|
|
Dairesi
Oyun salonlarına girişte alınan fiş ve jeton bedelinin, çıkışta, kullanılmayan fiş ve jetonun bedelinin geri verilmesi sebebiyle, giriş ücreti olarak kabul edilemiyeceği; girişte, fiş ve Jeton için yapılan ödeme karşılığında perakende satış fişi verilmesinin de bu sonucu değiştirmeyeceği; bu nedenle
|
|
|
Karar No
1988/406
|
|
|
Esas No
1987/1034
|
|
|
Karar Tarihi
16-02-1988
|
|
|
Danıştay Yedinci Daire
Oyun salonlarına girişte alınan fiş ve jeton bedelinin, çıkışta, kullanılmayan fiş ve jetonun bedelinin geri verilmesi sebebiyle, giriş ücreti olarak kabul edilemiyeceği; girişte, fiş ve Jeton için yapılan ödeme karşılığında perakende satış fişi verilmesinin de bu sonucu değiştirmeyeceği; bu nedenle, bu salonlarda, katma değer vergisi uygulamasında, matrahın, net hasılat olarak nazara alınmaşı gerektiği hk. Uyuşmazlık yükümlü şirket tarafından işletilen oyun salonları girişinde müşterilere verilen ve belli bir parayı temsil eden jeton veya fişlerin, verildiği andaki (brüt) hasılatı üzerinden mi müşterilerin oyun salonunu terkederken yaptıkları iadeler için ödenen paralar düşüldükten sonraki net hasılat üzerinden mi katma değer vergisi uygulanacağına ilişkin bulunmaktadır. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinde ’Türkiye’de yapılan aşağıdaki işlemler katma değer vergisine tabiidir’ denildikten sonra aynı maddenin 3b bendinde katma değer vergisi mükellefiyetinin ’sportoto oynanması, piyango tertiplenmesi (milli piyango dahil) at yarışları ve diğer müşterek bahis ve talih oyunları tertiplenmesi; oynanması’ ile doğacağı belirtilmiştir. Aynı Kanun’un 23. maddesinde ise özel matrah şekilleri sayılmış ve (b) bendinde de ’at yarışları ve diğer müşterek bahis ve talih oyunlarında bu yarış ve oyunlara katılma karşılığında alınan bedel ile bunların icra edildiği mahallere giriş karşılığında alınan bedel’ özel matrah şekilleri arasında yer almıştır. Diğer taraftan 24.02.1987 tarihli Resmi Gazete’de neşredilen Maliye Bakanlığı 25 sayılı genel tebliğinde; 3065 sayılı Kanun’un 23. maddesine 3099 sayılı Kanun’la eklenen (F) bendinin verdiği yetkiye istinaden talih oyunları salon işletmeciliğinde katma değer vergisi uygulanmasının ne şekilde yapılacağı belirtilmiştir. Buna göre; hizmet işlemlerinde matrahın ifa edilen hizmet karşılığında alınan bedelin net hasılat olacağı, diğer taraftan talih oyunları salon işletmeciliğinde bedel belli bir tarifeye göre tesbit edildiğinden 3065 sayılı Kanun’un 20/4. maddesine göre bu net hasılatın vergi dahil olarak teşekkül edeceği ve oyun salonu işletmelerinin vergili net hasılat içindeki katma değer vergisini bu tebliğin B bölümündeki açıklamalara göre hesaplanacakları belirtilmek suretiyle konuya açıklık getirilmiştir. Maliye Bakanlığı’nın dosyada mevcut 19.06.1985 tarih ve KDV 260102068 sayılı işleminde de ’oyun makinaları işletilmesi faaliyetinde matrah net satış hasılatıdır. Makinalarda kullanılan markalar müşterilere vergili bedel üzerinden ve perakende satış fişi ile teslim edilecek, müşterilerin iadeleri ise gider pusulası ile’ aynı bedel üzerinden alınacaktır. Bu belgeleri dayanılarak tesbit edilecek net hasılat 11’e bölünerek KDV hesaplanacaktır’ ifadesi yer almış bulunmaktadır. 