|
|
Dairesi
Satıcı firmalar nezdinde yapılan inceleme ve tespitler karşısında, vergiden istisna edilmiş işlemlerle ilgili fatura ve benzeri belgelerin gerçeği yansıtmadığı, dolayısıyla kanunun öngördüğü anlamda mal tesliminin ve katma değer vergisi ödemesinin söz konusu olmadığı sonucuna varılması durumunda, te
|
|
|
Karar No
1989/325
|
|
|
Esas No
1987/2831
|
|
|
Karar Tarihi
21-02-1989
|
|
|
Danıştay Yedinci Daire
Satıcı firmalar nezdinde yapılan inceleme ve tespitler karşısında, vergiden istisna edilmiş işlemlerle ilgili fatura ve benzeri belgelerin gerçeği yansıtmadığı, dolayısıyla kanunun öngördüğü anlamda mal tesliminin ve katma değer vergisi ödemesinin söz konusu olmadığı sonucuna varılması durumunda, teminat karşılığı ihracatçı firmaya iade edilen KDV’nin, cezalı olarak tahsili yoluna gidilir. Yükümlü şirketin 1985 Ağustos döneminde yaptığı ihracat nedeniyle ihraç konusu malların alımı sırasında ödediği (395.218.366 lira) ve talebi üzerine teminat karşılığı iade edilen 260.000.000 lira katma değer vergisinin, ihracatın gerçek olmadığının inceleme raporu ile tesbiti üzerine geri istenilmesi ve kaçakçılık cezası kesilmesi üzerine söz konusu vergi ve cezasının terkini ile 135.218.366 liranın iadesi istemiyle açılan davayı; ’3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetlerin ve yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin vergiden müstesna olduğu, 2. fıkrasında bu istisnaların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile istisnanın uygulanacağı asgari miktarları tesbite Maliye Bakanlığı’nın yetkili olduğu, 32. maddesinde bu Kanun’un 11. maddesi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde, indirilemeyen katma değer vergisinin, Maliye Bakanlığı’nca tesbit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağının hükme bağlandığı davacı şirketin 3065 sayılı Kanun’un 12. maddesindeki koşulları taşıyan. ihracat teslimleri yaptığı, ihraç ettiği emtiayı yurt içinde satın alarak katma değer vergilerini ödediği hususlarının ihtilafsız olduğu, inceleme raporunda ihracat nedeniyle katma değer vergisi iadesi veya mahsup hakkı elde edilmesi için gerekli olan şartların yerine getirildiğini belirlemeye yarayan gümrük çıkış beyannamesi, satış faturası ve tahsil belgesi gibi isbat edici ve resmi vesikaların incelenmesinden ziyade ihraç konusu malı fatura karşılığında teslim eden satıcı firmalar nezdinde katma değer vergisinin ödenip ödenmediği yönünde inceleme yapıldığı, ancak ihracatçıyı bu yönde sorumlu tutan yasa hükmünün gösterilmediği, esasen bu tarihten beri Katma Değer Vergisi Kanunu ve diğer kanunlara göre ihracatın bir kaç kademe gerisindeki malın temin edildiği firmaların sebep olduğu vergi ziyaına göre ihacatçının suçlanabileceği ve sorumlu tutulabileceği hususunda bir hüküm bulunmadığı, 06.01.1986 tarihinde yürürlüğe giren ve müteselsil sorumluluk getiren 3239 sayılı Kanun’un 2. maddesinin ise geriye yürütülemiyeceği gerekçesi ile kabul ederek tarhiyatı terkin eden ve katma değer vergisi iadesi yapılmaması yolundaki idari işlemin iptaline karar veren istanbul 4. Vergi Mahkemesi’nin 27.04.1987 gün ve 1987/401 sayılı karannın; inceleme raporu ve ek belgelerden yükümlü şirketin ihraç ettiğini beyan ettiği malların tamamına yakın kısmım sağladığı (......) dış ticaret A.Ş. nin’ defter ve belgelerinin (yandığından bahisle) ibraz edilemediği, mal alışları ile ilgili hiçbir firmanın hatırlanamadığı ileri sürülerek bu firmaların gözlendiği, bu nedenlerle mal girişlerinin incelenemediği, yükümlü şirketin mal aldığı firma olarak görünen (.....) konfeksiyon dokuma san. A.Ş. ile (....) dış ticaret A. Sirkelinin aynı şirketler grubuna dahil oldukları, katma değer vergisi iadesi alma konusunda bir organize olma halinin mevcut olduğu, (....) dış ticaret A. Şirketinin, kapasite raporu ve Ağustos 1985 döneminde verilen katma değer vergisi beyannamesine göre söz edilen miktarda mal imal etmesi ve satmasının mümkün olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Anlaşmazlık, yükümlü şirketin 1985 yılı Ağustos döneminde ihraç ettiği mallardan dolayı avans olarak iade edilen katma değer vergisinin ihracatın gerçekleşmemiş olması nedenine dayanarak geri istenilmesi ve bu nedenle kaçakçılık cezası kesilmesi üzerine açılan davanın kabulü ile tarhiyatın terkinine ilişkin Vergi Mahkemesi kararının bozulması isteminden doğmuş bulunmaktadır. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun ihracat istisnası başlığım taşıyan 11. maddesinin1a bendinde, ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler vergi’ istisnası kapsamında sayılmış, Kanun’un 32. maddesinde ise bu Kanun’un 11, 13. 