Danıştay Dördüncü Daire
Mülkiyetinde bulunan arsa üzerindeki evi yıktırarak apartman inşasına başlayan ve nakit ihtiyacından dolayı bazı bağımsız bölümleri üçüncü kişilere satan mükellefin gayrimenkul alımsatımıyla sürekli uğraştığı varsayılarak, buna göre işlem yapılamaz. Tarım makinaları ve aletleri ile buzdolabı ve benzeri araç alımsatımı süt ineği ithalatı ile uğraşan ve kişisel mülkiyetine sahip olduğu arsa üzerindeki binayı yıktırarak 1979 yılında inşatına başladığı apartmanın 7 dairesini satmasına karşın, satış işlemleri nedeniyle ve mülkiyetinde kalan bağımsız bölümler için emsal bedeli üzerinden fatura düzenlemediği saptanan davacı adına kesilen özel usulsüzlük cezasına yönelttiği düzeltme isteminin reddi yolundaki yönetsel işlem dava konuşu yapılmıştır. Yükümlünün inşatına başlayarak, giderlerini karşılayamadığından bir kısım bağımsız bölümleri sattığı apartmanın üzerinde bulunduğu arsanın, imar durumu değişikliğinden dolayı bir kısminin yola ayrıldığı ve yeniden inşatın zorunlu görüldüğü, arsanın ticari işletmenin aktifine kayıtlı olmadığı, inşaata taşınmaz alımsatımı işinin yürütülmesi amacıyla başlanmadığı, sonraki yıllarda da aynı işin sürdürülmediği çekişme dışıdır. Vergi Usul Kanunu'nun fatura düzenleme yükümlülüğü ile ilgili kuralları, birinci ve ikinci sınıf tüccarların mükellefiyete esas olan iş ve etkinlikleri ile ilgilidir. Olayda, başlanılan inşaatın bitirilmesi için duyulan likit gereksinmesinden dolayı yedi dairenin satılması, yükümlünün taşınmaz alım satımı ve insafı ile devamlı surette uğraştığı sonucuna varılması ve satılan daireler için fatura düzenlenmesi, şahsi servete dahil edilen bağımsız bölümlerin de emsal bedeliyle değerlenmesi, şahsi servete dahil edilen bağımsız bölümlerin de emsal bedeliyle değerlendirilmesinin aranması için yeterli değildir. Gerek bu nedenle ve gerekse inceleme raporunda da saptandığı gibi ceza kesilmesine neden sayılan eylem tarihinden inşaatın oturma belgesi alınarak bitirilmediği saptandığından ve dairemizin süregelen kararlarıyla birden fazla yıla sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde oturma belgesi alınması ile bitirilmiş sayılan bağımsız bölümlere ait satışlardan elde edilen hasılatın, avans niteliğinde olduğu kabul edildiğinden, yükümlü adına 1983 takvim yılı için fatura düzenlememek eylemi nedeniyle özel usulsüzlük cezası kesilmesinde yasaya uygunluk görülmemiştir. Bu nedenlerle, ihbarnamenin tebliği tarihinde yanılma nedeniyle süresinde dava konuşu yapılmayan özel usulsüzlük cezasın, düzeltme yoluyla kaldırılması yolundaki istemin reddine ilişkin işlemde yasaya uygunluk bulunmadığından, Maliye ve Gümrük Bakanlığı işleminin iptaline oybirliğiyle karar verildi.