3065 sayılı Kanun’un 23. maddesinin (b) bendinde, yukarda da açıklandığı, üzere, talih oyunlarında bu oyunlara katılma karşılığında alınan bedelin matrahı teşkil edeceği açıklanmış bulunmaklardır. Yükümlünün faaliyetini oluştan ve bir çeşit talih oyunu olan salon işletmeciliğinin katma değer vergisine tabi bulunduğu taraflar arasında ihtilafsız olup 23. maddenin (b) bendi kapsamına girmektedir. Bütün talih oyunları, katma değer vergisi yönünden, ayrım yapılmaksızın bu bentte toplanmıştır. Bu tür salon işletmelerinde oynanan oyunların katma değer vergisiyle olan ilişkilerinin saptanması bu oyunların özelliklerinin ve bunlara katılma koşullarının bilinmesine sıkı sıkıya bağlı bulunmaktadır. Bu oyunların oynandığı salonların girişinde müşterilere belli bir parayı (yabancı para veya TL) ve miktarım temsil eden jeton ve oyun fişi verildiği karşılığının kasaya konulduğu, çıkışta kullanılmamış bulunan fiş ve jetonlarla makine ve masalardan kumar kazancı olarak sağlananların işletme idaresince geri alınarak bunların temsil ettiği meblağın müşterilere ödendiği, iade işlemlerinin gün bitiminde zorunlu olarak yerine getirildiği dosyanın incelenmesinden anlaşılmakta ve ihtilafsız bulunmaktadır. Bu duruma göre, salonlara girişte alınan oyun fişleriyle jetonlar için ödenen bedelin ’giriş ücreti’ olmadığı açıktır.Hal böyle olunca, olayda bu fiş ve jetonların söz konusu oyunlara katılma karşılığı alınan bedel olup olmadığı, yada gerçek niteliği üzerinde durulması gerekmektedir. Zira Kanun’a göre bu tür işletmelerde vergiyi doğuran olay ’oyunlara katılma karşılığında bir bedel elde edilmesi’ dir. Bu bedelin girişte verilen fiş veya jeton karşılığı alınan meblağ olduğunun kabulü olanaksızdır. Zira söz konusu fiş ve jetonların çıkışta kısmen veya tamamen iadesi halinde bunların temsil ettiği paranın da iadesi gerek mevzua gerekse uygulama yönünden zorunlu olduğuna göre, iade edilecek olan kısmın ’bedel’e dahil sayılması mümkün değildir. Bu duruma göre ’bedelin’ oyun bitirilip salon müşteri tarafından terkedildikten sonra işletmecinin kasasında kalan miktardan ibaret olduğunun kabulü gerekmektedir. Diğer taraftan bu jeton ve fişlerin salonlardaki makine veya masalarda kullanılmalarından önce ’oyuna katılma’nın veya ’hizmef’in gerçekleştiğinde ileri sürülemez. Zira ’oyuna katılma’ kanuni bir unsurdur. Bu nedenle Maliye Bakanlığı’na yukarda açıklanmış bulunan genel tebliğinde, katma değer. vergisi matrahının net hasılat olacağına ilişkin muktezasının kanuna aykırılık söz konusu değildir. Hizmetin özelliği bu beyanda oyuna katılan veya katılmayan müşterilerin çıkışta iade ettikleri jeton veya oyun fişlerden hangilerinin kullanılmayan fiş veya jeton olduğu, hangilerinin kumar kazancım teşkil ve temsil ettii hususların takibi ve bilinmesindeki güçlükler, gerçek hizmet bedelinin her müşteri için ayrı ayrı hesaplanmasının mümkün olmaması gibi hususlar 23. maddenin farklı yorumlanma ve uygulanmasına, diğer bir deyimle girişte alınan jeton veya fişlerin tamamının satış hasılatı yada hizmet bedeli sayılmasına ve net hasılatın matrah kabulünü zorunlu kılmaktadır. Maliye Bakanlığı’nın yukarda açıklanan, talih oyunları salon işletmeciliğindeki katma değer vergisi uygulanmasında net hasılatın esas alınacağına ilişkin genel tebliğin temel gerekçesinin de bu nedenlere dayandığı anlaşılmaktadır. Bu açıklama ve varılan sonuçlar karşısında, girişte fiş ve jetonlar için perakende satış fişi düzenlenmesinin sonucu nitelikte olmadığı sonucuna varılmaktadır. Açıklanan nedenlerle yukarıda belirlenen esaslara aykırı olarak yapılan cezalı ek KDV tarhiyatının yazılı gerekçe ile tasdik eden Vergi Mahkemesi karannın bozulmasına oyçokluğuyla karar verildi.
|
|