Danıştay Dördüncü Daire

Kollektif şirket ortağının kendisine ait payın bir bölümünü noter senediyle bir başkasına devretmiş olması, vergi yasalarından doğan sorumluluklarını değiştirici nitelik taşımaz. Bir kollektif şirketin kazancından payına isabet eden geliri noksan beyan ettiği saptanan yükümlü adına uygulanan tarhiyatı kaldıran Vergi Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. Vergi Usul Kanunu'nun 'mükellefi tanımlayan 8. maddesinde, mükellefin vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu düşen gerçek veya tüzel kişi olduğu belirtilmiş, maddenin üçüncü fıkrasında ise vergi kanunlarıyla kabul edilen haller dışında mükellefiyete ilişkin özel sözleşmelerin vergi dairelerim bağlamayacağı kurala bağlanmıştır. . Petrol Ofisi bayiliği yapmak üzere kurulan ve kuruluşu Ticaret Sicil Gazetesi'nde yayımlanarak tamamlanan bir kollektif şirketin % 40 paylı paydaşı olan ve bu payın onbeşini, işin basında eylemli olarak bulunması diğer ortaklarca da kabul edildiği belirtilen bir üçüncü şahsa noter senediyle devreden, şirket kazancım, ilan olunan kuruluş payı oranında değil, % 25 oranında beyan eden yükümlünün bu eyleminin yukarıda değinilen kuraldaki yasak kapsamına girip girmediği, uyuşmazlığın çözümü açısından önem taşımaktadır. Kollektif şirketlerin kuruluşunu düzenleyen Ticaret Kanunu'nun ikinci Fasılının Birinci Kısmında yer alan 154. maddesi, kollektif şirket sözleşmesini yazılı şekle tabi tutmuş, sözleşmedeki imzaların noterce onanması zorunluluğunu öngörmüştür. Ayrıca izleyen 155. maddesinde, sözleşmede bulunması gereken bilgiler açıkça belirtilmiştir. Anılan bu hükümler şirketin kuruluş sözleşmesinde beyan zorunluluğu öngörülen noktalardaki değişikliklerin de tescilini gerektirdiğinden, kuruluş sırasında ortakların her birinin paylarının tamamı ya da bir kısminin üçüncü kişilere noterde yapılan sözleşmeyle devri, Ticaret Kanunu'nda öngörülen buyurucu kuralların etkisini kaldırıcı olmamakla birlikte, yükümlü tarafından bu amaçla kullanılmış olmaktadır. Hukuk düzenimizin korumadığı ve kollektif şirket paydaşı statüsünde saymadığı, yükümlünün pay devrettiği üçüncü kişinin bu kazancım beyan etmiş elması, yükümlünün Vergi Yasalarından doğan sorumluluklarım da değiştirici nitelik taşımayacağı, esasen Vergi Usul Kanunu'nun 8. maddesi bu amaçla öngörülmüş olduğundan, aksi görüş ve gerekçeye dayanılarak verilen kararda yasaya uygunluk bulunmamıştır. Bu nedenlerle Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz isteminin kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının; yükümlünün kollektif şirketten elde ettiği kar payının yüzde onbeşini noter senediyle, devretmiş görünerek, devralana yaptığı ödemede tutarı matrahı hesabı sırasında gözönüne alınmak suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına yargılama giderleri yeni kararda hüküm altına alınacağından bu konuda ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, oyçokluğu ile karar verildi.