Danıştay Dördüncü Daire

Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı Kuruluş Kanunu'nun 19. maddesinde öngörülen muaflığın, KVK Madde 24'te yazılı sorumluluğa bir etkisi yoktur. Kanuni ve iş merkezleri Türkiye dışında bulunan yabancı havayolları işletmelerinden kiraladığı uçaklarla yolcu taşımacılığı yapan Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı'nca, yabancı kurumlara ödenen kira paralarından kurumlar vergisi kesintisi yapılmaması gerektiği belirtilerek verilen beyanname üzerinden tahakkuk ettirilen vergileri kaldıran Vergi Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. Vergilendirmenin, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24. maddesinden doğduğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Anılan maddenin (A) işaretli fıkrasında, dar mükellefiyete tabi kurumların gayrimenkul sermaye iradı niteliğindeki kazançlarının kurumlar vergisine tabi olduğu belirtilmiş, (B) işaretli fıkrasında ise, dar mükellef durumunda bulunan kurumlara (A) fıkrasında yazılı kazanç ve iratları sağlayanların, bu kazanç ve iratlardan kurumlar vergisi tevkif etmeye mecbur oldukları, kurala bağlanmıştır. Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24. maddesiyle vergilendirilmesi amaçlanan kazanç ve iratların, dar mükellefiyete tabi kurumlara ait olduğundan kuşku bulunmamaktadır. Kanun yapıcı, maddenin (B) işaretli fıkrasıyla sözkonusu kurumlara (A) fıkrasındaki kazançları sağlayanları sorumlu kılmak suretiyle vergilendirmeye kolaylık istemiştir. Bu nedenle, vergiden muaf bulunan kurumlar dahi, 24. maddede yazılı kazanç ve iratların, dar mükellef kurumlara sağladıklarında da aynı sorumlulukla karşı karşıya kalacaklardır. Vergi Usul Kanunu'nun 8. maddesinin ikinci fıkrasında açıklandığı üzere, vergi sorumluluğu, sorumlunun kazancım vergilendirme sonucunu doğurmadığı, sadece verginin ödenmesi bakımından Vergi Dairesi'ne karşı sorumluyu muhatap kıldığında, asıl mükellefe yapılan ödeme veya onun adına yapılan tahakkuktan, ödenmesi gereken vergiyi tevkif ederek ilgili Vergi Dairesi'ne beyanname ile bildirerek ödemekten ibaret olan bu ilişkinin, kendi kazancı vergiden müstesna ya da vergiden muaf tutulmuş olan vergi sorum'lusunun muafiyetim ihlal ettiğinden söz edilemez. Uyuşmazlığa yol açan olayda, 6623 sayılı Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı Kuruluş Kanunu'nun 19. maddesinde Ortaklığın her türlü satım ve kiralamalarının damga resmi dahil gümrük resminden ve bilumum diğer vergi ve resimlerden muaf olduğu yolundaki kuralı nedeniyle, dar mükellef kurumlardan kiralanan uçaklar için ödenen kira paralarından vergi tevkifatı yapılmasının muafiyetin ihlali sonucunu doğuracağı ileri sürülerek dava açılmıştır. Yukarıda açıklandığı üzere bu muafiyetin Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 24. maddesinde yazıl sorumluluğu etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenlerle, Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına, ihtirazı kayıtla verilen beyanname üzerinde tahakkuk ettirilen vergilerin onanmasına, yargılama giderlerinin sorumlu kurum üzerinden bırakılmasına oybirliğiyle karar verildi.