğu ileri sürülerek bozulması isteminin reddine oybirliğiyle karar verildi.