Danıştay Dördüncü Daire

Desinatörlükle uğraşan mükellefin, çizdiği desenleri kumaş imalatçılarına satma faaliyeti, serbest meslek faaliyeti olarak nitelendirildiğinden, 18. maddedeki istisnadan yararlanması gerekir. Uyuşmazlık, Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu mezunu olan ve desinatörlükle uğraşan Yükümlünün , çizdiği desenleri kumaş imalatçılarına satması karşılığında elde ettiği kazancın, Gelir Vergisi Kanunu'nun serbest meslek kazançların da istisnalara ilişkin 18. maddesinde belirlenen istisnadan yararlanamayacağı görüşüyle adına yapılan tarhiyattan kaynaklanmış olup, tarhiyatın terkinine ilişkin Vergi Mahkemesi kararının; idarece, anılan maddedeki istisnanın ressamlar tarafından yapılan resimler için geçerli olduğu fakat desenin, resim ve desinatörün, ressam sayılamayacağına ve dolayısıyla desinatörlerin sözkonusu istisnadan yararlanmalarına olanak bulunmadığına yönelik iddialarla bozulması istenildiğinden, uyuşmazlığın çözümü için öncelikle desen ve desinatör kelimelerinin ne anlama geldiğinin belirlenmesi gerekmektedir. Genel kabul görmüş bilimsel yayınlarda desen: 'görsel bir etki yaratmak amacıyla yapılmış çizgi resimlerin tümü' ve 'bir yüzeyin üstünde, nesnelerin renklerin! değil de biçimlerin! canlandıran resim', desinatör ise 'çizgi, resim yapan kimse' biçiminde tarif edilmektedir. Bu tanımlamalardan da anlaşılmaktadır ki, desen, resim sanatının özel bir türüdür ve desinatör de bu tür resimleri yapan sanatçıya verilen isimdir. Bu nedenle, desen ve desinatör kavramlarının uyuşmazlığa konu yasa maddesinin kapsamı dışında düşünülmesine maddenin lafzı yönünden olanak bulunmadığı gibi Yükümlünün bitirdiği okul ve mesleki ihtisası da maddenin amacı itibariyle yapılacak aksine bir yoruma elverişli değildir. Diğer taraftan, Yükümlünün şahsi bilgi ve kabiliyeti ile meydana getirdiği desenleri kumaş tacirlerine satması, sözkonusu çalışmalarının serbest meslek faaliyeti olarak nitelendirilmesin'! engellemeyeceği gibi, uyuşmazlığa konu istisnadan yararlanabilmek için eserlerin kimin kullanımına ve ne şekil terk edileceği konusunda yasal bir kısıtlama da bulunmamaktadır. Açıklanan bu sebeplerle, temyiz isteminin reddine, oybirliğiyle karar verildi.