Danıştay Dördüncü Daire

Maliye Bakanlığı'nca fevkalade amortisman nispetinin belirlenmemesi nedeniyle, yangın hasarı ile sigorta tazminatı arasındaki farkın karzarar hesabına aktarılması mümkündür. Yükümlü şirketin 1983 yılında, aktifinde bulunan binayı tadil ve tamir ettiği, binanın tadili bitmek üzere iken 22.09.1983 günü çıkan bir yangın sonucu 61.125.278 lira hasar meydana geldi ği, şirketin dilekçe ile Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü'ne başvurduğu ancak bakanlığın yanıtı beklenmeksizin 31.12.1983 tarihli yevmiye kaydı ile yangın hasar bedelinin zarara atıldığı, 25.660.377 lira sigorta tazminatının da gelire kaydedildiği, yangın hasar bedelinin doğrudan masraf kaydedilmeyip fevkalade amortisman yoluyla itfa olunması gerektiğinden bahisle anılan miktarın matraha alınması suretiyle kurumlar vergisi ve kusur cezası salındığı anlaşılmaktadır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun özel haller başlıklı 329; maddesinde yangın, deprem, sel, su basması gibi afetler yüzünden tamamen veya kısmen ziyaa uğrayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için alınan sigorta tazminatı bunların değerinden (amortismanlı olanlarda ayrılmış olan amortisman çıktıktan sonra kalan değerden) fazla veya eksik olduğu takdirde farkının kar veya zarar hesabına geçirileceği hükme bağlanmıştır. Şirkete ait binada çıkan yangında amortismana tabi sabit kıymetlerin telef olduğunda kuşku yoktur. Yükümlü tarafından Vergi Usul Kanunu'nun 317. maddesine göre uygulama yapılmasını isteyen müracaatı üzerine Maliye Bakanlığımca hesap dönemi sonuna kadar fevkalade amortisman nispeti tayin edilmemiştir. Bu nispetin günümüze değin dahi tayin edilmediği dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır. Maliye Bakanlığımca nispet tayin edilmediğine göre Vergi Usul Kanunu'nun 317. maddesi uyarınca fevkalade amortisman uygulaması olanağı kalmamaktadır. Kaldı ki Vergi Usul Kanunu'nun 'Özel Haller' başlıklı Amortismana Tabi Malların Sigorta Tazminatı başlıklı 329. maddesinde de özel hüküm getirilerek zarara uğrayan sabit kıymetlerin değeri ile alınan sigorta tazminatı arasındaki farkın kar zarar hesabına intikal ettirilebileceği hususu açıkça belirtilmiştir. Bu durumda, ilgilinin Vergi Usul Kanunu'nun 329. maddesi uyarınca ziyaa uğrayan iktisadi kıymetler üzerinden sigorta tazminatının düşülmesinden sonra kalan kısminin zarar hesabına geçirilmesinde yukarıda sözü edilen hükme aykırılık bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, yükümlü temyiz isteminin kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, tarhiyatın kaldırılmasına oyçokluğuyla karar verildi.