Danıştay Dördüncü Daire
Takdir komisyonlarının bir ölçü ve emsal belirtmeksizin, tamamen kanaate dayalı takdir yetkisi yoktur. Kira stopajı île ilgili muhtasar beyannamenin kanuni ve ek süreden sonra verilmesi nedeniyle yükümlü adına 1983 takvim yılı için re'sen takdir yoluyla salınan gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını: 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun re'sen vergi tarhına ilişkin 30/1. maddesinde; vergi beyannamesinin kanuni sürenin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği halde verilmemiş olursa matrahın re'sen takdir edileceğinin öngörüldüğü, bu nedenle beyan olunan matrah yerine tardir komisyonlarınca takdir edilecek matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması gerektiği, ancak kuruluş, görev ve yetkileri 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 72, 74 ve 75. maddelerinde belirtilen takdir komisyonlarına, anılan kanunun 30. maddesinde sayılan hallerin mevcut olması halinde yükümlü beyanına veya inceleme raporlarında belirtilen verilere bağlı olmaksızın matrah takdir etme yetkisi verilmiş olup bu yetkinin alt sınırının yükümlünün beyanı ile sınırlandırıldığı, üst sınırının ise tayin edilmemiş olmakla birlikte, bu konuda hiçbir inceleme yapılmadan, bir ölçü ve emsal belirtmeden tamamen kanaate dayalı matrah takdiri yetkisi verilmediği, olayda takdir komisyonu kararının incelenmesinden matrah takdirinde, ilgili donemdeki sosyal ve ekonomik şartların, yapılan işin nev'inin, hacim ve emsalinin, asgari ücret tutarlarının ölçü olarak alındığı belirtilmekte ise de, bu soyut ifadelerin inceleme raporu veya tutanak gibi somut belgelere dayandırılmadığının anlaşıldığı, aksi sabit oluncaya tadar yükümlü beyanına itibar edilmesi gerekeceği, kaldı ki takdir komisyonunca takdir olunan matrahla yükümlü tarafından beyan olunan matrah arasındaki fark 12.000, lira olduğu halde vergi dairesince 120.000 liralık fark esas alınmak suretiyle tarhiyat yapıldığı, dolayısıyla maddi hata söz konusu olduğu gerekçesiyle kaldırılan Vergi Mahkemesi kararının; takdir komisyonunca tesbit edilen fark matrahın yerinde olduğu iddiasıyla bozulup tarhiyatın değişiklikle onanması isteğinin reddine oybirliğiyle karar verildi.