14 ve 15. maddeleri uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indiremeyen katma değer vergisinin, Maliye Bakanlığınca tesbit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı hükme bağlanmıştır. Vergi Usul Kanunu’nun 3. maddesinin (B) bendinde ifade edildiği üzere vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. Bu kuralın bir gereği olarak yükümlülerin Katma Değer Vergisi Kanunu’nun yukarda sözü edilen 11. ve 32. madde hükümlerinden yararlanabilemelerin ön şartı, vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması bir başka anlatımla yükümlü tarafından ihraç edildiği bildirilen mallar için gerçekte katma değer vergisi ödenmiş olmasıdır. Gerçekleşmiş teslim ve hizmetler dolayısıyla bir katma değer vergisi ödemesi ve bunun sonucu olarak da bir vergi iadesi söz konusu edilemeyeceği cihetle ihracatla ilgili vergi iadesi istemine dayanak teşkil eden faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hususlarının saptanması anlaşmazlığın çözümü bakımından önem arzetmektedir. Uygulamada ihraç edilmek üzere gümrük hattına getirilen malların tümünün kontrolü, bütün sandıkların açılması, sayılması, ihraç mallarının niteliklerinin tesbiti olanağı bulunmadığından incelemenin sondaj veya örneklerin incelenmesi şeklinde yapıldığı bilinen bir husustur. Bu nedenle işlemlerin gerçek mahiyetinin, bu beyanda en son işlem niteliğindeki ’ihraç’ olayının gerçek olup olmadığının, diğer bir ifadeyle, beyannameye uygunluğunun saptanması ancak ihracattan önceki kademelerde yapılan alımsatım işlemlerinin gerçek niteliklerinin (geriye doğru yapılan bir vergi incelemesiyle) saptanmasına bağlı bulunmaktadır. Bir ihracatın da, gerçek di sı (hayali) ihracat olup olmadığının saptanmasının buna takaddüm eden alımsatım kademelerinde bütün işlemlerin fatura ve belgelerin incelenmesine bağlı olduğu açıktır. Dosyada bulunan inceleme raporu ve diğer belgelerin incelenmesinden; yükümlü şirket tarafından uyuşmazlık döneminde ihraç olunduğu beyan olunan 3.019.640.980 lira tutarındaki konfeksiyon mallarının tamamının aynı şirketler grubuna dahil Orkon Konfeksiyon ve Dokuma Sanayi A. Şirketinden alınmış göründüğü, adı geçen şirketin defter ve belgelerinin incelenmesinden, hammadde ve mamul mal alışlarının tamamına yakın kısminin yine yan şirketler grubuna dahil (....) Dış Ticaret Anonim Şirketinden, çok küçük bir miktarının ise, (.....) tekstil A. Şirketinden temin edildiği, (...) Dış ’Ticaret A. şirketinin incelemeye alınması üzerine, şirketin 01.01.198515.06.1985 dönemine ait defter ve belgeleri istenildiğinde, 15.06.1985 tarihinde çıkan yangın sonucu, bu defterlerin zayi olduğundan bahisle ibraz edilmediği, buna karşılık istanbul 6.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26.03.1986 gün ve 1986/206 sayılı kararı ile zayi belgesi alındığı, bu tarihten sonra tutulan defter ve belgelerin incelenmesi sonucunda şirketin, 1985 Ağustos, Eylül döneminde (.....) konfeksiyon ve dokuma sanayi A. Şirketine toplam 15 milyar lira tutamda ham ve mamul konfeksiyon emtiası satışı yapmış göründüğünün tesbit edildiği, ancak şirket tarafından hammadde ve malzeme girişine ait ilgili faturaların ibraz edilemediği, şirketin yönetim kurulu başkanı ile yönetim kurulu üyesi tarafından yapılan açıklamalarda da satışı yapılmış görünen emtianın yangın tarihinden önce satın alındığının, satıcı firmaların yüzlerce olduğunun, bunların hazırlanmasının mümkün olmadığının, uyuşmazlık döneminde çalıştırılan sigortalı işçi sayısının ve kullanılan elektrik miktarına ilişkin belgelerin de mevcut olmayıp temin edildiğinde ibraz edileceğinin, 1985 yılında katma değer vergisinin yeni uygulanmaya başlamış olması nedeniyle bazı hatalar yapıldığının, şirketin madde sıkıntı içinde olması nedeniyle anılan döneme ilişkin katma değer vergisi ödenmediğinin beyan edildiği, (....) Dış ticaret A. şirketinin uyuşmazlık konusu dönemle ilgili olarak kanuni süresi içinde Vergi Dairesi’ne vermiş olduğu katma değer vergisi beyannamesinde Ağustos 1985 dönemi için 15.029.250 lira satış gösterdiği, bir yıl sonra 03.10.1986 tarihinde pişmanlıkla verilen katma değer vergisi beyannamesinde de, matrahın 7.683.128.114 lira olarak beyan edildiği ve tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin ise ödenmediği anlaşılmış bulunmaktadır. Bütün bu inceleme ve teshiller karşısında vergiden istisna edilmiş işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtmadığı, dolayısıyla kanunun öngördüğü anlamda mal tesliminin katma değer vergisi ödemesinin sözkonusu olmadığı sonuç ve kanaatına varılmakla mahkemece yazılı gerekçe ile tesis edilen kararda hukuki isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bozulmasına, tarhiyatın aynen onanmasına oybirliğiyle karar verildi.
|
|