|
|
Dairesi
Bozulması sebebiyle noter huzurunda imha edilen ve bu nedenle ekonomik değerini tümüyle yitiren peynirin Takdir Komisyonu’nca takdiri gereken emsal bedeli bulunmamaktadır.
|
|
|
Karar No
1989/2290
|
|
|
Esas No
1989/2898
|
|
|
Karar Tarihi
23-10-1989
|
|
|
Danıştay Üçüncü Daire
Bozulması sebebiyle noter huzurunda imha edilen ve bu nedenle ekonomik değerini tümüyle yitiren peynirin Takdir Komisyonu’nca takdiri gereken emsal bedeli bulunmamaktadır. Olayda, davaya konu tarh ve ceza kesme işlemleri, satılıp da bozulması sebebiyle imha edilen Avrupa tipi peynir bedelinin gider yazılması ile imal edilip de satılamayıp stokta kalan peynirlere masraftan pay verilmesi gerekirken verilmediği nedeniyle belirlenen matrahtan, mükellef şirket lehine yine inceleme elemanınca belirlenen 4.515.242 liranın tenziliyle kalan 10.772.048 lira matrah üzerinden yapılan cezalı tarhiyatın sadece bozulması nedeniyle iade edilen peynir bedelinin yerinde olduğu, olaya kaçakçılık cezası kesilemiyeceği ve usulsüzlük cezasının terkini gerektiği dava konusu edilmesine karşın yalnızca ilk matrah farkı ile ilgili iddiada bulunulduğu, Vergi Mahkemesince de, davanın usulsüzlük cezasına değinilmeden sonuçlandırıldığı, temyiz dilekçesinde ise mahkemece karara bağlanmayan usulsüzlük cezası ile diğer matrah kalemine yönelik herhangi bir iddiada bulunulmadığı anlaşılmaktadır. Bu sebeple temyiz başvurusunun, bozulması nedeniyle iade edilen Avrupa tipi peynir bedelinin gider yazılmasından kaynaklanan matraha ilişkin olduğunun kabul edilmesi gerekmektedir. Alıcıları tarafından bozuk çıkmaları nedeniyle iade faturalarıyle iade edilen peynirlerin bozuk oldukları ve imha edildikleri, yeminli bilirkişi beyanım da içeren noter önünde düzenlenen tutanakla saptanmış olup, bu hususun doğruluğu çekişmesizdir. Uyuşmazlık, gider yazılacak meblağın Takdir Komisyonu’nca belirlenmemiş olmasından kaynaklanmıştır. VUK’nun 278. maddesi ’kıymeti düşen mallar’ başlığım taşıdığı gibi iktisadi kıymetlerinde önemli bir azalış vaki olan emtianın emsal bedelle değerleneceğini hükme bağlamakta, 267. maddede emsal bedelin ortalama fiyat veya maliyet bedeli esası ile saptanamayan, hallerde Takdir Komisyonları’nca belirleneceğini açıklamaktadır. Oysa, olayımızda ekonomik değer azalması değil, bozulmaları nedeniyle ekonomik değerini tamamıyle kaybetmiş emtia söz konusudur ve esasen bu emtianın maliyet bedeli işletme kayıtlarında bellidir. Bu durumda da bozulmamış emtianın değerini ne ölçüde azalttığım saptama açısından Takdir Komisyonu’nca yapılacak bir hesaplama söz konusu değildir; esasen Vergi Dairesinin bu hususa yönelik bir iddiası da söz konusu değildir. , Bu durumda, iktisadi kıymetini tümüyle yitiren emtianın Takdir Komisyonu’nca takdir olunacak emsal bedelle değerlendirilmesi gerektiğinden bahisle sadece bu kalemden bulunan matrah farkında ve bu matrah farkına dayalı olarak salınan kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasının kusur cezasına çevrilmesi yolunda verilen mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, mükellef temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının 6.991.959 liralık matraha ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına ve 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 2. fıkrası uyarınca bu matraha isabet eden tarh ve ceza kesme işleminin iptaline, Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin ise reddine oybirliğiyle karar verildi.
|
|