Danıştay Dördüncü Daire

Olayın gelişimine ve mükellefin durumuna göre vergi kaçırma kastıyla hareket edilmediği sonucuna varılması halinde, bulunan matrah farkının tutarı ne otursa olsun kaçakçılık cezası kesilemez. ikrazatçılık faaliyeti ile uğraşan yükümlünün 1980 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonunda düzenlenen rapora istinaden adına re'sen salınan gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını; tarhiyata esas olan inceleme raporunda belirtildiği şekilde yüksek nispette faiz alınmadığı ve raporun gerçeğe ve objektiflik esaslarına aykırı olduğu iddiası üzerine faiz nispetinin uzman bilirkişilerce saptanmasına gerek görüldüğü, bilirkişilerce ikrazatçı piyasasında faiz nisbetleri günlük % 3, aylık % 9 ve yıllık % 108 olarak belirlendiği, ana para ve faizinin tahsil masrafı olarak yıllık bir defaya mahsus olmak üzere faizin % 1'0 oranında masraf yapılabileceğinin kabul edildiği, bu durumda yıllık net faizin % 98 olarak gerçekleşeceğinin kabul edildiği, ifadeler ve icra dairelerindeki dosyalama başvurulan müşterilerin yükümlüden aldıkları borç para miktarları süresi ve bilirkişilerce saptanan faiz oranı ve sonra ve sonuç olarak elde etmesi gereken net faiz miktarı ile defter kayıtlarında yer alan müşterilerden elde edilmesi gereken net faiz miktarının yeniden hesaplanması suretiyle bu kısma ilişkin matrah farkım tadil eden, inceleme raporunda ifadesine başvurulabilen kişilerden elde edilen faiz geliri kadar, ifadesine başvurulmayanlardan da gelir elde edilebileceği görüşüyle hayali borçlularla ilgili matrah farkının ise sağlam ve kesin delillere dayanmadığı gerekçesiyle matrahtan tenzil etmek suretiyle değişiklikle onayan Vergi Mahkemesi karannın, yükümlü tarafından bilirkişilerce belirlenen faiz miktarlarının yerinde olmadığı, şahıslar itibariyle itirazlarının incelenmesi gerektiği, tahsil edilmeyen borçlar için tarhiyat yapılmasının Vergi Usul Kanunu'na aykırı olduğu, % 42 faizin nazara alınmayarak, Vergi Dairesi'nce ise tarhiyatın aynen onanması gerektiği iddialarıyla bozulması istenilmektedir. Taraflar temyiz dilekçesinde vergi aslı yönünden ileri sürülen iddialar mahkeme karannın dayandığı gerekçeler karşısında yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak durumda değildir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 344. ve 347. maddelerinin kaçakçılık ve ağır kusur cezası kesilebilmesi için öngörülen şartların topluca incelenmesinden, bulunan matrah farkının mücerret belli bir miktarın üzerinde olmasının bu cezaların kesilmesine yeterli olmadığı, bu durumda dahi vergi ziyaına yükümlünün bilerek ve isteyerek neden elması gerekmektedir. Olayın gelişimine ve yükümlünün durumuna göre vergi kaçırma kastıyla hareket etmediği anlaşılmıştır. Bu nedenlerle Vergi Dairesi temyiz istemi ile yükümlünün vergi aslına yönelik temyiz isteminin reddine, cezaya yönelik istemin kabulüne Vergi Mahkemesi karannın cezaya ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, cezanın re'sen kusur cezasına çevrilmesine, oybirliğiyle karar verildi.