|
|
Dairesi
Kur ayarlaması sonucu, hesap dönemi kapandıktan ve yeni bir hesap dönemi başladıktan sonra ortaya çıkan bir giderin geçmiş dönemle ilgisinden bahsedilerek kabul edilmemesi mümkün değildir.
|
|
|
Karar No
1987/44
|
|
|
Esas No
1985/4766
|
|
|
Karar Tarihi
07-01-1987
|
|
|
Danıştay Dördüncü Daire
Kur ayarlaması sonucu, hesap dönemi kapandıktan ve yeni bir hesap dönemi başladıktan sonra ortaya çıkan bir giderin geçmiş dönemle ilgisinden bahsedilerek kabul edilmemesi mümkün değildir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 1. maddesi ile bilanço esasına göre ticarî kazancı, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, 38. maddesinde işletme hesabı esasına göre ticari kazancı, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler arasındaki müspet farkın teşkil edeceği ifade olunmuştur. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun hesap dönemi başlıklı 174. maddesinde de, defterlerin hesap dönemi itibariyle tutulacağı, kayıtların her hesap döneminin normal olarak takvim yılı olduğu, takvim yılı dönemi faaliyet ve muamelelerin mahiyetine uygun bulunmayanlar için, bunların başvurusu üzerine Maliye Bakanlığı’nın 12’şer aylık özel hesap dönemlerinin belli edileceği belirtilmiştir. Anılan yasa hükümlerinin birlikte incelenmesinden, gelirin yıllık olduğu, defterlerin normal olarak takvim yılı kabul edilen hesap dönemi itibariyle tutulacağı, kazancın işletme esasında hesap dönemi itibariyle tutulacağı, kazancın işletme esasında hesap dönemi içinde elde edilen hasılatla giderler arasındaki, bilanço esasında ise özsermayenin hesap dönemi sonundaki ve başındaki değerlerin arasındaki müsbet fark olduğu anlaşılmaktadır. Komandit şirketin 1977 takvim yılı kazancı 31.12.1977 günlü bilançosuna göre hesaplanmış,bu tarihte 1977 takvim yılı hesapları kapanmıştır. Gelir Vergisi sistemimizde dönemsellik esas olup, bu ilke Ka nun’un birinci maddesinde, gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarı olarak tanımlanmıştır. ihtilaflı olayda 1.3.1978 günü yapılan kur ayarlaması sonucu, 1977 takvim yılında ithali gerçekleştirilen emtiadan, bedelleri aynı yıl içinde transfer edilmiyenler için doğan kur farklarının 1977 takvim yılında elde edilen ve ortaklar cari hesaplarına alacak kaydedilen kar paylarından indirilerek, daha açık bir anlatımla 1977 hesap dönemi sonunda o yıl içinde elde edilen gelir ve fiilen yapılan ve tahakkuk eden giderler gözönünde tutularak hesaplanan dönem karından, hesap dönemi kapandıktan ve yeni bir hesap dönemi başlandıktan sonra ortaya çıkan bir giderin geçmiş dönemle ilgisinden bahsedilerek dönem karından indirilmiştir. Ancak hesap döneminin 1977 yılma ait olması karşısında yükümlü tarafından düzeltme yoluna başvurularak, fazla ödenen vergilerin mahsubunun da istenmesi zamanaşımı nedeniyle mümkün olmadığından ve tarhiyatın tasdiki aynı konudan mükerrer vergi alınması sonucunu doğuracağından, bir vergi hatasına neden olmamak için tarhiyatın terkini gerekeceği sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle yükümlü temyiz iddialarının kabulüne istanbul 11. Vergi Mahkemesinin 30.5.1985 günlü ve E; 1982/462, K: 1985/459 sayılı kararının bozulmasına, tarhiyatın kaldırılmasına oyçokluğuyla karar verildi.
|
|